Սերգեյ Գենադևիչ Արբուզով (ուկրաիներեն՝ Сергій Геннадійович Арбузов, մարտի 24, 1976(1976-03-24)[1], Դոնեցկ, Ուկրաինական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ), ուկրաինացի գործարար և քաղաքագետ, Ուկրաինայի վարչապետ` 2014 թվականի հունվարի 28-փետրվարի 27, 2010-2012 թվականներին` Ուկրաինայի ազգային բանկի ղեկավար։ 2012 թվականին Եվրոպական ազգային բանկի ամենաերիտասարդ ղեկավարն էր։

Սերգեյ Արբուզով
 
Կուսակցություն՝ Շրջանների կուսակցություն և Մեր Ուկրաինան
Կրթություն՝ Դոնեցկի ազգային համալսարան
Գիտական աստիճան՝ տնտեսագիտական գիտությունների թեկնածու
Մասնագիտություն՝ տնտեսագետ, քաղաքական գործիչ և բանկիր
Դավանանք ուղղափառություն
Ծննդյան օր մարտի 24, 1976(1976-03-24)[1] (48 տարեկան)
Ծննդավայր Դոնեցկ, Ուկրաինական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ
Քաղաքացիություն  Ուկրաինա
 
Ինքնագիր Изображение автографа

Ուկրաինայի առաջին փոխվարչապետ (2012-2014), Ուկրաինայի ազգային անվտանգության և պաշտպանության խորհրդի անդամ (2011-2014)[2], տնտեսական բարեփոխումների կոմիտեի անդամ (2011-2014)[3], առաջին կարգի պետական ծառայող[4], 2005 թվականից «Մեր Ուկրաինա» կուսակցության անդամ, տարածաշրջանային խորհրդի անդամ (2011-2014)[5]։

«ԱՊՀ, Կենտրոնական և Արևելյան Եվրոպայի տնտեսական ու սոցիալ-մշակութային զարգացման ուսումնասիրման կենտրոն» ասոցիացիայի նախագահ (2013-2014)[6]։

Կենսագրություն խմբագրել

Ծնվել է ֆինանսիստների ընտանիքում։ Նրա մայրը` Վալենտինա Արբուզովան տարբեր ժամանակներում Ուկրաինայի տարբեր բանկերում զբաղեցրել է ղեկավար պաշտոններ։ Ներկայումս չի աշխատում[7]։

1997 թվականին ավարտել է Դոնեցկի պետական համալսարանը` ֆինանսներ և վարկ մասնագիտությամբ (որակավորում` տնտեսագետ)։ Հետագայում դարձել է տնտեսագիտության թեկնածու՝ պաշտպանելով «Հիփոթեքային շուկայի զարգացման ֆինանսական մեխանիզմը» թեմայով ատենախոսություն[8]։ Ավելի ուշ ստացել է տնտեսագիտության դոկտորի աստիճան։ 1995 թվականից աշխատել է «ՊրիվատԲանկ»-ի Դոնեցկի մասնաճյուղում[9], իսկ համալսարանն ավարտելուց հետո սկսել է տնտեսագիտական ուղին՝ 1998 թվականի օգոստոսին նշանակվելով «ՊրիվատԲանկ»-ի Կոնստանտինով քաղաքի մասնաճյուղի ղեկավար։

2000 թվականին նշանակվել է ՊրիվատԲանկի Կոնստանտինովկայի մասնաճյուղի տնօրեն։ 2003-2010 թվականները «Դոնեչինա» բանկի խորհրդի նախագահն էր, որը հետագայում վերանվանվել է «ՈւկրԲիզնեսԲանկ»։ 2006 թվականին տարածաշրջանային ընտրություններում «Մեր Ուկրաինա» կուսակցությունը առաջադրել է թեկնածությունը, սակայն կուսակցությանը չհաջողվեց հաղթահարել 3% խոչընդոտը[10]։

2010 թվականի հունիսի 24-ին նշանակվել է Ուկրեկսիմբանկի դիտորդ խորհրդի նախագահ։

2010 թվականի սեպտեմբերի 1-ին նշանակվել է կառավարության առաջին փոխնախագահ, իսկ դեկտեմբերի 23-ին՝ 282 պատգամավորի կողմից ընտրվել է Ուկրաինայի ազգային բանկի նախագահ։ «Ֆոկուս» հրատարակությունը (2012 թվականի մայիս) նշել է, որ Ուկրաինայի պաշտոնյաների շրջանում Արբուզովի աշխատավարձն ամենաբարձրն է՝ ամսական 140 հազար գրիվնա։

2014 թվականի դեկտեմբերի 24-ին նախագահ Յանուկովիչի հրամանով Արբուզովը նշանակվել է Նիկոլայ Ազարովի նոր կառավարության վարչապետի առաջին տեղակալ[11]։ Նա վերահսկում էր սննդի և ագրարային քաղաքականության, տնտեսական զարգացման, առևտրի, սոցիալական քաղաքականության, ֆինանսների, եկամուտների և տուրքերի ոլորտները[12][12]։

