Մոմիր Կորունովիչ
Մոմիր Կորունովիչ (սերբ.՝ Момир Коруновић, հունվարի 1, 1883, Glogovac, Jagodina, Սերբիա - ապրիլի 17, 1969, Բելգրադ, ՀՍՖՀ), սերբ ճարտարապետ, որն առավել հայտնի է սերբ-բյուզանդական վերածննդի ոճով իր աշխատանքներով։ Նա համարվում է ռոմանտիկ նեոգոթական ոճի հիմնադիրը։ 20-րդ դարի սկզբի միակ ճարտարապետը, ով առաջարկել է օրիգինալ ոճ և կառուցել մի քանի ինքնատիպ մոնումենտալ շինություններ Սերբիայի մայրաքաղաքում, ինչի համար նրան անվանել են սերբական Գաուդի[1][2][3][4][5].
| Մոմիր Կորունովիչ սերբ.՝ Момир Коруновић | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | հունվարի 1, 1883 |
| Ծննդավայր | Glogovac, Jagodina, Սերբիա |
| Մահացել է | ապրիլի 17, 1969 (86 տարեկան) |
| Վախճանի վայր | Բելգրադ, ՀՍՖՀ |
 Momir Korunović Վիքիպահեստում | |
Կենսագրություն խմբագրել
Կորունովիչն ավարտել է Բելգրադում և շարունակել իր ասպիրանտուրան Պրահայի Չեխիայի տեխնիկական համալսարանում Սերբիայի կրթության նախարարության կողմից տրամադրվող կրթաթոշակով[6][7][8]։ Նա աշխատել է որպես քաղաքացիական ծառայող շինարարության նախարարությունում և պատասխանատու է եղել Չեխոսլովակիայի մարմնամարզության Սոկոլի մի շարք շենքերի շինարարության համար, որոնք հիմնադրել են Սոկոլ Միրոսլավ Տիրշը և Ջինդրիխ Ֆյուգները[4][6][9]։
Ճարտարապետական գործունեություն խմբագրել
Մոմիր Կորունովիչը կարծում էր, որ ազգային ճարտարապետության մեջ կարող է օգտագործվել միայն այն, ինչը բնորոշ է այս վիճակում ապրող մարդկանց ոգուն։ Ճարտարապետը ստեղծել է կոնկրետ սերբ-բյուզանդական ոճ, որում նա համատեղել է սերբական ռոմանտիկ ավանդույթները և ակադեմիական ձևը՝ չափավոր օգտագործելով այն ժամանակվա ժամանակակից միտումները։ Նրա ոճն առանձնանում է արտահայտիչ, հարուստ ձևավորված ճակատներով, որոնք հմտորեն համատեղում են հին ավանդույթներն ու նոր ժամանակակից ձևերը։ Կորունովիչը մշակել է 143 նախագիծ, որոնցից 83-ը իրականացվել են[10][11]։ 2020 թվականին Բելգրադի քաղաքային իշխանությունները որոշել են 1927 թվականին ճարտարապետի նախագծով կառուցված և Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ ավերված պատմական փոստային բաժանմունքը վերադարձնել իր պատմական տեսքին։ Նախատեսվում է, որ վերականգնման աշխատանքները կավարտվեն երկուսուկես տարուց [12]:
Հավաքական աշխատանքներ խմբագրել
-
Սոկոլի շենքը Նովի Սադ -
Սոկոլի շենքը Օբրենովացում -
Բելգրադում գտնվող Սուրբ Աստվածածնի բարեխոսության եկեղեցի -
Սուրբ Համբարձման եկեղեցի -
Սեյսմոլոգիական ինստիտուտի շենք -
Կորունովիչի ընտանիքի տունը -
Հին փոստային բաժանմունք Բելգրադի Սավա հրապարակում
,_Krupanj_001.jpg)
Գրականություն խմբագրել
- Дурич Замоло, Дивна, Градители Белграда, 1815-1914 гг.
- Кадиевич, Александар, Момир Корунович, 1996 г.
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ Zoran Manević; Galerija ULUS Romantična arhitektura: Korunović, Mitrović, Đokić. — Beograd: In-t za istoriju umetnosti, 1990.
- ↑ «Tužna sudbina gradske lepotice koju su naružile bombe i ideološka arhitektura: Čuvena zgrada Pošte na Savskom trgu više neće biti pošta». BLIC.RS (չեխերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ փետրվարի 16-ին. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 30-ին.
- ↑ inbox-online.com. «Arhitekta naše tradicije». Novi Polis (սերբերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2018 թ․ դեկտեմբերի 26-ին. Վերցված է 2019 թ․ դեկտեմբերի 18-ին.
- ↑ 4,0 4,1 Aleksić, Dejan. «Zaboravljeni srpski Gaudi». Politika Online (սերբերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2018 թ․ ապրիլի 26-ին. Վերցված է 2019 թ․ դեկտեմբերի 18-ին.
- ↑ «Momir Korunović – srpski Gaudi | Ko je bio...». 011info - najbolji vodič kroz Beograd (սերբերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ դեկտեմբերի 18-ին. Վերցված է 2019 թ․ դեկտեմբերի 18-ին.
- ↑ 6,0 6,1 «Prvi beogradski stadion i Sokoli Kraljevine Jugoslavije» (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2019 թ․ դեկտեմբերի 18-ին. Վերցված է 2019 թ․ դեկտեմբերի 18-ին.
- ↑ Obrenović, Violeta N. (2013 թ․ նոյեմբերի 8). «Српска меморијална архитектура 1918-1955» (սերբերեն). Универзитет у Београду. Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ ապրիլի 27-ին. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 30-ին.
{{cite journal}}: Cite journal requires|journal=(օգնություն) - ↑ «Virtuelni Muzej Zajednice Opštine Stara Pazova». www.virtuelnimuzejpazova.rs (սերբերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2019 թ․ հունիսի 16-ին. Վերցված է 2019 թ․ դեկտեմբերի 18-ին.
- ↑ «Сакривена лепотица од двадесет лета». PULSE Studio (չեխերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ հունվարի 25-ին. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 30-ին.
- ↑ Владан Јевтић. «Момир Коруновић – српски Гауди и мајстор "Крат-крат"». Serbian State of Affairs (չեխերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ մարտի 7-ին. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 30-ին.
- ↑ «Smetale im crkve i sokolski domovi». www.novosti.rs (սերբերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ հունիսի 26-ին. Վերցված է 2019 թ․ դեկտեմբերի 18-ին.
- ↑ Катарина Лане. «Зданию почты в Белграде вернут первоначальный облик». Балканист (ռուսերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2021 թ․ ապրիլի 14-ին. Վերցված է 2021 թ․ մարտի 30-ին.