Հակաբիոտիկների ճիշտ օգտագործման համաշխարհային շաբաթ
Հակաբիոտիկների ճիշտ օգտագործման համաշխարհային շաբաթ (անգլ.՝ World Antibiotic Awareness Week), Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության հայտարարած հակամանրէային դեղերի նկատմամբ կայունության դեմ պայքարի համաշխարհային քարոզարշավ-շաբաթ[1], որը միտված է հակաբիոտիկ դիմադրության խնդրի վերաբերյալ գլոբալ իրազեկության բարձրացմանը, բոլոր ոլորտներում հակաբիոտիկների ճիշտ օգտագործման խթանմանը՝ հակաբիոտիկների դիմադրության հետագա դեպքերը կանխելու համար[2]։ Անց է կացվում 2015 թվականից։
Նախադրյալներ խմբագրել
Շատ վարակիչ հիվանդություններ 20-րդ դարից բուժելի են հակաբիոտիկների օգնությամբ, բայց նրանց ոչ պատշաճ օգտագործումը նպաստում է դրանց նկատմամբ կայուն մանրէների առաջացմանը։ Եթե միջոցներ չձեռնարկվեն, ապա աշխարհը կթևակոխի «հետհակաբիոտիկային դարաշրջան», երբ մարդկությունը կունենա նոր ձևավորված դեղակայուն վարակներ, բայց չի ունենա անհրաժեշտ հակաբիոտիկներ և նշանակված բուժումը կդառնա անարդյունավետ։
Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության հաշվարկներով, եթե չիրականցվեն համապատասխան միջոցառումներ 2050 թվականին աշխարհում կգրանցվի տարեկան մոտ 10 մլն մահվան դեպք, իսկ տնտեսական վնասը կկազմի մոտ 100 տրլն դոլլար[1]։
Պատմություն խմբագրել
Հակաբիոտիկների իրազեկման առաջին համաշխարհային շաբաթը կազմակերպել է Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպությունը 2015 թվականի նոյեմբերի 16-22-ը։ Շաբաթվա նպատակն էր բարձրացնել գլոբալ իրազեկությունը հակաբիոտիկների դիմադրության վերաբերյալ[3]։ 2017 թվականին ՄԱԿ-ի Պարենի և գյուղատնտեսության կազմակերպությունը (ՊԳԿ), Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպությունը (ԱՀԿ) և Կենդանիների առողջության համաշխարհային կազմակերպությունը (OIE) միասին կոչ են արել համապատասխանաբար օգտագործել հակաբիոտիկները մարդկանց և կենդանիների համար, որ հակաբիոտիկների դիմադրության առաջացումը նվազի[4]։
Հայաստանը 2015 թվականի հուլիսի 8-ին թիվ 32 արձանագրությամբ հավանություն է տվել «Հակամանրէային դեղերի նկատմամբ կայունության հսկողության և կանխարգելման ռազմավարությանը» և միացել Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության հայտարարված հակամանրէային դեղերի նկատմամբ կայունության դեմ պայքարի համաշխարհային արշավին[1][5]։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Մեկնարկեց հակաբիոտիկների ճիշտ օգտագործման համաշխարհային շաբաթը
- ↑ «Duration of antibiotic therapy and resistance». NPS Medicinewise. National Prescribing Service Limited trading, Australia. 2013 թ․ հունիսի 13. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ հուլիսի 23-ին. Վերցված է 2015 թ․ հուլիսի 22-ին.
- ↑ «World Antibiotic Awareness Week». World Health Organization. Արխիվացված օրիգինալից 2015 թ․ նոյեմբերի 20-ին. Վերցված է 2015 թ․ նոյեմբերի 20-ին.
- ↑ «World Antibiotic Awareness Week». WHO. Արխիվացված օրիգինալից 2017 թ․ նոյեմբերի 13-ին. Վերցված է 2017 թ․ նոյեմբերի 14-ին.
- ↑ Հայաստանը միացել է հակամանրէային դեղերի նկատմամբ կայունության դեմ պայքարի համաշխարհային արշավին