2013 թվականի մարտի 25-ին Յանուկովիչի հրամանով Արբուզովը ԱՊՀ տնտեսական խորհրդում նշանակվել է Ուկրաինայի ներկայացուցիչ՝ փոխարինելով Խորոշկովսկուն[13]։

2014 թվականի հունվարի 28-ին Նիկոլայ Ազարովի հրաժարականից հետո նշանակվել է Ուկրաինայի վարչապետ[14]։

Մինչև 2014 թվականի մարտի 3-ը ԱՊՀ պետությունների ղեկավարների խորհրդի նախագահն էր։

Պետական իշխանափոխությունից հետո (2014 թվականից մինչ այսօր) խմբագրել

2014 թվականի մարտին հեռացել է երկրից, իսկ մայիսին համաուկրաինական որոնման մեջ էր[15]։ Մարտի 29-ին հեռացել է տարածաշրջանային կուսակցության շարքերից[16]։

Ամռան սկզբին «ՌԻԱ Նովոստի» ռուսական պետական լրատվական գործակալությանը տված հարցազրույցում պարզվել է նախկին նախարարի գտնվելու վայրը. «Մոսկվայի կենտրոնում համեստ գրասենյակ՝ սեղանների և գրադարակների վրա ուկրաինական դրոշներ»[17]։

Ղեկավարում է «ԱՊՀ երկրների, Կենտրոնական և Արևելյան Եվրոպայի տնտեսական ու սոցիալ-մշակութային զարգացման ուսումնասիրման կենտրոնը» (RESCUE), որը ստեղծվել է 2014 թվականի հունիսին՝ Սանկտ-Պետերբուրգում։ Փորձագետների խորհրդում ընդգրկվել են Արբուզովը, ՌԴ Գիտությունների ակադեմիայի տնտեսագիտության ինստիտուտի տնօրեն Ռուսլան Գրինբերգը և այլք։ Կենտրոնը շահույթ չհետապնդող կազմակերպություն է[18]։ Սերգեյ Արբուզովը, որպես փորձագետ ռուսական հեռուստատեսությամբ մասնակցում է թոք-շոուների, որտեղ ակտիվորեն քննադատում է Ուկրաինայի նոր իշխանությունների քաղաքականությունը[19]։

2016 թվականի ապրիլի 10-ին Ուկրաինայի Ազգային բանկի նախկին ղեկավար Սերգեյ Արբուզովը հայտարարել է, որ պատրաստ է վերադառնալ Ուկրաինա և կառավարել կառավարությունը[20]։

Քրեական հետապնդում խմբագրել

Սերգեյ Արբուզովը մեղադրվում է ԲՏԲ հեռուստաալիքի շահույթից 120 միլիոն գրիվնայի յուրացման մեջ։ Սակայն, ըստ Արբուզովի փաստաբան Իգոր Ֆոմինի, գործը պետք է փակվի, քանի որ «հեռուստաալիքն իր ողջ գոյության ընթացքում շահույթ չի ստացել»[21]։ Այսինքն, ըստ պաշտպանի, հանցագործություն չի կատարվել։ Այն անուղղակիորեն հաստատվել է Գլխավոր դատախազությունում[22]։

  «Արբուզովի այսօրվա մեղադրանքը օրինական անհեթեթություն է։ Որքան գիտեմ, թեկուզ կարող եմ սխալվել, նա մեղադրվում է շահույթ գողանալու մեջ ... Այն անթույլտրելի է»[23]։

Սերգեյ Վլասենկո, ուկրաինական քաղաքական գործիչ և փաստաբան, Ուկրաինայի 6-րդ, 7-րդ գումարման Կոնգրեսի պատգամավոր

 

Ապրիլի 15-ին ընդգրկվել է Եվրոպական Միության պատժամիջոցների ցանկում[24]։

2015 թվականի հունվարի 12-ին Ուկրաինայի ներքին գործերի նախարար Արսեն Ավակովը հայտարարել է, որ Ինտերպոլը պահանջում է Սերգեյ Արբուզովին։ Նախարարը նաև նշել է, որ ռուսական իշխանություններն անտեսում են Ուկրաինայում բարձր պաշտոններ զբաղեցրած մոտ 24 անձանց որոնման մասին փաստաթղթերը, որոնց թվում է Սերգեյ Արբուզովը[25]։ Սակայն 2015 թվականի դեկտեմբերին Ինտերպոլը հրաժարվեց Սերգեյ Արբուզովին միջազգային հետախուզման մեջ հայտարարելուց։ Ըստ Ուկրաինայի գլխավոր դատախազության հատուկ քննչական վարչության պետ Սերգեյ Գորբատյուկի, Ինտերպոլը կարծում է, որ նախկին կառավարության պաշտոնյայի հետապնդումը քրեական չէ, այլ քաղաքական[26]։

