Հեքյարիի գավառ
Հեքյարի, գավառ Արևմտյան Հայաստանում, Վանի վիլայեթում։ Գտնվում էր նահանգի հարավային մասում։
| Գավառ | |
|---|---|
| Հեքյարի | |
| Վարչական տարածք | Արևմտյան Հայաստան |
| Վիլայեթ | Վանի վիլայեթ |
| Այլ անվանումներ | Աղբակ, Էկյար, Խաքյար, Խեքյար, Հաքյար, Հեքիար, Հեքյար[1] |
| Պաշտոնական լեզու | Հայերեն |
| Բնակչություն | 300 000 մարդ (1891) |
| Ազգային կազմ | Հայեր (մինչև Մեծ եղեռնը), քրդեր, ասորիներ |
| Կրոնական կազմ | Քրիստոնյա (մինչև Մեծ եղեռնը), այլ |
| Տեղաբնականուն | հեքյարցի |
| Ժամային գոտի | UTC+3 |
Աշխարհագրություն խմբագրել
Հեքյարիի սահմանը հյուսիսից կազմում էին Չուխի, արևմուտքից Կորդվաց, իսկ արևելքից՝ Զագրոսի լեռները։ Տարածքը հիմնականում հարթավայրային էր։ Գավառով հոսում է Մեծ Զաբ գետը։
Բնակչություն խմբագրել
XIX դարում բնակչության հիմնական մասը ասորիներն ու քրդերն էին։ Հայերը գլխավորապես կենտրոնացված էին Աղբակի գավառակում։ XIX դարի վերջին ուներ 42870 բնակիչ, որից 300-ը՝ հայերը, իսկ 1888 թվականին հայերի թիվը կազմում էր 10000։ Ըստ Վ. Քինեի տվյալների 1891 թվականին գավառն ուներ 300 000 բնակիչ, որից 15000-ը՝ հայեր։
Պատմամշակութային կառույցներ խմբագրել
Գավառի տարբեր վայրերում սփռված են հայկական հնություններ և հուշարձաններ, որոնց թվում է նաև Ս. Բարթուղեմեոս հայտնի վանքի ավերակները[1]։
Վարչական բաժանում խմբագրել
Գավառը բաժանված էր 11 գավառակների.
- Աղբակ
- Ամադիե
- Գավառ
- Համիդ
- Մահմուդիե
- Նորդուզ
- Շամդինան
- Շեբաբ
- Չալ
- Ջուլամերկ
- Օրամարի
1897 թվականից հետո գավառն ուներ 6 գավառակ.[1]
Տես նաև խմբագրել
Ծանոթագրություններ խմբագրել
Աղբյուրներ խմբագրել
- «Հայաստանի և հարակից շրջանների տեղանունների բառարան» (5 հատորով), 1986-2001 թթ., Երևանի Համալսարանի հրատարակչություն