Ուիլյամ Հենրի Փլեյֆեր

Ուիլյամ Հենրի Փլեյֆեր; անգլ.՝ William Henry Playfair
Ծնվել է	հուլիսի 15, 1790
Ծննդավայր	Լոնդոն, Մեծ Բրիտանիայի թագավորություն
Մահացել է	մարտի 19, 1857 (66 տարեկան)
Վախճանի վայր	Էդինբուրգ, Շոտլանդիա, Մեծ Բրիտանիայի և Իռլանդիայի միացյալ թագավորություն
Ոճ(եր)	Greek Revival architecture?
Կրթություն	Էդինբուրգի համալսարան
Ուշագրավ աշխատանքներ	Շոտլանդիայի ազգային պատկերասրահ, Էդինբուրգի համալսարան և Շոտլանդական թագավորական ակադեմիա
Պարգևներ	Էդինբուրգի թագավորական միության անդամ
	William Henry Playfair Վիքիպահեստում

Ուիլյամ Հենրի Փլեյֆեր (անգլ.՝ William Henry Playfair, հուլիսի 15, 1790(1790-07-15)^[1]^[2], Լոնդոն, Մեծ Բրիտանիայի թագավորություն - մարտի 19, 1857(1857-03-19)^[1]^[3], Էդինբուրգ, Շոտլանդիա, Մեծ Բրիտանիայի և Իռլանդիայի միացյալ թագավորություն), 19-րդ դարի շոտլանդացի ճարտարապետ^[4], Էդինբուրգի Նոր քաղաքի նեոդասական ճարտարապետական հուշարձաններից շատերի նախագծողը։ Էդինբուրգի թագավորական ընկերության անդամ։

Կենսագրություն խմբագրել

Ուիլյամ Հենրի Փլեյֆերը ծնվել է Լոնդոնում` Ջեսի Գրահամի և Ջեյմս Փլեյֆերի ընտանիքում^[5]^[6]։ Նրա հայրը նույնպես ճարտարապետ էր, իսկ հորեղբայրներն էին մաթեմատիկոս Ջոն Փլեյֆերը և տնտեսագետ, վիճակագրական գրաֆիկայի ռահվիրա Ուիլյամ Փլեյֆերը։ Հոր մահից հետո Ուիլյամ Հենրիին ուղարում են Էդինբուրգ` սովորելու հորեղբոր` Ջոն Փլեյֆերի մոտ։ 1809 թվականին Ուիլյամ Հենրի Փլեյֆերը ավարտում է Էդինբուրգի համալսարանը^[5]։

Նրա լավագույն աշխատանքներից երկուսը` Շոտլանդիայի ազգային պատկերասրահն ու Շոտլանդական թագավորական ակադեմիայի նեոդասական շենքերը, գտնվում են Էդինբուրգի կենտրոնում։ Փլեյֆեր նախագիծը, որն ավարտվել է 2004 թվականին, երկու պատմական շենքերը միավորել է ստորգետնյա կապով։

1830-ական թվականներին Փլեյֆերը բնակվել է Էդինբուրգի արևմտյան մասում գտնվող հեղինակավոր Moray Estate-ում^[7]։

Փլեյֆերը միացել է Շոտլանդիայի ազատական եկեղեցու 1843 թվականի պառակտումներին^[8]` կորցնելով եկեղեցու բակում թաղվելու իրավունքը։

Փլեյֆերն իր հովանում ներքո է վերցրել Դեյվիդ Կուզինին և պատասխանատու է եղել նրա ուսուցման համար։

Փլեյֆերը մահացել է Էդինբուրգում 1857 թվականի մարտի 19-ին և թաղված է Էդինբուրգի Դին գերեզմանատան արևմտյան պատում, որտեղ նա նախագծել է մի շարք հուշարձաններ, այդ թվում` Լորդ Ջեֆրիի հուշարձանը։

Ճարտարապետական գործերի պատկերասրահ խմբագրել

Դոնալդսոն քոլեջ, Էդինբուրգ, 1851
Հին քոլեջ, Էդինբուրգի համալսարան
Հին քոլեջ, Էդինբուրգի համալսարան
Քաղաքի աստղադիտարան, Էդինբուրգ
Էդինբուրգյան երեք շենքեր` ստեղծված Փլեյֆերի նախագծով
Շոտլանդական թագավորական ակադեմիա
Շոտլանդական թագավորական ակադեմիայի ճակատամասը
Շոտլանդական թագավորական ակադեմիայի սֆինքսները
Regent Terrace, Էդինբուրգ
Ջոն Փլեյֆերի հուշարձան, Քալթոն բլուր, Էդինբուրգ
Սուրբ Ստեփանոսի եկեղեցի, Էդինբուրգ
Վիրաբույժների դահլիճ, Էդինբուրգ
Դուգալդ Ստյուարդի հուշարձան, Քալթոն բլուր, Էդինբուրգ
Ֆլորս ամրոց, Քելսի մոտակայքում
Նոր քոլեջ, Էդինբուրգ
Շոտլանդիայի ազգային պատկերասրահ, Էդինբուրգ
Դոլար ակադեմիա, Քլաքմանանշիր