2015 թվականի հունիսին Ուկրաինայի գլխավոր դատախազությունը հեռակա կարգով Արբուզովին մեղադրել է մոտավորապես 118 մլն գրիվնայի պետական միջոցների յուրացման մեջ։

2015 թվականի սեպտեմբերի 11-ին Ուկրաինայի գլխավոր դատախազությունը հայտնել է, որ ազգային բանկային հաստատություններում Արբուզովի ոչ ռեզիդենտ ընկերությունների հաշվեկշիռներն ընդհանուր առմամբ կազմում են 49.51 մլն դոլար, որոնց մեջ ներգրավված են 1.021 մլրդ դոլար անվանական արժեքով պետական պարտատոմսեր և 1,495 մլրդ գրիվեն[27]։

2016 թվականի փետրվարի 16-ին Ուկրաինայի գլխավոր դատախազությունը Սերգեյ Արբուզովի դեմ սկսել է ուրիշի ունեցվածքի յուրացման մեղադրանքով հետաքննություն[28]։

Ընտանիք խմբագրել

Կինը՝ Իրինան աշխատել է «ՈւկրԲիզնեսԲանկ»-ում՝ որպես տնտեսվարի տեղակալ։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 Դավոս 2014 մասնակիցների ցանկ
  2. Указ Президента України № 31/2011 від 14 січня 2011 року «Про внесення змін до Указу Президента України від 6 квітня 2010 року № 506» Արխիվացված 2011-01-18 Wayback Machine
  3. Указ Президента України № 30/2011 від 14 січня 2011 року «Про деякі питання Комітету з економічних реформ» Արխիվացված 2011-01-26 Wayback Machine
  4. Указ Президента України № 49/2011 від 17 січня 2011 року «Про присвоєння рангу державного службовця» Արխիվացված 2011-01-20 Wayback Machine
  5. Указ Президента України № 118/2011 від 24 січня 2011 року «Про зміни у складі Ради регіонів» Արխիվացված 2011-01-28 Wayback Machine
  6. «Арбузов возглавил Центр исследований стран СНГ и Центрально-Восточной Европы». // Дмитрий Гордон.
  7. «Мать Арбузова уволилась из банка Януковича».
  8. «Фінансовий механізм розвитку іпотечного ринку [Текст] : автореф. дис... канд. екон. наук: 08.00.08».
  9. Сергей Лещенко. Новый глава Нацбанка Арбузов: во имя отца, и сына, и донецкого духа «Украинская правда», 23.12.2010
  10. Арбузов виявився членом «Нашої України» — Новини — Ukranews
  11. «Арбузов стал первым вице-премьером». Gazeta.ua. 24 декабря 2012. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 25-ին. Վերցված է 2012 թ․ դեկտեմբերի 24-ին.
  12. 12,0 12,1 «Кабмин определил сферы компетенции первого вице-премьер-министра и вице-премьеров / Новости / Finance.ua». Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ փետրվարի 11-ին. Վերցված է 2013 թ․ փետրվարի 6-ին.
  13. «Арбузов будет представлять Украину в Экономическом совете СНГ». Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ ապրիլի 5-ին.
  14. Обязанности главы кабмина Украины будет исполнять Сергей Арбузов
  15. «МВД официально объявило Сергея Арбузова в розыск».
  16. «Янукович, Азаров и Арбузов вышли из рядов Партии регионов».
  17. «Взаимные санкции – это тупиковый процесс, - Арбузов». 25.09.2014.
  18. «Об ассоциации». Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ փետրվարի 2-ին.
  19. Арбузова ищет Интерпол, а он выступает на российских телеканалах Արխիվացված 2015-02-02 Wayback Machine «NEWSru.ua», 28.01.2015
  20. «Экс-премьер Украины Арбузов: Я готов вернуться и возглавить кабмин». rusnovosti.ru. 2016 թ․ ապրիլի 10.
  21. «Защита Арбузова требует от ГПУ закрыть уголовное производство».
  22. «У ГПУ нет доказательств вины С.Арбузова в завладении средствами БТБ».
  23. «"Арбузов ожидает скорейшего завершения следствия и возврата имущества", Корреспондент.net, 1 декабря 2014».
  24. Светлана Рейтер, Иван Голунов. Российский след: как устроились в Москве бывшие украинские чиновники «РБК», 02.10.2014
  25. Интерпол объявил в международный розыск Януковича, Азарова и ряд других приспешников Արխիվացված 2015-01-14 Wayback Machine «NEWSru.ua», 12.01.2015
  26. . ГПУ не может взяться за Арбузова и Клименко из-за промедления Интерпола «Depo.Ua», 04.12.2015
  27. Арбузов держит в облигациях Украины более $1 млрд «LB.ua», 11.09.2015
  28. «Генпрокуратура начала заочное расследование против Арбузова». Украинские новости. ukranews.com. 2016 թ․ փետրվարի 16.

Արտաքին հղումներ խմբագրել