Նեոֆոլկ
Նեոֆոլկ (դարք ֆոլկ, ապոկալիպտիկ ֆոլկ, անգլ.՝ neofolk, dark folk, apocalyptic folk), երաժշտական ժանր, որը ծագել է 1970-ական թվականներին՝ Եվրոպայում, ամերիկյան ֆոլկի ազդեցությամբ[1]։ Նեոֆոլկը ֆոլկ երաժշտություն է, որի վրա մեծ ազդեցություն է ունեցել պոստ-ինդասթրիալը, խառնվել՝ պոստ-պանկի ու ալտերնատիվ երաժշտության այլ ոճերի հետ և հաճախ ընդգրկում է ժողովրդական, էթնիկական և նեոդասական երաժշտության տարրեր։ Նեոֆոլկը կարող է լինել ինչպես ամբողջությամբ ակուստիկ ֆոլկ, այնպես էլ ակուստիկ՝ դաշնամուրի, ժողովրդական գործիքների, էլեկտրոկիթառի, ինչպես նաև ինդասթրիալ և էքսպերիմենտալ երաժշտության այլ գործիքների նվագակցությամբ[2]։
| Նեոֆոլկ Neofolk | |
|---|---|
| Ոճային հիմքեր | պոստ-պանկ, ֆոլկ-ռոք, էքսպերիմենտալ երաժշտություն |
| Մշակութային հիմքեր | 80-ականներ, Անգլիա |
| Ծագման ժամանակ | 1932 |
| Ծագման երկիր |  Անգլիա |
| Ճանաչում | ոչ մեծ, հիմնականում Եվրոպայում |
| Բխող ժանրեր | Ռազմական ինդասթրիալ (անգլ.՝ Martial industrial) |
| Տես նաև | |
| Post-industrial - Freak folk | |
Նեոֆոլկը վերելք է ապրել 80-ական թվականներին երեք բրիտանական խմբերի շնորհիվ՝ Death in June, Current 93 և Sol Invictus։ Սկզբնական նեոֆոլկը մոտ է պոստ-պանկին։ 90-ականների վերջին նեոֆոլկ երաժիշտները ավելի հաճախ են միախառնում ժողովրդական երաժշտությունը տրիպ-հոփի և էլեկտրոնային երաժշտության այլ ոճերի հետ, որի արդյունքում նեոֆոլկից պայմանականորեն առանձնանում են որոշ ճյուղեր, որոնցից են օրինակ՝ apocalyptic folk, new weird folk, ritual folk։
Պատմություն խմբագրել
«Նեոֆոլկ» տերմինը ծագել է էզոտերիկ երաժշտական միջավայրում՝ 20-րդ դարի վերջին։ Տերմինն օգտագործվել է Դուգլաս Փիրսի (Death In June), Թոնի Վեյքֆորդի (Sol Invictus) և Դեյվիդ Թիբեթի (Current 93) կողմից ներշնչված երաժշտությունը նկարագրելու համար։
Անգլո-ամերիկյան ֆոլկ երաժշտությունը, որը թեմատիկայով և հնչեղությամբ շատ նման է նեոֆոլկին գոյություն ուներ դեռևս 1960-ական թվականներից։ Անգլո-ամերիյյան ֆոլկ երաժիշտներն էլ հենց հետագայում մեծ ազդեցություն են ունեցել նեոֆոլկ կատարողների վրա[2]։ Նեոֆոլկը մինչ 20-րդ դարի վերջը դիտվել է որպես պոստ-ինդասթրիալ երաժշտության մի մաս։
Մշակույթ խմբագրել
Նեոֆոլկ երաժշտության ոգին և արժեքները նման են 60-ականների ամերիկյան և բրիտանական ֆոլկին, երկուսն էլ կառուցված են փոփ մշակույթին և մշակույթի կոմերսիալիզացիային դեմ դուրս եկող սկզբունքների հիման վրա։ Չնայած դրան, նեոֆոլկը և ֆոլկը միմյանցից արմատապես տարբեր են։ Նեոֆոլկ ժանրի կատարողների մեծամասնությունը կենտրոնանում են արքայիկ, մշակութային և գրականության արժեքների վրա. տեղական ավանդույթները և հավատալիքները շատ լավ ընդգծվում են էզոտերիկական և պատմական թեմաների հետ զուգահեռ[2]։
Հեթանոսություն և օկուլտիզմ խմբագրել
