Մասնակից:Անդրանիկ Ամրահյան/ՆԱՏՕ-ի անդամ երկրների ցանկ

ՆԱՏՕ-ի անդամ երկրների քարտեզ
ՆԱՏՕ-ին միացող երկրների ժամանակացույցի քարտեզ

ՆԱՏՕ-ի անդամ երկրների ցանկը պարունակում է պետություններ, որոնք ստորագրել են Վաշինգտոնի պայմանագիրը 1949 թվականի ապրիլի 4-ին, ինչպես նաև նրանք, որոնք հետագայում միացել են ՆԱՏՕ-ին ՝ համաձայն այդ պայմանագրի 10-րդ հոդվածի և հետագա համաձայնագրերի:

Ընդհանուր առմամբ, Հյուսիսատլանտյան դաշինքի անդամ է 32 երկիր, 5 պետություններ մասնակցում են ՆԱՏՕ-ի գործընկերության ընդլայնման ծրագրերին, Սերբիան բանակցություններ է վարում ՆԱՏՕ-ի հետ անհատական գործընկերության ծրագրին միանալու համար: Դաշինքի գոյության ընթացքում ոչ մի պետություն ամբողջությամբ չի լքել այն [1]։ Ֆրանսիան դուրս եկավ դաշինքի ռազմական կազմակերպությունից 1966 թվականին և վերադարձավ 2009 թվականին։

Անդամակցության չափանիշներ

խմբագրել

ՆԱՏՕ-ի անդամ երկրները համաձայնեցին հավատարիմ մնալ Վաշինգտոնի պայմանագրով սահմանված սկզբունքներին [2] ։ Դաշինքին միանալ ցանկացող երկրները պետք է անցնեն բազմափուլ գործընթաց, ներառյալ քաղաքական երկխոսությունը և ռազմական ինտեգրումը, ինչպես նաև բավարարեն որոշակի պահանջների, մասնավորապես՝

  • միջազգային վեճերը լուծել խաղաղ ճանապարհով,
  • ցուցաբերել հավատարմություն օրենքի գերակայության և մարդու իրավունքների սկզբունքներին,
  • ազգամիջյան հակամարտությունները և արտաքին տարածքային վեճերը, ներքին իրավասության վիճելի հարցերը լուծել խաղաղ ճանապարհով, ԵԱՀԿ սկզբունքներին համապատասխան և բարիդրացիական հարաբերություններ հաստատելու նպատակով,
  • իր զինված ուժերի նկատմամբ հաստատել համապատասխան ժողովրդավարական և քաղաքացիական վերահսկողություն,
  • զերծ մնալ ուժի սպառնալիքից կամ ուժի կիրառումից՝ ՄԱԿ-ի նպատակներին չհամապատասխանող ցանկացած ձևով,
  • նպաստել խաղաղ և բարեկամական միջազգային հարաբերությունների զարգացմանը՝ ամրապնդելով իր ազատ ինստիտուտները և նպաստելով կայունությանն ու բարգավաճմանը,
  • շարունակել լիարժեք աջակցություն և մասնակցություն ցուցաբերել Եվրատլանտյան գործընկերության խորհրդի, «Գործընկերություն հանուն խաղաղության» ծրագրի և ՆԱՏՕ-ի անդամ չհանդիսացող գործընկեր երկրների հետ համագործակցության զարգացմանը,
  • տնտեսական ազատության, սոցիալական արդարության և բնապահպանական պատասխանատվության սկզբունքներին հավատարիմ մնալու միջոցով կայունության և բարգավաճման խթանման հանձնառություն դրսևորել,
  • ռազմական ներդրում ունենալ կոլեկտիվ պաշտպանության և Դաշինքի առջև ծառացած նոր խնդիրների իրականացման գործում, ինչպես նաև պատրաստ լինել ստանձնելու պարտավորություններ՝ աստիճանաբար բարելավելու իրենց պաշտպանունակությունը,
  • պատշաճ մասնակցություն ՆԱՏՕ-ի կառույցների աշխատանքին,
  • ձգտել իրականացնել ստանդարտացում և հասնել փոխգործունակության,
  • ազգային ծրագրի միջոցով ստեղծել նման ռազմական բյուջեների պլանավորման և իրականացման համար անհրաժեշտ կառույց, որը համահունչ է բացահայտված պաշտպանական առաջնահերթություններին և տրամադրել համապատասխան ուսուցման սխեմաներ՝ անձնակազմին ծանոթացնելու ՆԱՏՕ-ի գործող պրակտիկաներին և ընթացակարգերին՝ նախապատրաստվելու դաշինքի կառույցների աշխատանքին ապագա հնարավոր մասնակցությանը,
  • ծանոթանալ համապատասխան իրավական մեխանիզմներին և համաձայնագրերին, որոնցով ուղղորդվում է ՆԱՏՕ-ն՝ իր կառուցվածքում համագործակցություն և անդամակցությանը նախորդող պաշտոնական իրավական գործընթաց ապահովելու համար։

ՆԱՏՕ-ի անդամ երկրներ

խմբագրել
Պետություն Մուտքի ամսաթիվը Զինված ուժերի ընդհանուր թիվը (հազար մարդ) Ինքնաթիռների քանակը 1000 բնակչի հաշվով Զինված ուժերի ծախսերը՝ տոկոսներով՝ ըստ ՀՆԱ-ի Զինված ուժերի ծախսերը մեկ շնչի հաշվով (ԱՄՆ դոլար) Նշումներ
Ալբանիա 1 ապրիլի, 2009 թ 20 6.17 1.47 55 Ալբանիան միացել է Հյուսիսատլանտյան համագործակցության խորհրդին 1992 թվականին։ 1994 թվականին դարձել է «Գործընկերություն հանուն խաղաղության» ծրագրի մասնակից ։ Նույն թվականին Բրյուսելում ՆԱՏՕ-ի կենտրոնակայանում բացվեց Ալբանիայի ռազմական ներկայացուցչությունը SSAC-ում : 1999 թվականին Տիրանան միացել է ՆԱՏՕ-ին անդամակցության գործողությունների ծրագրին, որը հաստատվել է ՆԱՏՕ-ի Վաշինգտոնի գագաթնաժողովում։ 2003 թվականին Ալբանիան, Խորվաթիան և Մակեդոնիան , եվրատլանտյան կառույցներում համատեղ շարժումը համակարգելու նպատակով, ստեղծեցին նախաձեռնող ասոցիացիա, որը կոչվում էր Ադրիատիկ խարտիա: Այնուամենայնիվ, 2008 թվականին Մակեդոնիայի անդամակցությունը ՆԱՏՕ-ին արգելափակվեց Հունաստանի կողմից : Դաշինքին երկու այլ երկրների միանալու հիմնարար որոշումը կայացվել է 2008թ. Բուխարեստի գագաթնաժողովում: Ալբանիան ՆԱՏՕ-ին միացել է 2009 թվականի ապրիլի 1-ին՝ Ստրասբուրգում և Քյոլնում ՆԱՏՕ-ի գագաթնաժողովի նախօրեին :

[[Կատեգորիա:ՆԱՏՕ-ի անդամ երկրներ]]

  1. Информация актуальна по состоянию на 2022 год
  2. И. И. Жовква, ed. (2007). «Критерии членства в ВТО, ЕС и НАТО. Интеграционные перспективы Украины» (PDF) (ուկրաիներեն). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2016-10-19-ին.