Ռազմաբժշկական թանգարան
Ռազմաբժշկական թանգարան, գիտահետազոտական, արխիվային տեղեկատու և գիտական-ուսումնական հաստատություն՝մասնագիտացված զինվորական բժշկության ուղղությամբ։ Գտնվում է Սանկտ-Պետերբուրգի Լազարյան նրբանցք տուն 2 հասցեում, մուտքը՝ Վվեդենսկայա ջրանցքի փողոցի կողմից։ Թանգարանի նոր շենքը գտնվում է Վվեդենսկայա ջրանցքի հարևան շենքում, թիվ 6 տուն։
Ռազմաբժշկական թանգարան | |
|---|---|
 | |
| Տեսակ | ռազմական թանգարան և շենք |
| Երկիր |  Ռուսաստան |
| Տեղագրություն | Սանկտ Պետերբուրգ |
| Հիմնադրվել է | նոյեմբերի 12, 1942 |
| Կայք | milmed.spb.ru |
 | |
 | |
Պատմություն խմբագրել
Թանգարանը Ռուսաստանի կայսրության և Խորհրդային Միության բժշկական թանգարանների առաջին հավաքածուների իրավահաջորդն ու պահպանողն է։ Նրա հավաքածուն սկսվում է Պյոտր I-ի հիմնադրած Վարպետաց տան գործիքների հավաքածուներից, Վիրաբուժական, Պիրոգովոդսկի և Ռազմական-սանիտարական թանգարանների հավաքածուներից։
Թանգարանը հիմնադրվել է 1942 թվականին՝ Մոսկվայում:Հետագայում այն տեղափոխվել է Լենինգրադ, որտեղ 1951 թվականին իր դռներն է բացել այցելուների առջև։
Հավաքածու խմբագրել
Ըստ բժշկության զարգացման և նրա հայտնի ներկայացուցիչների գործունեության արտացոլման միջոցների հարստությունը, թանգարանը աշխարհում ամենամեծն է համարվում։ Թանգարանի արխիվը պարունակում է ավելի քան 200 հազար իրեր։ Հավաքածուի մեջ կան գեղանկարներ, դեղամիջոցներ, բժշկական գործիքներ, զինվորական բժիշկների համազգեստներ,բժշկական գրքեր, հայտնի բժշկական գործիչների անձնական հիմնադրամներ։
Գրքեր և փաստաթղթեր խմբագրել
Ցուցամուշների շարքում հազվագյուտ հին գրքեր կան, օրինակ,17-րդ դարի ֆրանսիացի վիրաբույժ Ամբրուազ Պարեի վեպը, որը հրատարակվել է 1607 թվականին Փարիզում՝ հրազենային վնասվածքների բուժման մասին։ Ներկայացված պետական փաստաթղթերը ներկայացվում են, օրինակ, Պիտեր Մեծի հրամանագիրը բանակում բժշկական միավորի սարքի մասին (1706)։
Նկարչություն խմբագրել
Թանգարանն ունի արվեստի ստեղծագործությունների թեմատիկ հավաքածու, այդ թվում՝ Իլյա Ռեպինի նկարը Նիկոլայ Իվանովիչ Պիրոգովի այցը Մոսկվա իր գիտական գործունեության 50-ամյակի կապակցությամբ( 1881) : Ներկայացված է նաև Ալեքսեյ Վեփխվաձեի նկարը[1]՝ Գեներալ Բագրատիոնի մահացու վիրավոումը Բորոդինոյի ճակատամարտում[2]։
Բժշկական գործիքներ խմբագրել
Թանգարանը ունի բժշկական հին գործիքների լայնածավալ հավաքածու։
Ցուցադրություն խմբագրել
2001 թվականի դեկտեմբերի 10-ին «Ռուսաստանի և Սանկտ Պետերբուրգի բժշկության» նոր ցուցահանդեսի բացումը տեղի է ունեցել Սանկտ Պետերբուրգի 300-ամյակի և ռազմական բժշկական թանգարանի հիմնադրման 60-ամյակի կապակցությամբ։
Թանգարանի ցուցահանդեսը տեղակայված է 12 դահլիճում, 2 պատկերասրահում և մատուռում, որտեղ տեղակայված է թանգարանային ցուցահանդես ՝ «Սեմենովսկու գնդի լեյբգվարդիայի հիշատակին»։ Ցուցահանդեսը արտացոլում է ռուսական բժշկության զարգացման պատմությունը և ռազմական-բժշկական ծառայությունը։
Թանգարանի սրահներում ներկայացված են արխիվային փաստաթղթեր, հազվագյուտ լուսանկարներ, գրքեր, նկարներ և քանդակներ, բժշկական գործիքների և հիվանդանոցային պարագաների հավաքածուներ, մոդելներ, Ն.Ի. Պիրոգովի, Ս.Պ.Բոտկին և այլ նշանավոր բժիշկների անձնական իրերը :
Արխիվ խմբագրել