Նեոհեթանոսության և օկուլտիզմի տարբեր ձևերը մեծ դեր են խաղում նեոֆոլկի թեմատիկայում։ Ռունային այբուբենը, Եվրոպայի հեթանոսական տարածքները և այլ հնագույն թեմաների պատկերումը շատ հաճախ է ընդգծվում նեոֆոլկ երաժշտության մեջ։ Այդ ամենն արտահայտվում է խմբերի անուններով, ալբոմների պատկերներով, հագուստով և բազմաթիվ այլ միջոցներով[3]։
Առնչվող ժանրեր խմբագրել
Ապոկալիպտիկ ֆոլկ խմբագրել
Ապոկալիպտիկ ֆոլկ (անգլ.՝ apocalyptic folk, աշխարհի ավարտի ֆոլկ) տերմինը կիրառվել է ավելի վաղ, քան նեոֆոլկը, այն օգտագործել է Դեյվիդ Թիբեթը, 80-ականների վերջից մինչև 90-ականների սկիզբը ընկած ժամանակահատվածում իր խմբի՝ Current 93-ի ստեղծած երաժշտությունը նկարագրելու համար[4]։ Թիբեթը սկզբում նպատակ չի ունեցել կապել իր խմբի գործունեությունը ֆոլկ ժանրի հետ[5]։ Տերմինը այժմ կիրառվում է բազմաթիվ խմբերի գործունեությունը նկարագրելու համար։
Ֆոլկ նուառ խմբագրել
Ֆոլկ նուառը (ֆր.՝ folk noir, սև ֆոլկ), կիրառվել է լուսանկարիչ Դեյվիդ Միրնսի կողմից 80-ական թվականներին Sol Invictus խմբի երաժշտությունը նկարագրելու համար։ Այս ժանրի մյուս կատարողներին նկարագրելու համար շատ հաճախ կիրառվում է նաև «դարք ֆոլկ» (անգլ.՝ dark folk, սև, մռայլ ֆոլկ) կամ «պագան ֆոլկ» (անգլ.՝ pagan folk, հեթանոսական ֆոլկ) եզրերը։
Ռազմական ինդասթրիալ խմբագրել
Ռազմական ինդասթրիալը (անգլ.՝ Martial industrial) կամ ռազմական փոփը շատ ընդհանրություններ ունի նեոֆոլկի հետ և զարգացել է վերջինիս հետ զուգահեռ[6]։ Նեոֆոլկի շատ կատարողներ, հաճախ բեմադրում են ռազմական ինդասթրիալի շոուներ և ստեղծում ռազմական ինդասթրիալ երաժշտություն։ Այլ սերտորեն կապված ոճերից է դարք էմբիենթը, նեոդասական երաժշտությունը, պոստ ինդասթրիալ երաժշտությունը և այլն։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ Webb, Peter (2007). «Neo-Folk or Postindustrial Music». Exploring the Networked Worlds of Popular Music. Routledge. ISBN 99780415956581.
{{cite book}}: Check|isbn=value: length (օգնություն) - ↑ 2,0 2,1 2,2 Neumann-Braun, Klaus; Schmidt, Axel (2008). Die Welt der Gothics: Spielräume düster konnotierter Transzendenz [The World of the Goths: Scopes of a darkly-connoted Transcendence] (German) (2nd ed.). VS Verlag für Sozialwissenschaften. էջ 280. ISBN 3-531-15880-5.
{{cite book}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link) - ↑ Interview with Douglas Pearce Արխիվացված 2007-10-18 Wayback Machine, 2005.
- ↑ Rehill, Anne (2009). The Apocalypse Is Everywhere: A Popular History of America's Favorite Nightmare. Greenwood Publishing. էջ 205. ISBN 0-313-35438-3.
- ↑ "The Apocalyptic Visions of Current 93"
- ↑ Brill, Dunja. Nagelschmidt, Ilse; Wojke, Kristin; Borrego, Britta (eds.). Interdisziplinäres Kolloquium zur Geschlechterforschung: Die Beiträge [Interdisciplinary Colloquium on Gender Research: the Contributions] (German). Peter Lang. էջ 133.
{{cite book}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)