Յուրի Սմոլիչ

ուկրաինացի գրող, լրագրող, թատերագետ, հրապարակախոս

Յուրի Կորնելևիչ Սմոլիչ (ուկրաիներեն՝ Юрій Корнійович Смолич, հունիսի 25 (հուլիսի 8), 1900, Սոֆիևկա, Q16723739?, Tsherkassy County, Կիևի նահանգ, Ռուսական կայսրություն - օգոստոսի 26, 1976(1976-08-26), Կիև, Ուկրաինական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ[1]), ուկրաինացի գրող, լրագրող, թատերագետ, հրապարակախոս։ Ուկրաինական ԽՍՀ գրողների միության նախագահ (1971-1973), ԽՍՀՄ գրողների միության քարտուղար։ Սոցիալիստական աշխատանքի հերոս (1970

Յուրի Սմոլիչ
Ծնվել էհունիսի 25 (հուլիսի 8), 1900
ԾննդավայրՍոֆիևկա, Q16723739?, Tsherkassy County, Կիևի նահանգ, Ռուսական կայսրություն
Վախճանվել էօգոստոսի 26, 1976(1976-08-26) (76 տարեկան)
Վախճանի վայրԿիև, Ուկրաինական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ[1]
ԳերեզմանԲայկովո գերեզմանատուն
Մասնագիտությունլրագրող, գրող, գիտաֆանտաստիկ գրող, քննադատ և թատերական քննադատ
Լեզուռուսերեն
Քաղաքացիություն Ռուսական կայսրություն,  Ուկրաինայի Ժողովրդական Հանրապետություն,  Ուկրաինական ԽՍՀ և  ԽՍՀՄ
ԿրթությունՇևչենկոյի անվան համալսարան
Ժանրերդրամա
ԱնդամակցությունԽՍՀՄ Գրողների միություն և Ուկրաինայի գրողների ազգային միություն
ԿուսակցությունԽՄԿԿ
Պարգևներ
Սոցիալիստական աշխատանքի հերոս
Լենինի շքանշան Աշխատանքային Կարմիր դրոշի շքանշան «Պատվո նշան» շքանշան «1941-1945 թթ. Հայրենական մեծ պատերազմի ժամանակ անձնվեր աշխատանքի համար» մեդալ և «Աշխատանքի վետերան» մեդալ
Կայքde.wikipedia.org/wiki/Jurij_Smolytsch
 Yurii Smolych Վիքիպահեստում

Պատմաբան Իգոր Սմոլիչի եղբայրը։

Կենսագրություն խմբագրել

Յուրի Սմոլիչը ծնվել է 1900 թվականին Կիևի նահանգի Ուման քաղաքի մոտ գտնվող Սոֆիևկա գյուղում, ուսուցչի ընտանիքում։ 1918 թվականին ավարտել է Ժմերինկա քաղաքի գիմնազիան և ընդունվել Կիևի առևտրական ինստիտուտի կոմերցիոն-տեխնիկական ֆակուլտետ։ 1919 թվականին, թողնելով ինստիտուտը, մտել է «Բծավոր տիֆի դեմ պայքարող կամավորական ջոկատը» որպես սանիտար[2]։ Եղել է Կարմիր բանակի թատրոնի դերասան, 1922 թվականից՝ Իվան Ֆրանկոյի անվան թատրոնի դերասան։ 1924 թվականից աշխատել է որպես ՈւԽՍՀ գլխավոր քաղլուսավորության թատրոնների հրահանգիչ։ 1926-1929 թվականներին խմբագրել է «Սելսկի տեատր», 1928-1929 թվականներին՝ «Ունիվերսալնի ժուռնալ», 1934 թվականին՝ «Լիտերատուրնի ժուռնալ», 1943-1950 թվականներին՝ «Ուկրաինա» հանդեսները։ 1942 թվականից դարձել է ԽՍՀՄ գրողների միության անդամ, 1944 թվականից՝ նախագահի տեղակալ։ Երկար տարիներ եղել է Ուկրաինայի գրողների միության վարչության նախագահի տեղակալ, 1971-1973 թվականներին՝ Ուկրաինայի գրողների միության վարչության նախագահ, արտասահմանում գտնվող ուկրաինացիների հետ «Ուկրաինա» մշակութային կապի ընկերության նախագահ։ ԽՄԿԿ անդամ 1951 թվականից։ Եղել է ՈւԽՍՀ գերագույն խորհրդայի 8-9 րդ գումարման պատգամավոր։ 1971 թվականին դարձել է ԽՍՀՄ գրողների միության վարչության քարտուղար[3]։