Գրականություն խմբագրել

Gow, Ian (1984): William Henry Playfair in Scottish Pioneers of the Greek Revival, The Scottish Georgian Society, Edinburgh, pp 43–55.

Ծանոթագրություններ խմբագրել

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Շոտլանդացի ճարտարապետների բառարան
↑ ^2,0 ^2,1 Artists of the World Online, Allgemeines Künstlerlexikon Online, AKL Online (գերմ.) / Hrsg.: A. Beyer, B. Savoy — B: K. G. Saur Verlag, Verlag Walter de Gruyter, 2009. — ISSN 2750-6088 — doi:10.1515/AKL
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
↑ Russell, Colin (2017 թ․ դեկտեմբեր). Who Made the Scottish Enlightenment?. Xlibris Corporation. էջ 385. ISBN 9781499091045. {{cite book}}: Unknown parameter |certain= ignored (օգնություն)
↑ ^5,0 ^5,1 McKean, Charles. Playfair, William Henry (1790–1857), architect (անգլերեն). Oxford University Press. doi:10.1093/ref:odnb/22371. {{cite book}}: |work= ignored (օգնություն)
↑ Waterston, Charles D; Macmillan Shearer, A (2006 թ․ հուլիս). Former Fellows of the Royal Society of Edinburgh, Vol. II. Edinburgh: The Royal Society of Edinburgh. ISBN 978-0-902198-84-5.
↑ «Edinburgh - Post Office annual directory -1832–1833». National Library of Scotland.
↑ Dictionary of Scottish Architects:David Cousin

Արտաքին հղումներ խմբագրել

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ուիլյամ Հենրի Փլեյֆեր» հոդվածին։

[_b598e93584c796f2-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Շոտլանդացի ճարտարապետների բառարան

[_8509c7a6b04da295-2] 2,0 ^2,1 Artists of the World Online, Allgemeines Künstlerlexikon Online, AKL Online (գերմ.) / Hrsg.: A. Beyer, B. Savoy — B: K. G. Saur Verlag, Verlag Walter de Gruyter, 2009. — ISSN 2750-6088 — doi:10.1515/AKL

[_21602e055517ea0e-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.

[4] Russell, Colin (2017 թ․ դեկտեմբեր). Who Made the Scottish Enlightenment?. Xlibris Corporation. էջ 385. ISBN 9781499091045. {{cite book}}: Unknown parameter |certain= ignored (օգնություն)

[:0-5] 5,0 ^5,1 McKean, Charles. Playfair, William Henry (1790–1857), architect (անգլերեն). Oxford University Press. doi:10.1093/ref:odnb/22371. {{cite book}}: |work= ignored (օգնություն)

[Waterston-6] Waterston, Charles D; Macmillan Shearer, A (2006 թ․ հուլիս). Former Fellows of the Royal Society of Edinburgh, Vol. II. Edinburgh: The Royal Society of Edinburgh. ISBN 978-0-902198-84-5.

[7] «Edinburgh - Post Office annual directory -1832–1833». National Library of Scotland.

[8] Dictionary of Scottish Architects:David Cousin

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

Ուիլյամ Հենրի Փլեյֆեր անգլ.՝ William Henry Playfair

Ծնվել է	հուլիսի 15, 1790(1790-07-15)^[1]^[2]
Ծննդավայր	Լոնդոն, Մեծ Բրիտանիայի թագավորություն
Մահացել է	մարտի 19, 1857(1857-03-19)^[1]^[3] (66 տարեկան)
Վախճանի վայր	Էդինբուրգ, Շոտլանդիա, Մեծ Բրիտանիայի և Իռլանդիայի միացյալ թագավորություն
Ոճ(եր)	Greek Revival architecture?
Կրթություն	Էդինբուրգի համալսարան
Ուշագրավ աշխատանքներ	Շոտլանդիայի ազգային պատկերասրահ, Էդինբուրգի համալսարան և Շոտլանդական թագավորական ակադեմիա
Պարգևներ	Էդինբուրգի թագավորական միության անդամ
William Henry Playfair Վիքիպահեստում