«Չորրորդ շրջադիտակը» (ռուս.՝ «Четвёртый перископ»), խորհրդային գեղարվեստական ֆիլմ, որը նկարահանել է ռեժիսոր Վիկտոր Էյսիմոնտը 1939 թվականին «Լենֆիլմ» կինոստուդիայում[1][2]։

Չորրորդ շրջադիտակը
ռուս.՝ Четвёртый перископ
Երկիր ԽՍՀՄ
ՌեժիսորՎիկտոր Էյսիմոնտ
ԿինոընկերությունԼենֆիլմ
Տևողություն82 րոպե

Ֆիլմի պրեմիերան տեղի է ունեցել 1939 թվականի դեկտեմբերի 25-ին։

Սյուժե խմբագրել

Ֆիլմի գործողությունները տեղի են ունենում նախապատերազմյան տարիներին։ Ռազմածովային զորավարժությունների ընթացքում պայմանական հակառակորդի երեք սուզանավերը պետք է «գրոհեն» խորհրդային բանակի դեմ։ «Մարտի» թեժ պահին անսպասելիորեն հայտնվում է չորրորդ շրջադիտակը, որը վկայում է անհայտ չորրորդ սուզանավի հայտնվելու մասին։ Հայտնի չէ՝ սեփական է այն, թե հակառակորդինը։ Այս հարցը պետք է լուծի «խիզախ» ականակրի հրամանատարը։ Գծանավին իրական վտանգ է սպառնում, եթե անհայտ սուզանավը լինի թշնամական։ Սակայն չորրորդ շրջադիտակը կարող է պատկանել կուրսից շեղված խորհրդային «Սպրուտի» նավակին, որը չպետք է գտնվի այդ վայրում։ «Отважный» էսմինեցը կոչ է ուղարկում, բայց պատասխան չի ստանում։ Բայց այդ տարիներին գործում է «սադրանքների չենթարկվելու» սկզբունքը։ Ինչպե՞ս կվարվի խորհրդային հրամանատարը։

Դերերում խմբագրել

  • Բորիս Բլինով – Վլադիմիր Կրայնև, «Отважный» Էսկադրային ականակրի հրամանատար
  • Վլադիմիր Չեստնոկով – Գրիգորի Կրայնև, «Սպրուտ» սուզանավի հրամանատար, Վլադիմիր Կրայնևի եղբայրը
  • Մարիա Դոմաշյովա – Կրայնև եղբայրների մայրը
  • Կոնստանտին Նասսոնով – Զոտով, «Отважный» Էսկադրային ականակրի հրամանատար
  • Վալենտին Արխիպենկո – Ստրունկո, «Սպրուտ» սուզանավի հրամանատար
  • Վլադիմիր Լուկին – Լյոշա Դեմիչև, ազդանշանորդ
  • Սերգեյ Մորշչիխին – հրամանատար, ֆլագման-ծովակալ
  • Պավել Վոլկով – Ռազմական խորհրդի անդամ, բրիգադի կոմիսար
  • Լև Շոստակ – Շնեերսոն, «Отважный» ականակրի հրամանատարի ավագ օգնական, լեյտենանտ
  • Գեորգի Կրաներտ – Կուրոնտ, «Հիլդա» զբոսանավի սեփականատեր
  • Ալեքսանդր Նեժդանով – «Հիլդայի» նավապետ
  • Իվան Դմիտրիև – ՀՆՍԱԱների հրամանատար
  • Վլադիմիր Չոբուր – նավաստի (լուսագրերում նշված չէ)
  • Նիկոլայ Կրյուկով – նավաստի (լուսագրերում նշված չէ)
  • Միխայիլ Դուբրավա – էպիզոդ (լուսագրերում նշված չէ)
  • Յուրի Ֆոմիչև – էպիզոդ (լուսագրերում նշված չէ)

Նկարահանող խումբ խմբագրել

  • Սցենարի հեղինակներ՝ Գեորգի Վենեցիանով, Գ. Բլաուշտեյն
  • Բեմադրող ռեժիսոր՝ Վիկտոր Էյսիմոնտ
  • Ռեժիսորի օգնական՝ Միխայիլ Ռոզենբերգ
  • Գլխավոր օպերատոր՝ Վլադիմիր Ռապոպորտ
  • Նկարիչներ՝ Աբրամ Վեքսլեր, Իվան Զնոյնով
  • Կոմպոզիտորներ՝ Բորիս Գոլց, Վենեդիկտ Պուշկով
  • Հնչյունային օպերատոր՝ Ն. Բուտակով
  • Օպերատորներ՝ Ա. Տիխոնով, Գ. Շուրկին
  • Խորհրդատու՝ Պ. Կ. Իվանով
  • Տնօրեն՝ Ի. Պրովոտորով

Ֆիլմի նկարահանումներին մասնակցել է Բալթիական նավատորմի Щ-323 խորհրդային սուզանավը՝ առաջին խորտակված նավը խորհրդա-ֆիննական պատերազմի ընթացքում։ Կինոֆիլմում նա պատկերել է «Սպրուտ» սուզանավը։ Խորտակվել է 1943 թվականի մայիսի 1-ին՝ ոչ կոնտակտային ականի պայթյունից։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

Արտաքին հղումներ խմբագրել