Հարգ
Հարգ, ազնիվ մետաղների, ոսկու, արծաթի, պլատինի կամ պալադիումի քանակական պարունակությունը լիգատուրային համաձուլվածքներում, որից պատրաստում են ոսկերչական իրեր, ատամի պրոթեզներ, դրամներ, մեդալներ և այլն։
Կիրառում խմբագրել
Հարգը երաշխավորում է պետությունը, որի համար իրերն անպատճառ ենթարկվում են հարգային ստուգման (նմուշարկում, անալիզ), և նրանց վրա դրվում է հարգադրոշմներ։ Պետական հարգային հսկողություն ունեցող երկրներում ազնիվ մետաղներից պատրաստված իրերի առևտուրն առանց հարկադրոշմների արգելված է, իսկ հարկադրոշմի կեղծումը հետապնդվում է օրենքով։ Մի շարք երկրներում՝ (ԱՄՆ, Ավստրալիա, Բելգիա, Գերմանիա, Դանիա, Իտալիա, Շվեյցարիա, Շվեդիա) հարկային հսկողությունը պարտադիր չէ կամ թույլ է իրականացվում։
Մետրական համակարգ խմբագրել
Բազմաթիվ երկրներում ընդունված է հարգի նշանակման մետրական համակարգ։ Ըստ այդ համակարգի հարգը հավասար է լիգատուրային համաձուլվածքի 1000 մասերում (ըստ զանգվածի) ազնիվ մետաղի մասերի թվին։ Հայաստանում այն կիիրառվում է սկսած խորհրդային տարիներից՝ 1927 թվականի նոյեմբերի 15-ից։
Առավել տարածված հարգեր՝
Կարատային համակարգ խմբագրել
ԱՄՆ-ում, Մեծ Բրիտանիայում և Շվեյցարիայում ընդունված է հարգի կարատային համակարգ, որը համապատասխանում է մետրականին 24 պայմանական միավորների՝ կարատների։
Համակարգերի հարաբերությունը խմբագրել
- 999 → համարժեքն է 24 կարատ, առավելապես հայտնի է որպես «երեք ինը»,
- 916 → համարժեքն է 22 կարատի,
- 833 → համարժեքն է 20 կարատի,
- 750 → համարժեքն է 18 կարատի,
- 625 → համարժեքն է 15 կարատի,
- 585 → համարժեքն է 14 կարատի,
- 417 → համարժեքն է 10 կարատի,
- 375 → համարժեքն է 9 կարատի,
- 333 → համարժեքն է 8 կարատի, 1884 թվականից հետո մինիմալ հարգը Գերմանիայում։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 6, էջ 302)։ 
|