Թանգարանի կարևոր մասն է կազմում զինվորական բժշկական փաստաթղթերի արխիվը:Այն պարունակում է 20-րդ դարի բժշկական ծառայության գործունեության մասին արժեքավոր փաստաթղթեր և բաղկացած է ավելի քան 60 միլիոն միավոր իրերից։ Դրանց թվում են զինվորական անձնակազմի անհատական և խմբային բժշկական գրառումները՝ ներառյալ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի բոլոր վիրավոր և հիվանդ զինվորների, հետագա պատերազմների և տեղական ռազմական հակամարտությունների դեպքերի պատմությունը։
Թանգարանային աշխատակիցները կարողացել են փաստաթղթեր հավաքել նախկին Խորհրդային Միության ավելի քան 1 միլիոն քաղաքացիների մասին՝ Մեծ Հայրենական պատերազմում (1941-1945) զոհվածների և մահացածների հիշատակին նվիրված գրքի համար։ Արխիվի շնորհիվ ավելի քան 8 միլիոն Ռուսաստանի քաղաքացի իր կարգավիճակը հաստատել է որպես մասնակից, վետերան կամ ռազմական գործողությունների ընթացքում հաշմանդամ դարձած։
Բացի դրանից, թանգարանի արխիվում պահպանվում են բժշկական փաստաթղթեր ավելի քան 40 ազգությունների կես միլիոն օտարերկրյա քաղաքացիների համար։ Դրանցից են ավստրիացիները, ամերիկացիները, իտալացիները, գերմանացիները, ֆրանսիացիները, հարավսլավները, ճապոնացիները։ Վերջին տարիներին օտարերկրյա կառավարությունների խնդրանքով արխիվային այս հատվածում հայտնաբերվել են բժշկական փաստաթղթեր Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ավելի քան 100,000 մասնակիցների համար, որոնք նախկինում անհայտ կորած էին համարվում։
Բժշկական պատմության ուսումնասիրություն խմբագրել
Թանգարանի աշխատակազմը հրաշալի հետազոտական աշխատանքներ է իրականացնում վիրավորներին և հիվանդներին բժշկական օգնություն ցուցաբերելու մեթոդների բարելավման համար։
Թանգարանի շենքի ճարտարապետություն խմբագրել
Թանգարանի շենքը 18-րդ դարի շինություն է։ Այն գտվնում է Սանկտ-Պետերբուրգի պատմական կենտրոնում ՝ Սեմյոնովկա սլոբոդայի տարածքում լեյբգվարդիայի Սեմենով պալատի նախկին Սեմենովսկո-Ալեքսանդրովյան ռազմական հիվանդանոցի շենքում `19-րդ դարի լավագույն բժշկական հաստատություններից մեկում։ Հոսպիտալի շենքը կառուցվել է 1799 թվականին ՝Ալեքսանդր Պավլովիչի թագաժառանգի և ճարտարապետ Դեմերցովի միջոցով։ Կառուցվել է հատուկ թանգարանի համար՝ 1944-1945 թվականներին։ Վերակառուցվել է 1946-1951 թվականներին՝ ճարտարապետներ Բ. Ժուրավլյովի և Ի. Չայկոյի նախագծով : Լազարեթի գոտու ճակատային մասում, սյուների միջև տեղադրված են ռուսական բժշկության հայտնի գործիչների քանդակային դիմանկարներ `Ն. Պիրոգով, Ս. Բոտկին, Ի. Պավլովա, 3.Սոլովյովա, Նիկոլայ Բուրդենկո։
Հասցե խմբագրել
Ռազմաբժշկական թանգարանը գտնվում է Սանկտ-Պետերբուրգի Լազարյան նրբանցք տուն 2 հասցեում, Զագորոդյան պողոտայում՝ Վիտեբյան կայարանի և Պուշկինյան մետրոյի դիմաց։
Թանգարանը պողոտայից բաժանվում է Վվեդենսկի այգով, հուշարձանով, բոլշևիկյանների կողմից ոչնչացված Սեմենովյան գնդի եկեղեցու տարածքում։
Վվեդենսկի ջրանցքի հարևան շենքը՝ թիվ 6 տունը, թանգարանի նոր շենք է։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ Алексей Иванович Вепхвадзе (1921? 1982)
- ↑ Смертельное ранение генерала Багратиона на Бородинском поле Художник А. И. Вепхвадзе. 1948 г.
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ռազմաբժշկական թանգարան» հոդվածին։ |
