Յահորինա լեռնադահուկային հանգստավայր
Յահորինա լեռնադահուկային հանգստավայր (սերբ.՝ Ски центар Јахорина), պաշտոնապես՝ Յահորինա օլիմպիական կենտրոն ոչ միայն Սերբական Հանրապետությունում, այլև ամբողջ Բոսնիա և Հերցեգովինայում ձմեռային զբոսաշրջության ամենամեծ և ամենահայտնի հանգստավայրը։
.jpg)
| Երկիր | Բոսնիա և Հերցեգովինա  | |
|---|---|---|
| Վարչատարածքային միավոր | Սերբական Հանրապետություն | |
| Վայր | Յահորինա | |
| Աշխարհագրական կոորդինատներ | 43°44′12″N 18°33′59″E | |
| Պաշտոնական կայք | www.oc-jahorina.com | |
Դահուկային հանգստավայրը գտնվում է Դինարյան բարձրավանդակում Յահորինա լեռան լանջին։ Այն գտնվում է Պալե համայնքից 15 կմ, իսկ Սարաևոյի միջազգային օդանավակայանից 30 կմ հեռավորության վրա։ 1984 թվականի ձմեռային օլիմպիական խաղերի ժամանակ այն հյուրընկալել է լեռնադահուկային սպորտի մրցումները։
Պատմություն խմբագրել
Առաջին գրավոր վկայությունների համաձայն՝ Յահորինա լեռան վրա դահուկավազքը տեղի է ունեցել 19-րդ դարի վերջին Ավստրո-Հունգարիայի տիրապետության ժամանակ[1]։ Յահորինայում կազմակերպված զբոսաշրջության սկիզբը դրվել է 1923 թվականին՝ լեռնադահուկային հանգստավայրի հիմնադրման տարեթիվից։ Առաջին և Երկրորդ համաշխարհային պատերազմների միջև ընկած ժամանակահատվածում Յահորինայում կառուցվել են համապատասխան ենթակառուցվածքներ։ Հարավսլավական դահուկավազքի առաջին հանրահավաքը տեղի է ունեցել Յահորինայում 1937 թվականին։
Երկրորդ համաշխարհային պատերազմից հետո՝ 1955 թվականին, Յահորինան հյուրընկալեց «Միջազգային ուսանողների ձմեռային շաբաթը», որը ձմեռային ունիվերսիադայի նախահայրն էր, որը մեկնարկեց հինգ տարի անց Շամոնիում (Ֆրանսիա)։
Յահորինա լեռնադահուկային հանգստավայրը եղել է կանանց ձմեռային օլիմպիական մրցումների վայրը 1984 թվականի ձմեռային օլիմպիական խաղերի ժամանակ, որը տեղի է ունեցել 1984 թվականի փետրվարի 8-19-ը Սարաևոյում (Հարավսլավիա)[2]։ 1984 թվականից Յահորինա լեռնադահուկային հանգստավայրը կրում է «Յահորինա օլիմպիական կենտրոն» պաշտոնական անվանումը։
2010-ական թվականներից ի վեր Յահորինա լեռնադահուկային հանգստավայրում մի քանի ներդրումային փուլեր անցկացվեցին՝ նպատակ ունենալով թարմացնել իր հին ենթակառուցվածքը։ Դահուկային վերելակների համակարգը արդիականացվել է 2012-ից 2018 թվականներին՝ նոր Leitner բազկաթոռներով[3][4]։
2017 թվականի ընթացքում լեռնադահուկային հանգստավայրում տեղակայվել է բոլորովին նոր ենթակառուցվածքը՝ Յահորինա լեռան գագաթին կառուցված հսկայական արհեստական լճի հետ միասին։ 2018 թվականի դեկտեմբերին Յահորինա լեռնադահուկային հանգստավայրը պաշտոնապես գործի է դրել ձնամշակման նոր համակարգը՝ բոլոր լեռնադահուկային լանջերը ծածկելով արհեստական ձյունով[5]։
