Մասնակից:Լևոն Ղազիյան/Ավազարկղ3
Իյոնս Յակոբ Բերցելիուս Jöns Jakob Berzelius | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | 20 օգոստոսի 1779 Լինկյոպինգ, Շվեդիա |
| Մահացել է | 7 օգոստոսի 1848 Ստոկհոլմ, Շվեդիա |
| Բնակության վայր(եր) |  |
Իյոնս Յակոբ Բերցելիուս ( շվեդ.՝ Jöns Jakob Berzelius, ծնվել է 1779 թվականին օգոստոսի 20-ին , Լինկյոպինգում, վախճանվել է 1848 օգոստոսի 7-ին , Ստոկհոլմում), շվեդացի քիմիկոս և հանքաբան։
Կենսագրություն
խմբագրելԲերցելիուսը 1808 թվականից՝ Ստոկհոլմի ԳԱ անդամ, (1810 թվականից եղել է նախագահ, 1818 թվականից եղել է անփոփոխ քարտուղար)։ 1820 թվականից՝ Պետերբուրգի ԳԱ արտասահմանյան պատվավոր անդամ[1]։ Բժշկության դ–ր Ուփսալայի համալսարանում (1802), պրոֆեսոր՝ Ստոկհոլմի համալսարանում (1807) և բժշկավիրաբուժական ինստում (1800–1832)։ 1807 թվականին Բերցելիուսը և շվեդացի գիտնական Վ․ Գիզինգերը, էլեկտրական հոսանքով քայքայելով աղերի ջրային լուծույթները, եզրակացրին, որ բոլոր աղերը բաղկացած են թթվից ու հիմքից և բոլոր քիմիական միացությունները աղերի նման ունեն երկակի բաղադրություն։ 1812–1819 թվականին Բերցելիուսը տվեց իր էլեկտրա–քիմիական տեսությունը։ Ըստ Բերցելիուսի, թթուներ կարող է առաջացնել միայն թթվածինը։ Նա թթուներ էր անվանում նրանց անհիդրիդները։ Հիմնավորել է ատոմիստական ուսմունքը՝ զարգացրել և ներդրել քիմիայում։ Բերցելիուսի տեսական հայացքների հիմքում ընկած է քիմիական խնամակցության էլեկտրական բնույթը։ 1810–1816 թվականին հետազոտելով քիմիական տարրերի օքսիդները՝ ցույց տվեց բազմապատիկ հարաբերությունների օրենքի ճշտությունը։ Բերիլիուս կազմել է (1814) 41 քիմիական տարրերի ատոմական զանգվածների աղյուսակ և առաջարկել տարրերի նշանակման ժամանակակից եղանակը։
Աշխատություններ
խմբագրել- Afhandliger i fysik, kemi och mineralogi, bd 1—6, Stockh., 1806—18;
- Lehrbuch der Chemie, 5 Aufl., Bdl—5, Lpz., 1847—56.