Ոսկե ֆրանկը (արժույթի կոդը՝ XFO) 1930 թվականից մինչև 2003 թվականի ապրիլի 1-ը Միջազգային Հաշվարկների Բանկի հաշվապահական միավորն է եղել[1]։ Այն փոխարինվել է հատուկ գծագրման իրավունքով[2]։ Այն ի սկզբանե հիմնված է եղել Ֆրանսիական ֆրանկի վրա և մնացել այն արժեքի վրա, որի վրա ֆրանկը ամրագրված է եղել (0,290322 գ նուրբ ոսկի) այն բանից հետո, երբ Լատինական արժութային միությունը երկրները դուրս են եկել ոսկու ստանդարտից[3]։

Ալբանական թագավոր Զոգի "ոսկե ֆրանկ" (ոչ ոսկուց)

Կիրառումը Նոր Հեբրիդներում խմբագրել

Ոսկե Ֆրանկն օգտագործվում էր անգլո-ֆրանսիական Նոր Հեբրիդների համատիրությում (այժմ ՝ Վանուատու) որպես արժույթ, որում Միացյալ վարչակազմի փոստային ծառայությունը առաջադրում էր իր նամականիշները, ինչը բնական ընտրություն էր, քանի որ Համաշխարհային Փոստային Միության պայմանագրի համաձայն (սկսած 1874 թվականից, երբ առաջին միջազգային պայմանագիրը համաձայնեցվեց և հաստատվեց հետագա համագումարներում, առնվազն մինչև 1939 թվականը, Տես տարբեր " Կոնգրեսի ակտեր..."[4]), համաձայնեցված միջազգային փոստային սակագները արտահայտվում էին ոսկե ֆրանկներով և ոսկե սանտիմներով յուրաքանչյուր անդամ երկրի համար և դա կախված է գումարների փոխանցումից իրենց սեփական արժույթներին։ Սա սրեց արդեն իսկ շփոթեցնող իրավիճակը, երբ ավստրալիական դոլարը և նովոհեբրիդյան Ֆրանկը օգտագործվում էին սովորական առևտրում (և որում նույնիսկ ֆունտ ստեռլինգը հայտնվում էր համատեղ վարչակազմի ավելի վաղ բյուջետային փաստաթղթերի սյունակներում)։

Շվեյցարական ոսկե ֆրանկի նախաձեռնություն խմբագրել

2011 թվականի մարտի 9-ին Շվեյցարիայի Ազգային խորհուրդ է ներկայացվել խորհրդարանական նախաձեռնություն ՝ ոսկե Ֆրանկը Շվեյցարիայի համար լրացուցիչ արժույթ սահմանելու մասին։

  Համադաշնությունը ներկայացնում է պաշտոնական ոսկե ֆրանկ ՝ տարբեր արժեքների մետաղադրամների հավաքածուով, որոնցից յուրաքանչյուրն ունի ոսկու ֆիքսված պարունակություն։ Համադաշնությունը կարգավորում է արտոնությունները, որոնք տրվում են լիցենզավորված անձանց, ովքեր իրավունք ունեն մետաղադրամներ հատել. մետաղադրամների հատումը չի հարկվում։  

Այս նախաձեռնությունը վերանայվել է տնտեսական և հարկային հարցերի հանձնաժողովի կողմից, որը հունիսյան նիստում մերժել է այն։

Այս ոսկե Ֆրանկը կսահմանվեր որպես 0,1 գրամ մաքուր ոսկի[5]։ Այս նախաձեռնությունը չէր հանգեցնի գոյություն ունեցող շվեյցարական ֆրանկի չեղարկմանը, փոխարինմանը կամ կապմանը, ուստի և ոսկե Ֆրանկը, և շվեյցարական ֆրանկը գոյակցում էին կողք կողքի։ Ոսկե Ֆրանկի ֆիքսված մետաղական պարունակության պատճառով դրա փոխարժեքը շվեյցարական ֆրանկի նկատմամբ կարող է բարձրանալ կամ իջնել ՝ կախված շուկայի պահանջարկից և առաջարկից, ինչպես ցանկացած այլ ազատ լողացող արժույթ։

Ոսկե Ֆրանկը պետք է դառնար երաշխավորող արժույթ ՝ ֆինանսական ճգնաժամերի ժամանակ շվեյցարական ֆրանկից միջազգային կապիտալի հոսքերը շեղելու համար[6]։

Ոսկե Ֆրանկը լիովին անկախ կլիներ Շվեյցարիայի Ազգային բանկի ոսկու պահուստներից։ Այն հատվելու էր միայն շվեյցարական առևտրային բանկերի կողմից ՝ Շվեյցարիայի Համադաշնության վերահսկողության ներքո։ Ոսկու Ֆրանկի կողմնակիցները հույս ունեին, որ դրա ներդրումը փոքր ներդրողների համար ավելի հեշտ կդարձնի ներդրումներ կատարել ոսկու մեջ ՝ նվազեցնելով նվազագույն ներդրումային և առևտրային միավորը[7]։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. Bank for International Settlements, 2000-2009 Chronology Արխիվացված 2012-05-01 Wayback Machine.
  2. Bank for International Settlements,"SDR to replace gold franc at the BIS", 10 March 2003.
  3. Bank for International Settlements, 66th Annual General Meeting.
  4. Documents du Congres Postal International. Universal Postal Union, Berne.
  5. Wall Street Journal MarketWatch, Swiss Parliament to discuss gold franc.
  6. Bilan, Parliamentary initiative to launch the "gold franc" Արխիվացված 2011-08-03 Wayback Machine (in French).
  7. Swiss Parliament Initiative 11.407 (in French).

Արտաքին հղումներ խմբագրել

  • Gold Franc Association - coordinating the efforts to introduce the gold franc as additional currency in Switzerland.