Յակով Պրոտազանով
Յակով Ալեքսանդրովիչ Պրոտազանով (ռուս.՝ Яков Александрович Протазанов, փետրվարի 4, 1881[1][2][3][…], Մոսկվա, Ռուսական կայսրություն[4] - օգոստոսի 8, 1945[4][5][3], Մոսկվա, ԽՍՀՄ[4]), խորհրդային կինոռեժիսոր։ ՌԽՖՍՀ (1935) և Ուզբեկստանի ԽՍՀ (1943) արվեստի վաստակավոր գործիչ։ Համարվում է ռուսական կինոյի սկզբնավորողներից[փա՞ստ]։
| Յակով Պրոտազանով | |
|---|---|
.jpg) | |
| Ծնվել է | փետրվարի 4, 1881[1][2][3][…] |
| Ծննդավայր | Մոսկվա, Ռուսական կայսրություն[4] |
| Մահացել է | օգոստոսի 8, 1945[4][5][3] (64 տարեկան) |
| Մահվան վայր | Մոսկվա, ԽՍՀՄ[4] |
| Գերեզման | Նովոդեվիչյան գերեզմանոց |
| Քաղաքացիություն |  Ռուսական կայսրություն[6] և .svg){kind=small} ԽՍՀՄ[7] |
| Կրթություն | Մոսկվայի առևտրային ուսումնարան |
| Մասնագիտություն | կինոռեժիսոր, սցենարիստ, դերասան և ռեժիսոր |
| Պարգևներ և մրցանակներ |  |
 Yakov Protazanov Վիքիպահեստում | |
Կենսագրություն խմբագրել
1911-1918 թվականներին ստեղծել է շուրջ 80 ֆիլմ, այդ թվում՝ «Պիկովայա դամա» (1916), «Հայր Սերգի» (1918) և այլն։ Պրոտազանովի արվեստն աչքի է ընկել պրոֆեսիոնալ բարձր վարպետությամբ, դերասանի արվեստի նկատմամբ մեծ ուշադրությամբ։ Խորհրդային կինոստուդիաներում ստեղծած իր առաջին ֆիլմերի («Աելիտա», 1924, «Նրա կոչը», 1925) թեման կապված Կադր «Անօժիտը» կինոնկարից (1937), ռեժիսորի Յակով Պրոտազանով է երկրի կյանքին։
Պրոտազանովի «Տորժոկի դերձակը» (1925), «Երեք միլիոնի դատավարությունը» (1926), «Դոն Դիեգոն և Պելագեյան» (1928), «Սուրբ Յորգենի տոնը» (1930) կինոկատակերգություններում վառ դրսևորվել է Ի․ Իլյինսկու, Վ․ Մարեցկայայի, Ա․ Կտորովի, Մ․ Կլիմովի, Մ․ Բլյումենտալ-Տամարինայի և այլոց վարպետությունը։
«Քառասունմեկերորդը» (1927) պատմահեղափոխական ֆիլմում Պրոտազանովը հասել է դարաշրջանի, գլխավոր հերոսների կերպարների պատկերման խոր վավերականության։ «Սպիտակ արծիվ» (1928) կինոնկարում գլխավոր դերերում ներգրավել է Վ․ Կաչալովին և Վ․ Մեյերխոլդին։ Հնչուն կինոյի շրջանում «Մարիոնետներ» (1934) երաժշտություն կատակերգություն-պամֆլետից հետո, Պրոտազանովը ստեղծել է «Անօժիտը» (1937), որը դարձել է դասական դրամատուրգիայի սովետական լավագույն էկրանավորումներից։ Պրոտազանովի վերջին կինոնկարներից են՝ «Սալավաթ Յուլաև» (1941) «Նասրեդդինը Բուխարայում» (1943)։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 Internet Movie Database — 1990.
- ↑ 2,0 2,1 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 filmportal.de — 2005.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 4,6 4,7 4,8 Протазанов Яков Александрович // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 Internet Speculative Fiction Database — 1995.
- ↑ http://encyclopedia.1914-1918-online.net/article/filmcinema_russian_empire
- ↑ http://www.nytimes.com/2009/08/21/movies/21movies.html
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Յակով Պրոտազանով» հոդվածին։ |
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 9, էջ 446)։ 
|