2018 թվականի դրությամբ Յահորինա լեռնադահուկային հանգստավայրը Բոսնիա և Հերցեգովինայի ամենամեծ և ամենատարածված լեռնադահուկային հանգստավայրն է։ Բացի լեռնադահուկային սպորտից, սնոուբորդից և սահնակով սահելուց, այն առաջարկում է մի շարք բացօթյա սպորտաձևեր և զբաղմունքներ։ Սկանդինավյան լեռնադահուկային արահետները, միջքաղաքային արահետները և տարբեր սպորտային այլ օբյեկտներ լրացուցիչ հնարավորություններ են առաջարկում մարզիկների և զբոսաշրջիկների համար։ Լուսարձակման համակարգը հնարավորություն է տալիս գիշերային դահուկներով սահել լեռնադահուկային սահադաշտում։
Յահորինա լեռնադահուկային հանգստավայրը այն վայրերից էր, որտեղ 2019 թվականի փետրվարին տեղի ունեցավ Եվրոպայի պատանեկան օլիմպիական ձմեռային փառատոնը[6]։
Աշխարհագրություն խմբագրել
Դահուկային հանգստավայրը գտնվում է 1300-1916 մետր բարձրության վրա, ավելի քան 25 կմ լեռնադահուկային լանջերով և ժամանակակից հարմարություններով։ Բնական ձյան տեղումները համալրվում են ձնամաքրման սարքավորումներով։ Լեռան բարձրությունը 2067 մետր է[7]։
Սարաևոյի միջազգային օդանավակայանը գտնվում է լեռնադահուկային հանգստավայրից 30 կմ հեռավորության վրա, ինչը Յահորինան դարձնում է Եվրոպայի ամենահասանելի լեռնադահուկային հանգստավայրերից մեկը՝ ինքնաթիռի միջոցով։ Մայրաքաղաք Սարաևոյից 25 կմ հեռավորության վրա է, որով կապ է հաստատում Բոսնիա և Հերցեգովինայի բոլոր հիմնական տրանսպորտային ուղիների հետ։ Դահուկային հանգստավայր կարելի է հասնել տարածաշրջանի բոլոր խոշոր քաղաքներից՝ Բելգրադից, Զագրեբից, Նովի Սադից, Սպլիտից, Պոդգորիցայից և Լյուբլյանայից առավելագույնը վեց ժամ մեքենայով։
Պատկերասրահ խմբագրել
.jpg)
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ Pivljanin, Ranko (2018 թ․ փետրվարի 25). «Pre skoro sto godina, Jahorina je ugostila prve skijaše, a sada ova planinska lepotica dobija novo lice». blic.rs (Serbian). Վերցված է 2018 թ․ դեկտեմբերի 30-ին.
{{cite news}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link) - ↑ «Final Report Sarajevo '84». la84.org. Վերցված է 2018 թ․ դեկտեմբերի 30-ին.
- ↑ «Sarajevo, riapre la funivia simbolo di pace: era stata distrutta dalle bombe». ilmessaggero.it (Italian). 2018 թ․ ապրիլի 7. Վերցված է 2018 թ․ դեկտեմբերի 30-ին.
{{cite news}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link) - ↑ Haddad, Sam (2014 թ․ փետրվարի 14). «Skiing in eastern Europe on a budget: the best resorts». theguardian.com. Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 3-ին.
- ↑ «Puštanje u rad sistema vještačkog osnježavanja na Jahorini». nezavisne.com (Serbian). Srna. 2018 թ․ դեկտեմբերի 1. Վերցված է 2018 թ․ դեկտեմբերի 30-ին.
{{cite news}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link) - ↑ Crnjak, Marija (2018 թ․ դեկտեմբերի 6). «Jahorina se vraća na svjetsku ski scenu». poslovni.hr (Croatian). Վերցված է 2018 թ․ դեկտեմբերի 30-ին.
{{cite news}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link) - ↑ «Planinska kuća Ogorjelica». Planinska kuća Ogorjelica (սերբերեն). Վերցված է 2022 թ․ դեկտեմբերի 28-ին.
Արտաքին հղումներ խմբագրել
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Յահորինա լեռնադահուկային հանգստավայր» հոդվածին։ |