Մահ խմբագրել

Ապրել է Կիևում։ Մահացել է 1976 թվականի օգոստոսի 26-ին։ Թաղված է Կիևի Բայկովե գերեզմանատանը (հատված № 2)։

Պարգևներ խմբագրել

  • Սոցիալիստական աշխատանքի հերոս
  • «Մուրճ և մանգաղ» մեդալ
  • Լենինի երկու շքանշան (1960, 1970)
  • Աշխատանքային կարմիր դրոշի երկու շքանշան (1960, 1967)
  • «Պատվո նշան» շքանշան (1948)
  • «Լենինի ծննդյան 100-ամյակի» հոբելյանական մեդալ
  • «1941-1945 թթ Հայրենական մեծ պատերազմում քաջարի աշխատանքի» մեդալ
  • «Խաղաղության մարտիկին» հուշամեդալ (1970)

Ստեղծագործություններ խմբագրել

Առաջին ստեղծագործությունը լույս է տեսել 1917 թվականին, 1924 թվականին հրատարակվել է պատմվածքների առաջին գիրքը։

  • «Մանկություն», 1934
  • «Նովելներ», 1942
  • «Դոկտոր Գալվանեսկուի տնտեսությունը», 1929
  • «Խաղաղություն խրճիթներին, պատերազմ պալատներին», 1958
  • «Շաչում է ու հառաչում Դնեպրը լայնարձակ», 1960

Եռագրություններ

  • «Մեր գաղտնիքները», 1936
  • «Մանկություն», 1937
  • «18 տարեկանները», 1938
  • «Նրանք չեն անցել», 1947
  • «Մենք միասին էինք ճակատամարտում», 1948
  • «Լուսաբացը ծովի վրա», 1953

Էկրանավորված ստեղծագործություններ

  • «Մեկ դերասանի թատրոն», 1970
  • «Սև լուսնի ջերմաստիճանը», 1992 («Բժիշկ Գալվանեսկի տնտեսությունը» վեպի հիման վրա)

Հիշատակ խմբագրել

  • Կիևի Զանկովեցկի փողոցի 5/2 շենքի պատին փակցվել է հուշատախտակ
  • «Սլովո» խարկովյան տան պատին փակցվել է հուշատախտակ
  • Գրողի անունն է կրում Կիևի փողոցներից մեկը[4]
  • Ի հիշատակ Սմոլնիչի ԽՍՀՄ-ում թողարկվել է մի քանի փոստային ծրար

Գրականություն խմբագրել

  • Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т.15: Следавікі - Трыо / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш - Мінск: БелЭн, 2002. - Т. 15. - С. 60. - 552 с. - 10 000 экз. - ISBN 985-11-0251-2 (Т. 15).
  • Шаховской С. Юрий Смолич. - К., 1970.
  • Старинкевич Е. Юрий Смолич // Украинские советские писатели. - Т. 2. - К. 195

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 1,2 Գերմանիայի ազգային գրադարանի կատալոգ (գերմ.)
  2. Юрий Смолич служил у Петлюры артиллеристом
  3. Ուկրաինական պատմվածքներ, «Սովետական գրող» հրատարակչություն, Երևան, 1977
  4. «Улица Юрия Смолича» (ռուսերեն). WikiMapia.

Արտաքին հղումներ խմբագրել

  Յուրի Սմոլիչ «Երկրի հերոսներ» կայքում

 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Յուրի Սմոլիչ» հոդվածին։