Մարիա Գյոպերտ-Մայեր (անգլ.՝ Goeppert Mayer, հունիսի 28, 1906(1906-06-28)[1][2][3][…], Կատովիցե, Պրուսիայի թագավորություն, Գերմանական կայսրություն[4] - փետրվարի 20, 1972(1972-02-20)[1][2][3][…], Սան Դիեգո, Կալիֆոռնիա, ԱՄՆ), ֆիզիկոս, ԱՄՆ-ի արվեստի և գիտությունների ակադեմիայի անդամ։

Մարիա Գյոպերտ-Մայեր
անգլ.՝ Maria Göppert-Mayer
Ծնվել էհունիսի 28, 1906(1906-06-28)[1][2][3][…]
Կատովիցե, Պրուսիայի թագավորություն, Գերմանական կայսրություն[4]
Մահացել էփետրվարի 20, 1972(1972-02-20)[1][2][3][…] (65 տարեկան)
Սան Դիեգո, Կալիֆոռնիա, ԱՄՆ
բնական մահով
ԳերեզմանEl Camino Memorial Park[5]
Քաղաքացիություն Գերմանիա և  ԱՄՆ[6]
Մասնագիտությունֆիզիկոս, միջուկային ֆիզիկոս, համալսարանի դասախոս և գիտնական
Հաստատություն(ներ)Ջոնս Հոփքինսի համալսարան[7], Կալիֆոռնիայի համալսարան[7], Կոլումբիայի համալսարան[7], Սարա Լուրենսի քոլեջ[7], Լոս Ալամոսի Ազգային Լաբորատորիա[7] և Argonne National Laboratory?[7]
Գործունեության ոլորտֆիզիկա[6], Միջուկային ֆիզիկա[8], Ռադիոակտիվություն[8], քվանտային մեխանիկա[8], տեսական ֆիզիկա[8], ֆիզիկական քիմիա[8], ֆոտոքիմիա[8] և Վիճակագրական մեխանիկա[8]
ԱնդամակցությունՀայդելբերգի գիտությունների ակադեմիա, Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա, Ամերիկական փիլիսոփայական ընկերություն[9][10], Ամերիկյան ֆիզիկական ընկերություն[9] և ԱՄՆ-ի Գիտությունների ազգային ակադեմիա[11]
Ալմա մատերԳյոթինգենի համալսարան (1930)[6]
Տիրապետում է լեզուներինգերմաներեն և անգլերեն[8][12]
Գիտական ղեկավարՄաքս Բոռն
Եղել է գիտական ղեկավարRobert G. Sachs? և Steven Moszkowski?[13]
Ազդվել էՄաքս Բոռն[6] և Ջեյմս Ֆրանկ[6]
Պարգևներ
Ամուսին(ներ)Ջոզեֆ էդվարդ Մայեր[6][17]
Երեխա(ներ)Maria Mayer?
ՀայրFriedrich Göppert?[6]
Ստորագրություն
Изображение автографа
 Maria Goeppert-Mayer Վիքիպահեստում

Ավարտել է Գյոթինգենի համալսարանը (1930)։ 1930 թվականից աշխատում է ԱՄՆ-ում։ Միջուկային հետազոտությունների Է․ Ֆերմիի համալսարանի (Չիկագո) պրոֆեսոր (1946-19591960 թվականից Կալիֆոռնիայի համալսարանի պրոֆեսոր։ Հիմնական աշխատանքները վերաբերում են քվանտային մեխանիկային, բյուրեղային ցանցի տեսությանը, վիճակագրական մեխանիկային, միջուկային ֆիզիկային։ 1951 թվականին առաջարկել է ատոմի միջուկի թաղանթային մոդելը։ Արժանացել է Նոբելյան մրցանակի (1963

Տես նաև խմբագրել

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Encyclopædia Britannica
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 FemBio տվյալների շտեմարան (գերմ.)
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
  4. 4,0 4,1 4,2 Гёпперт-Майер Мария // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
  5. Find A Grave — 1996.
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 6,5 6,6 Ogilvie M. B. The Biographical Dictionary of Women in Science: Pioneering Lives From Ancient Times to the Mid-20th CenturyRoutledge, 2003. — Vol. 1. — P. 510. — 798 p. — ISBN 978-1-135-96342-2
  7. 7,0 7,1 7,2 7,3 7,4 7,5 https://history.aip.org/phn/11604031.html
  8. 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 8,5 8,6 8,7 Չեխիայի ազգային գրադարանի կատալոգ
  9. 9,0 9,1 Notable Names Database — 2002.
  10. https://search.amphilsoc.org/memhist/search?creator=Maria+Goeppert+Mayer&title=&subject=&subdiv=&mem=&year=&year-max=&dead=&keyword=&smode=advanced
  11. http://www.nasonline.org/member-directory/deceased-members/20000765.html
  12. CONOR.Sl
  13. Mathematics Genealogy Project — 1997.
  14. Maria Goeppert Mayer BiographicalNobel Foundation.
  15. Table showing prize amountsNobel Foundation, 2019.
  16. Maria Goeppert-MayerNational Women's Hall of Fame.
  17. http://www.nasonline.org/publications/biographical-memoirs/memoir-pdfs/mayer-maria.pdf — P. 311.
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Մարիա Գյոպերտ-Մայեր» հոդվածին։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 3, էջ 113