Ճապկի
Ճապկի (լատին․՝ Cornus alba L.), հոնազգիների ընտանիքի տերևաթափ ցածրաճ ծառերի կամ թփերի մոտավորապես 50 տեսակ ունի[1]։ Հայտնի է 40 տեսակ։
Ճապկի | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Ծաղկող ճապկի (Cornus florida) | ||||||||||
Գիտական դասակարգում | ||||||||||
|
||||||||||
Լատիներեն անվանում | ||||||||||
Cornus | ||||||||||
Հոմանիշներ | ||||||||||
Հատուկ պահպանություն | ||||||||||
Տարածում | ||||||||||
|
Կենսաբանական նկարագիր խմբագրել
Ցողունի բարձրությունը 1,5-4 (6) մ է։ Երիտասարդ ճյուղերը կանաչավուն են, հետագայում՝ կարմրավուն։ Տերևները հակադիր են, լայն, նեղ, երկարավուն կամ նշտարաէլիպսաձև։ Ծաղկաբույլը վահանաձև է, ծաղիկները՝ սպիտակ, մանր։ Ծաղկում է մայիս-հունիսին։ Պտուղը գնդաձև, հյութալի, կապտավուն կամ սև կորիզապտուղ է։
Հայաստանում խմբագրել
Հայաստանում՝ 2 տեսակ՝
- ճապկի հարավային (Cornus australis)
- ճապկի վրացական (Cornus iberica)։
Տարածում խմբագրել
Տարածված է Շիրակի, Տավուշի, Վայոց ձորի, Սյունիքի և այլ մարզերի ստորին և միջին լեռնային գոտիների անտառներում, մացառուտներում, անտառեզրերին, կիրճերում, գետափերին և այլն։
Նշանակություն և կիրառում խմբագրել
Պտուղները և սերմերը պարունակում են 19-45% չորացող յուղ, տերևները՝ 160-200, իսկ պտուղները՝ մինչև 100 մգ % վիտամին C։ Արագաճ է։
Բազմանում է սերմերով, արմատամացառներով և կտրոններով։ Գեղազարդիչ է։ Օգտագործվում է կանաչ շինարարության մեջ (կարելի է օգտագործել հակաէրոզիոն տնկարկներում)։
Ֆոտոսրահ խմբագրել
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ Species of Cornus по данным сайта The Plant List(անգլ.)(լատ.)
Գրականություն խմբագրել
- Казарова С. Скромное обаяние дёренов // Цветоводство : журнал. — 2008. — № 5. — С. 37—39.
- Шатко В. Кизил // В мире растений : журнал. — 2003. — № 4.
Արտաքին հղումներ խմբագրել
- Ճապկին USDA NRCS կայքում
- Germplasm Resources Information Network: Cornus florida Արխիվացված 2004-11-11 Wayback Machine
- NRCS: USDA Plants Profile: Cornus florida
- Missouriplants: Cornus florida Արխիվացված 2010-12-16 Wayback Machine
- Bioimages: Cornus florida Արխիվացված 2011-06-07 Wayback Machine
- Floridata: Cornus florida
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական տարբերակը վերցված է Հայաստանի բնաշխարհ հանրագիտարանից, որի նյութերը թողարկված են Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թույլատրագրի ներքո։ |
Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ճապկի» հոդվածին։ |
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ճապկի» հոդվածին։ |