Յուրինեա նրբագեղ
| Յուրինեա նրբագեղ | |
| Դասակարգում | |
| Թագավորություն | Բույսեր (Plantae) |
| Կարգ | Աստղածաղկավորներ (Asterales) |
| Ընտանիք | Աստղածաղկազգիներ (Asteraceae) |
| Ենթաընտանիք | Տատասկափշայիններ (Carduoideae) |
| Տրիբա | Cynareae |
| Ենթատրիբա | Carduinae |
| Ցեղ | Jurinea |
| Տեսակ | Յուրինեա նրբագեղ (J. elegans) |
| Միջազգային անվանում | |
| Jurinea elegans | |
Յուրինեա նրբագեղ (լատին․՝ Jurinea elegans), բարդածաղկավորների ընտանիքին պատկանող ծածկասերմ բույս։ Գրանցված է Հայաստանի Հանրապետության Կարմիր գրքում։
Նկարագրություն խմբագրել
Ճիպոտանման ցողուններով և մինչև 30 սմ բարձրությամբ բազմամյա բույս է։ Զամբյուղներն ունեն 5 սմ տրամագիծ։ Ծածկոցը մերկ է։ Ծաղիկները վարդագույն են[1]։
Տարածվածություն խմբագրել
Հայաստանում հանդիպում է Մեղրու ֆլորիստիկական շրջանում (Նախիջևանի սահմանից մինչև Շվանիձոր)։ Աճում է նաև Նախիջևանում, Արևելյան Անդրկովկասում և Իրանում[1]։
Էկոլոգիա խմբագրել
Աճում է ստորին լեռնային գոտում՝ ծովի մակարդակից 500-1000 մ բարձրությունների վրա, չոր քարքարոտ լանջերին, ժայռոտ տեղերում, ֆրիգանանման համակեցություններում։ Ծաղկում է մայիս-հունիս ամիսներին, պտղաբերում՝ հունիս-հուլիսին[1]։
Պահպանություն խմբագրել
Վտանգված տեսակ է։ Տարածման և բնակության շրջանների մակերեսը 500 կմ²-ից պակաս է։ Տեսակին սպառնացող հիմնական վտանգը կապված է լեռնաարդյունահանող արդյունաբերության ընդլայնման և դրանից բխող ենթակառուցվածքի զարգացման հետ։ Հայաստանի Կարմիր գրքի առաջին հրատարակության մեջ ընդգրկված չէր։ Ընդգրկված չէ նաև CITES-ի և Բեռնի կոնվենցիաների հավելվածներում[1]։
Պահպանություն չի իրականացվում։ Անհրաժեշտ է ստեղծել նոր ԲՀՊՏ Մեղրու շրջանի Ագարակավանի շրջակայքում[1]։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Հայաստանի Կարմիր գիրք. Երևան: Հայաստանի բնապահպանության նախարարություն. 2010. ISBN 978-99941-2-420-6.