Յանա Չերվենկովա

չեխ արձակագիր, հրապարակախոս

Յանա Չերվենկովա (չեխ․՝ Jana Červenková, հունվարի 18, 1939(1939-01-18)[1][2], Պրահա, Չեխոսլովակիա[1][2]), չեխ արձակագիր, հրապարակախոս։

Յանա Չերվենկովա
Ծնվել էհունվարի 18, 1939(1939-01-18)[1][2] (85 տարեկան)
ԾննդավայրՊրահա, Չեխոսլովակիա[1][2]
Մասնագիտությունգրող
Քաղաքացիություն Չեխիա
ԿրթությունՊրահայի Կարլի համալսարան
Պարգևներ

Կենսագրություն խմբագրել

Յանա Չերվենկովան ծնվել է 1939 թվականին Պրահայում։ Ավագ դպրոցում սովորել է ռուսերեն և անգլերեն (1953-1956)։ 1956 թվականից պատմություն է ուսումնասիրել Պրահայի Կարլի համալսարանի մանկավարժական մասնաճյուղում։ 1960-1961 թվականներին որպես ուսուցիչ աշխատել է Պլանայում, 1961-1962 թվականներին՝ Պրահայում։ 1990 թվականից հետո աշխատել է որպե խմբագիր, 1993-2006 թվականներին եղել է Չեխիայի Պեն ակումբի բանտարկյալ գրողների կոմիտեի նախագահ[3]։ Յանա Չերվենկովան աշխատում է «Post Bellum» (Ետպատերազմյան շրջան) ընկերությունում, որտեղ հավաքում է այն տարեց մարդկանց պատմությունները, ովքեր վերապրել են պատերազմը, կոմունիստական ժամանակաշրջանում անցել դժվարությունների միջով, եղել են համակենտրոնացման ճամբարներում, թաքնված հրեաներ են, կամ ընդհատակում ապրած մարդիկ։

Ստեղծագործություններ խմբագրել

Չերվենկովայի գրքերից մի քանիսը թարգմանվել են սլովակերեն, գերմաներեն և հոլանդերեն։ Սկզբնական շրջանում ստեղծագործել է պատանիների համար։ Խորհրդային ժամանակաշրջանում, երբ Յանան չէր կարող դասավանդել, նա շարունակում էր գրել՝ չնայած ուժեղ գրաքննությանը։ Այդ տարիների նրա գրքերը մեծահասակների և ազատության մասին էին։ 1989 թվականի հեղափոխությունից հետո Յանա Չերվենկովան ազատորեն տպագրել է իր գրքերը։ Իր ստեղծագործություններում Յանան անդրադառնում է մեծահասակների սիրո պատմության, ինչպես նաև կոմունիզմի տարիների սահմանագծում ապրելու մասին։

Երկեր խմբագրել

  • 1969 - Čtyřlístek pro štěstí
  • 1976 - My dva doma
  • 1978 - Krok přes práh
  • 1981 - Semestr života
  • 1989 - Věno pro Ivettu Márovou
  • 1993 - Jak vypadá nic
  • 1998 - Kurs potápění
  • 2004 - Pozdní láska

Մրցանակներ խմբագրել

  • Թոմ Սթոփարդ մրցանակ (շնորհել է Charta 77 հիմնադրամը) «Սուզվելու դասընթաց (Սուզվել անցյալ)» գրքի համար

Գրականություն խմբագրել

  • Գրական տապան 2015, ԱՕԿՍ, Երևան, 2016, ISBN 978-9939-1-0432-4
  • Recenze: Semestr života: J. Lukeš, Práce 13. 1. 1982․
  • J. Polák + Z. Heřman, ZM 1982, s. 397․
  • Jak vypadá nic: M. Petříček, LitN 1994, č. 29․
  • P. Švanda, LD 27. 6. 1994․
  • Kurs potápění: A. Haman, Tvar 1998, č. 20․
  • J. Lukeš, Týden 1998, č. 43; P. Švanda, Rovnost 2. 10. 1998․
  • Pozdní láska: J. Šiklová, Mosty 2004, č. 17․
  • A. Šporková, Tvar 2004, č. 13; A. Haman, LidN 27. 5. 2004.
  • Rozhovory: P. Nový, MF 20. 9. 1983․
  • I. Zítková, NK 1998, č. 45․
  • O. Vašková, Knižní novinky 2005, č. 17.

Ծանոթագրություններ խմբագրել