Մեհրիբան Արիֆ քիզի Ալիևա (ադրբ.՝ Mehriban Arif qızı Əliyeva, օգոստոսի 26, 1964(1964-08-26), Բաքու, Ադրբեջանական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ), ադրբեջանցի քաղաքական և հասարակական գործիչ, Ադրբեջանի ներկայիս նախագահ Իլհամ Ալիևի կինը, երկրի առաջին փոխնախագահը[1]։

Մեհրիբան Ալիևա
 
Կուսակցություն՝ Նոր Ադրբեջան
Կրթություն՝ Մոսկվայի Ի. Սեչենովի անվան առաջին պետական բժշկական համալսարան
Գիտական աստիճան՝ փիլիսոփայական գիտությունների թեկնածու
Մասնագիտություն՝ ակնաբույժ, քաղաքական գործիչ և բժիշկ
Դավանանք իսլամ
Ծննդյան օր օգոստոսի 26, 1964(1964-08-26) (59 տարեկան)
Ծննդավայր Բաքու, Ադրբեջանական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ
Քաղաքացիություն  ԽՍՀՄ և  Ադրբեջան
Հայր Արիֆ Փաշաև
Մայր Աիդա Իմանգուլիևա
Ամուսին Իլհամ Ալիև
Զավակներ Լեյլա Ալիևա և Արզու Ալիևա
 
Կայք՝ mehriban-aliyeva.az
 
Ինքնագիր Изображение автографа
 
Պարգևներ

Հեյդար Ալիևի հիմնադրամի նախագահն է։

2017 թվականի փետրվարի 21-ին նշանակվել է Ադրբեջանի փոխնախագահի պաշտոնում (այս պաշտոնը ստեղծվել է 2016 թվականի սահմանադրական հանրաքվեի միջոցով)[2]։ Ըստ Լոս Անջելես Թայմսի Մեհրիբան Ալիևան ամենայն հավանականությամբ կհաջորդի իր ամուսնուն Ադրբեջանի նախագահի պաշտոնում[3]։

Կենսագրություն խմբագրել

Մեհրիբան Արիֆ քիզի Ալիևան ծնվել է 1964 թ. օգոստոսի 26-ին Բաքվում։ Նրա հայրը՝ Ադրբեջանի Գիտությունների ազգային ակադեմիայի գիտնական, մանկավարժ, հասարակական գործիչ և ակադեմիկոս Արիֆ Փաշաևն է։ Մեհրիբան Ալիևայի մայրը արևելագետ, գրականագետ, թարգմանիչ, բանասիրական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր Աիդա Իմանգուլիևան է[4]։

Ընտանիք խմբագրել

Մեհրիբան Ալիևան ամուսնացավ Իլհամ Ալիևի հետ 1983 թ. դեկտեմբերի 22-ին Բաքվում։ Ունի երեք երեխա՝ Լեյլա, Արզու ու Հեյդար, և 4 թոռնիկ[5]։

Կրթություն խմբագրել

Մեհրիբան Ալիևան սովորել է Բաքվի թիվ 23 միջնակարգ դպրոցում (1972-1982)։ 1982 թ. ընդունվել է Ադրբեջանի բժշկական համալսարան։ 1988 թ. ավարտել է Մոսկվայի 1-ին պետական բժշկական ինստիտուտը։ 1988-1992 թթ. աշխատել է Մոսկվայի աչքի հիվանդությունների գիտահետազոտական ինստիտուտում։

Մեհրիբան Ալիևան ստացել է փիլիսոփայական գիտությունների դոկտորի գիտության աստիճանը 2005 թ.։

Աշխատանքային գործունեություն խմբագրել

1988-1992 թթ. Մեհրիբան Ալիևան աշխատել է Աչքի հիվանդությունների գիտահետազոտական ինստիտուտում Մոսկվայում։

Նա ստեղծեց ադրբեջանական մշակույթի հիմնադրամը 1995 թվականին։

1996 թվականին Մեհրիբան Ալիևան հիմնեց «Ադրբեջան-Ժառանգություն» ամսագիրը երեք լեզուներով(ադրբեջաներեն, անգլերեն և ռուսերեն)։

2002 թ. ընտրվել է Ադրբեջանի մարմնամարզության դաշնության նախագահ։ Մեհրիբան Ալիևան Հեյդար Ալիևի Հիմնադրամի նախագահն է[6]։ Հեյդար Ալիևի Հիմնադրամը հիմնադրվել է 2004 թ. մայիսի 10-ին.

Մեհրիբան Ալիևան 2004 թվականից հանդիսանում է «Նոր Ադրբեջան» կուսակցության քաղաքական խորհրդի անդամ։ 2013 թվականից ի վեր նա կուսակցության փոխնախագահն է։ 2005 թ. և 2010 թ. ընտրվել է Ադրբեջանի ազգային ժողով պատգամավոր։

Կոչումներ և Պարգևներ խմբագրել

  • ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի բարի կամքի դեսպանը (2004 թ. Օգոստոսի 13);
  • Ադրբեջանում «Տարվա կինը» (2005 թ․);
  • ՄԱԿ-Ի ՄՍՀԿ-ի ոսկե մեդալ (2006 թ. Մարտ);
  • ISESCO-ի բարի կամքի դեսպան (2006 թ.);
  • Սուտակե խաչի շքանշանի առաջին կին ասպետ (2005 թ․)
  • «Ոսկե սիրտ» մրցանակի դափնեկիր (2007 թ․)
  • Ֆրանսիայի Պատվո լեգիոնի շքանշան(Փետրվարի 15, 2010 թ.);
  • Քուվեյթի պատվավոր դիպլոմ (2014 թ․)
  • Պակիստանի կանանց գերազանցության մրցական (2013 թ․)
  • Թուրք-գերմանական դաշնակցությանն աջակցության մրցանակ (2014 թ․)

Տես նաև խմբագրել

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. Azerbaijan President Aliyev makes wife Mehriban his deputy
  2. Holding, APA Information Agency, APA (2017 թ․ փետրվարի 21). «Mehriban Aliyeva appointed first vice-president of Azerbaijan» (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ սեպտեմբերի 4-ին. Վերցված է 2017 թ․ փետրվարի 21-ին.{{cite news}}: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link)
  3. Haley Sweetland Edwards, “AZERBAIJAN: WikiLeaks depicts lifestyles of Baku's rich and powerful”, Los Angeles Times, 25 Dec 2010, Accessed 26 Mar 2013
  4. The First Lady of Azerbaijan
  5. Биографические Страницы
  6. MEHRIBAN ALIYEVA: UN MODELLO DI IMPEGNO

Արտաքին հղումներ խմբագրել