Պոնտորմո

Պոնտորմո (իսկական անունը՝ Ջակոբո Կարուչի Jacopo Carucci, մայիսի 24, 1494, Էմպոլի, Ֆլորենցիա, Տոսկանա, Իտալիա - դեկտեմբերի 31, 1556(1556-12-31) կամ հունվարի 2, 1557(1557-01-02), Ֆլորենցիա, Ֆլորենցիայի դքսություն), իտալացի գեղանկարիչ, Ֆլորենցիայի գեղանկարչության դպրոցի ներկայացուցիչ, մաներիզմի հիմնադիրներից մեկը։

Պոնտորմո իտալ.՝ Jacopo da Pontormo
Ծնվել է	մայիսի 24, 1494
Ծննդավայր	Էմպոլի, Ֆլորենցիա, Տոսկանա, Իտալիա
Վախճանվել է	դեկտեմբերի 31, 1556(1556-12-31) (62 տարեկան) կամ հունվարի 2, 1557(1557-01-02) (62 տարեկան)
Մահվան վայր	Ֆլորենցիա, Ֆլորենցիայի դքսություն
Քաղաքացիություն	Իտալիա
Մասնագիտություն	նկարիչ և գծանկարիչ
Ոճ	մաներիզմ
Ժանր	դիմապատկեր
Ուշագրավ աշխատանքներ	Visitation of Carmignano?, Vertumnus and Pomona?, Pucci Altarpiece?, The Deposition from the Cross? և Q3693900?
Ուսուցիչ	Պիերո դի Կոզիմո, Անդրեա դել Սարտո և Լեոնարդո դա Վինչի
Աշակերտներ	Անյոլո Բրոնզինո և Ջովանի Բատիստա Նալդինի
Հայր	Bartolommeo di Jacopo di Martino?
Jacopo Pontormo Վիքիպահեստում

Ստեղծագործություն

10 տարեկան հասակում, կորցնելով հորը, Պոնտորմոն մեկնել է Ֆլորենցիա, որտեղ անցկացրել է իր ամբողջ կյանքը։ Սովորել է Պիեռո դի Կոզիմոյի և Անդրեա դել Սարտոյի մոտ։ Պոնտորմոյի վաղ աշխատանքների վրա նկատելի է Լեոնարդո դա Վինչիի և Սարտոյի ազդեցությունը (Պոջո ա Կայանոյում Մեդիչիների վիլլայի կամարամահիկի զարդանկարը)։ Ավելի ուշ նրա ստեղծագործության վրա իր ազդեցությունն է ունեցել Դյուրերի փորագրությունների հետ ծանոթությունը։ Պոնտորմոն աստիճանաբար հեռացել է Վերածննդի ավանդույթից։

Նրա նշանավոր գործերն են՝ «Քրիստոսը Էմմաուսում» (1525, Ուֆֆիցի, Ֆլորենցիա), «Մադոննան Սուրբ Հովսեփի և Հովհաննես Մկրտիչի հետ» (Էրմիտաժ, Սանկտ Պետերբուրգ), «Մարիամի և Եղիսաբեթի հանդիպումը» (Սան-Միքելե եկեղեցի, Կարմինյանո, 1528-1530)։

«Իջեցում խաչից»

Պոնտորմոյի լավագույն աշխատանքներից մեկը «Իջեցում խաչից» ստեղծագործությունն է (1528, Ֆլորենցիա, Սանտա-Ֆելիչիտա^[en] եկեղեցի)։ Նկարում բացակայում է տարածական հարաբերությունների հստակությունը, կերպարները մոտ են առաջին պլանին։ Կոմպոզիցիայի ամուր հենարանի բացակայությունն ստեղծում է անկայունության տպավորություն, ընդգծում է զարգացող մաներիզմի առաջին գործերից մեկի դրամատիզմը և լարվածությունը։

Կերպարն արվեստում

• Նկարչի կյանքին է նվիրված «Պոնտորմո^[it]» ֆիլմը (2003, ռեժիսոր Ջովանի Ֆագո, Իտալիա), որի գլխավոր դերում հանդես է գալիս Ջո Մանտենյան։

Պատկերասրահ

• 
  «Սուրբ Հիերոնիմոս», 1525-1530, Աշխարհի թանգարան, Ստորին Սաքսոնիա, Հաննովեր
• 
  «Իջեցում խաչից», 1525-1528, Ալտարական նկար Ֆլորենցիայի Սանտա-Ֆելիչիտա եկեղեցու Կապոնիի կապելլայում
• 
  «Մադոննան նորածնի, Սուրբ Հովսեփի և Հովհաննես Մկրտիչի հետ», շուրջ 1520, Էրմիտաժ, Սանկտ Պետերբուրգ
• 
  «Մարիամի և Եղիսաբեթի հանդիպումը», Սան-Միքելե, Կարմինյանո, 1529

Գրականություն

С. Дзуффи Большой атлас живописи. — М.: Олма-Пресс, 2002. — С. 116,117. — 431 с. — ISBN 5-224-03922-3

• Летта Э. М. Понтормо. Россо Фьорентино [1994]. Пер. с итальянского М. И. Майская. М., 1998.
• Дажина В. Д. Влияние зрелищно-карнавальной и театральной культуры Возрождения на творчество раннего Понтормо // Советское искусствознание `79.1. М. 1980. С. 104-122
• Дажина В. Д. Портретное творчество Понтормо (к проблеме генезиса раннеманьеристического портрета) // История и теория мировой художественной культуры. Вып. 2. Образ человека в литературе и искусстве. М., 1996. С. 150-161.
• Дажина В. Д. Росписи Якопо Понтормо в хоре церкви Сан Лоренцо // Искусство и культура Италии эпохи Возрождения и Просвещения. М., 1997. С. 106-120.

Արտաքին հղումներ

• Պոնտորմոյի աշխատանքների հղումները աշխարհի թանգարաններում
• Պոնտորմոն Alorence Art Guide-ում

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Պոնտորմո» հոդվածին։