Հոգեբանության սիմվոլը, հունական այբուբենի 23-րդ տառը՝ փսին (հուն․՝ ψι

Հոգեբանության սիմվոլ՝ փսի

Ծագման պատմություն խմբագրել

Մ.թ.ա. 19-րդ դարում հույները ծանոթացան փյունիկյան այբուբենին։ Նրանք այնքան հավանեցին այդ այբուբենը, որ որոշեցին այն յուրացնել։ Փյունիկյան այբուբենում բացակայում էին ձայնավոր տառերը, ուստի հույները ավելացին դրանք՝ ստեղծելով առաջին իրական այբուբենը։ Նրանք նաև ավելացրին 5 նոր սիմվոլ՝ Ω (օմեգա), Υ (էփսիլիոն), Φ (ֆի), Χ (խի) և Ψ (փսի)։

Արտաքին տեսք խմբագրել

 
հունական դիցաբանության ծովի աստված Պոսեյդոն

Ենթադրվում է, որ Ψ տառի արտաքին տեսքը խորհրդանշում է հունական դիցաբանության ծովի աստված Պոսեյդոնի եռաժանին։ Վերջինս իր հերթին խորհրդանշում է աշխարհի տարանջատումը երեք ոլորտների՝ երկրային, երկնային և հոգևոր, և հանդիսանում է բնության տարերքներից երեքի՝ օդի, ջրի և հողի միասնությունը։

Հոգեբանություն և «փսի» խմբագրել

Հոգեբանություն հասկացությունն ունի հին հունական ծագում։ Այն բաղկացած է երկու բառից՝ հուն․՝ ψυχη («psyche»-հոգի) և հուն․՝ λογος («logos»-գիտություն)։ Հոգեբանության՝ որպես գիտության ձևավորումից հետո հոգեբանություն (ռուս.՝ "психология") բառը սկսեց ավելի հաճախակի օգտագործվել։ Ենթադրվում է, որ «փսի» տառը՝ որպես հոգեբանության սիմվոլ, սկսել են կիրառել փիլիսոփայական համալսարանների ուսանողները, որոնք դասախոսությունների ժամանակ հոգեբանություն բառն արագ գրելու համար այն նշանակում էին այդ տառով։

Այլ կիրառումներ խմբագրել

Հույները ψ սիմվոլն օգտագործում էին նաև 700 թիվը գրելու համար և որպեսզի տարբերակեին համանուն տառից, թվից առաջ գիծ էին դնում՝ — ψ: Սակայն հռոմեական, իսկ այնուհետև նաև արաբական տառերի տարածմանը զուգընթաց թվերի գրառման հունական համակարգը մոռացության մատնվեց[1]։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. «Փսի տառի նշանակությունը». Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ սեպտեմբերի 24-ին. Վերցված է 2015 թ․ մայիսի 27-ին.

Տես նաև խմբագրել