Նիկոլայ Իվանովիչ Եժով (ռուս.՝ Николай Иванович Ежов, ապրիլի 19, 1895(1895-04-19)[3] կամ 1895[5], Սանկտ Պետերբուրգ, Սանկտ Պետերբուրգի նահանգ, Ռուսական կայսրություն[3] - փետրվարի 4, 1940(1940-02-04)[3][4], Մոսկվա, ՌԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ[3]), հայտնի նաև Արյունալի թզուկ (ռուս.՝ кровавый карлик) մականվամբ[6][7], ռուս խորհրդային կուսակցական գործիչ, ԽՍՀՄ պետանվտանգության գլխավոր կոմիսար (1937 թվականի հունվարի 28-ից[8], 1941 թվականի հունվարի 24-ին զրկվել է կոչումից[9]), ԽՍՀՄ Ներքին գործերի ժողկոմ (1936-1938), ՀամԿ(բ)Կ ԿԿ կուսակցական վերահսկողության հանձնաժողովի նախագահ (1935—1939), ՀԱՄԿ(բ)Կ ԿԿ կազմբյուրոյի անդամ (1934—1939), ՀԱՄԿ(բ)Կ ԿԿ քարտուղար (1935—1939), ՀԱՄԿ(բ)Կ ԿԿ քաղբյուրոյի անդամության թեկնածու (1937—1939), Ջրային տրանսպորտի ժողկոմ (1938—1939)։

Նիկոլայ Եժով
Николай Ежов
Ջրային տրանսպորտի ժողկոմ
ապրիլի 8, 1938 - ապրիլի 9, 1939
Նախորդող Վյաչեսլավ Մոլոտով
Հաջորդող Նիկոլայ Պախոմով
Դրոշ
Դրոշ
ԽՍՀՄ Ներքին գործերի ժողկոմ
սեպտեմբերի 26, 1936 - նոյեմբերի 25, 1938[1]
Նախորդող Հենրիխ Յագոդա
Հաջորդող Լավրենտի Բերիա
Պետանվտանգության ժողկոմ
հոնվարի 27, 1937 - նոյեմբերի 25, 1938
Դրոշ
Դրոշ
(17-րդ) Քաղբյուրոյի թեկնածու անդամ
հոկտեմբերի 12, 1937 - մարտի 3, 1939
Դրոշ
Դրոշ
(17-րդ) ԽՄԿԿ ԿԿ սեկրետարիատի անդամ
փետրվարի 1, 1935 – - մարտի 3, 1939
 
Կուսակցություն՝ Ռուսաստանի կոմունիստական (բոլշևիկյան) կուսակցության
(1917–1939)
Մասնագիտություն՝ քաղաքական գործիչ և ռազմական գործիչ
Դավանանք աթեիզմ
Ծննդյան օր 1895 մայիսի 1
Ծննդավայր Ռուսաստան Սանկտ Պետերբուրգ, Ռուսական կայսրություն
Վախճանի օր 4 փետրվարի 1940(1940-02-04) (տարիքը 44)
Վախճանի վայր Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն Մոսկվա, ՌԽՍՖՀ, ԽՍՀՄ
Թաղված Դոնսկոե գերեզմանատուն
Քաղաքացիություն  Ռուսական կայսրություն,  ՌԽՖՍՀ և  ԽՍՀՄ
Ամուսին Անտոնիա Տիտովա
(1919-1930)
Եվգենիա Ֆայգենբերգ
(1930-1938)
Զավակներ Նատալյա Եժովա, ավելի ուշ՝ Խայուտինա
(որդեգրված)
 
Ինքնագիր
 
Պարգևներ
Լենինի շքանշան[2] «Բանվորագյուղացիական Կարմիր բանակի 20 տարի» հոբելյանական մեդալ Կարմիր դրոշի շքանշան (Մոնղոլիա)
և Պետանվտանգության պատվավոր աշխատակից

1936-1938 թվականներին՝ ստալինյան բռնաճնշումների ժամանակահատվածում, ղեկավարելով Ներքին գործերի ժողովրդական կոմիսարիատը (ՆԿՎԴ), մասնակցություն է ունեցել Խորհրդային Միության ողջ տարածքում իրականացված զանգվածային ձերբակալություններին և մահապատիժներին։ 1937 թվականը, որի ժամանակ խորհրդային բռնաճնշումները հասել էին գագաթնակետին, իր ազգանվամբ կոչվել է «եժովշինա» (ежовщина)[6]։

Ի վերջո, Եժովը ձերբակալվել է 1939 թվականին, իսկ մեկ տարի անց գնդակահարվել «հակասովետական պետական հեղաշրջում նախապատրաստելու» մեղադրանքով[10]։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. Ներքին գործերի նախարարներ Արխիվացված 2020-06-22 Wayback Machine. Ռուսաստանի Դաշնության Ներքին գործերի նախարարություն, վերցված է՝ մարտի 7, 2021(ռուս.)
  2. English Wikipedia community Wikipedia — 2001.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 Deutsche Nationalbibliothek Record #119495465 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
  4. 4,0 4,1 Find A Grave — 1996.
  5. Who led the NKVD (ռուս.)
  6. 6,0 6,1 «Nikolay Ivanovich Yezhov». britannica.com. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 6-ին.
  7. «Конец "кровавого карлика" Николая Ежова». BBC.com. ապրիլի 9,2014. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 6-ին. {{cite web}}: More than one of |work= and |website= specified (օգնություն)
  8. Ежов Николай Иванович
  9. Зенькович, 2004, էջ 143
  10. В антисоветских целях занимался мужеложеством // © Журнал «Коммерсантъ Власть» — 17.11.2003. — № 45. — С. 74.; Сайт «Kommersant.ru» — 17.11.2003.

Գրականություն խմբագրել

  • Зенькович И. А. Самые закрытые люди: Энциклопедия биографий. — Изд. 2. — М.: Олма-пресс, 2004. — С. 138—143. — 688 с. — ISBN 5-94850-342-9

Արտաքին հղումներ խմբագրել

Նախորդող
Հենրիխ Յագոդա
ԽՍՀՄ Ներքին գործերի ժողկոմ
Նիկոլայ Եժով

26 սեպտեմբերի, 1936 - 25 նոյեմբերի, 1938
Հաջորդող
Լավրենտի Բերիա
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Նիկոլայ Եժով» հոդվածին։