Մուլուդ Ֆերաուն
Մուլուդ Ֆերաուն (իսկական անունը՝ Լիտ Շաաբան) (ֆր.՝ Mouloud Feraoun, մարտի 8, 1913[1][2][3][…], Կաբիլիա - մարտի 15, 1962[1][2][3][…], Ալժիր, Ֆրանսիա), ալժիրցի գրող, ուսուցիչ։ Ֆրանսերենով ալժիրյան գրականության իրատեսական ուղղության հիմնադիր։
| Մուլուդ Ֆերաուն | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | մարտի 8, 1913[1][2][3][…] |
| Ծննդավայր | Կաբիլիա |
| Մահացել է | մարտի 15, 1962[1][2][3][…] (49 տարեկան) |
| Մահվան վայր | Ալժիր, Ֆրանսիա |
| Մասնագիտություն | գրող և դպրոցի ուսուցիչ |
| Պարգևներ և մրցանակներ | |
 Mouloud Feraoun Վիքիպահեստում | |
Կենսագրություն խմբագրել
Ծնվել է բերբերական գյուղում՝ Ալժիրի հյուսիսային մասում՝ Ջուր-Ջուրի լեռներում։ Նրա հայրը կաբիլացի ֆելահ էր, երկար տարիներ աշխատել է որպես հանքափոր Ֆրանսիայում։ Ընտանիքի ութ երեխաներից միայն հինգն են ողջ մնացել։ Մուլուդը նրանց երրորդ երեխան էր ու առաջին որդին։ 1910 թվականից հայրը պարբերաբար արտագաղթել է մայրցամաքային Ֆրանսիա՝ ընտանիքի կարիքները հոգալու համար։ 1928 թվականին նա վթարի է ենթարկվել և սկսել է ապրել հաշմանդամության կենսաթոշակով։ Այս ընտանեկան, սոցիալական և մշակութային արմատները գերակշռում են Մուլուդ Ֆերաունի համար, որն իր առաջին ինքնակենսագրական վեպը վերնագրել է «Աղքատի որդին», և կաբիլյան մշակույթը դարձրել է իր ինքնության կենտրոնական բաղադրիչը[4]։
Ֆերաունն ավարտել է Թիզի Ուզուի վարժարանը, ապա Բու Զարեհի մանկավարժական ուսումնարանը, 1935-1957 թվականներին ուսանել է Կաբիլիայում։
Ալժիրի անկախության շարժման ակտիվ մասնակից։
Երկրի անկախության հռչակումից 3 օր առաջ սպանվել է զինված գաղտնի կազմակերպության (OAS-ֆր.՝ Organisation de l'armée secrète) ուլտրաաջ ընդհատակյա ազգայնական ահաբեկչական կազմակերպության անդամների կողմից։
Ստեղծագործություն խմբագրել
Գրել է ֆրանսերեն։ «Աղքատի որդին» վեպում (1950, ռուս. թարգմ.՝ 1963), «Կաբիլիայի օրերը» նովելների ժողովածուում (1954, ռուս. թարգմ.՝ 1970),«Երկիր և արյուն» էպիկական դիլոգիայում (1953, ռուս. թարգմ.՝ 1965) և «Լեռ տանող ճանապարհը» գործում (1957, ռուս. թարգմ.՝ 1965) վերստեղծել է ժողովրդական կյանքի բնորոշ բնավորություններն ու հանգամանքները երկու համաշխարհային պատերազմների միջև ընկած ժամանակահատվածում՝ 1954 թվականի նոյեմբերի ապստամբության նախօրեին։
1951 թվականին նա նամակագրական կապ է հաստատել Ալբեր Կամյուի հետ։
1972 թվականին հրատարակել է «Տարեդարձ» անավարտ վեպից ակնարկներ, քննադատական հոդվածներ և դրվագներ։ Նա հանդես է եկել ակնարկներով և ժողովրդական կենցաղից պատմություններով, հրապարակախոսական սուր հոդվածներով կրթության անկման, աճող աղքատության, Ալժիրի երիտասարդության ֆրանսիականացման վտանգների մասին։
«Վերջին ուղերձը» (1960) հոդվածում նա մերժել է Ալժիրի խնդրի լուծման ձուլման պլանը, որը առաջարկվել էր Ա. Կամյուին։ Գաղութարարների դեմ ժողովրդի զինված պայքարում Ֆերաունը տեսել է Ալժիրի ազատության և անկախության միակ ճանապարհը («Օրագիր. 1955—1962», 1962): Նրա «Օրագիր. 1955-1962»-ը Ալժիրի անկախության պատերազմի դառը փաստաթուղթն է։
Ստեղծագործությունների ընտրանի խմբագրել
- Le Fils du pauvre («Աղքատի որդին»)՝ 1950
- La terre et le sang («Երկիր և արյուն»)՝ 1953
- Jours de Kabylie («Կաբիլիայի օրերը»)՝ 1954
- Les Chemins qui montent («Լեռ տանող ճանապարհը»)՝ 1957
- Les Isefra de Si Mhand Oumhand, 1960
- Journal, 1955—1962
- Lettres à ses amis, 1969
- L’Anniversaire, 1972
- La Cite des Roses, 2008
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Encyclopædia Britannica
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
- ↑ «Persée». www.persee.fr. Վերցված է 2015 թ․ օգոստոսի 24-ին.« Mouloud FERAOUN. Un écrivain dans la guerre d’Algérie » sylvie THENAULT.
Գրականություն խմբագրել
- Большая советская энциклопедия. — М.: Советская энциклопедия, 1969—1978.
- Энциклопедический справочник «Африка». / Главный редактор Ан. А. Громыко. — М.: Советская Энциклопедия, 1986—1987.
Արտաքին հղումներ խմբագրել
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մուլուդ Ֆերաուն» հոդվածին։ |