Կորդելիա (արբանյակ)
Կորդելիա (անգլ.՝ Cordelia), Ուրան մոլորակին ամենամոտ արբանյակն է, հայտնաբերվել է «Վոյաջեր-2» ԱՄԿ-ի լուսանկարների վրա 1986 թվականին։ Այն ստացել է S/1986 U 7 ժամանակավոր անվանումը[5], այդ ժամանակից այլևս չէր դիտվել, մինչև «Հաբլ» աստղադիտակով համապատասխան լուսանկարի ստանալը 1997 թվականին։
Իր անվանումը ստացել է Շեքսպիրի Լիր Արքա պիեսի կերպարի անունից։
Նույնպես նշանակվում է Ուրան VI[6]:
.png) Կորդելիա (S/1986 U 7; Ուրան VI) | |
|---|---|
 «Վոյաջեր-2» ԱՄԿ-ի լուսանկարը, Կորդելիան (ներքևում օղակի մեջ) | |
| Հիմնական տվյալներ | |
| Հայտնաբերվել է | 20 հունվար 1986 թ. (Ռիչարդ Տերիլ / «Վոյաջեր-2»-ի կողմից) |
| Հեռավորությունը Ուրանից | 49 751,722 ± 0,149 կմ |
| Ուղեծրային տվյալներ | |
| Մեծ կիսաառանցք | 49 751,722 ± 0,149 կմ[1] |
| Էքսցենտրիսիտետ | 0,00026 ± 0,000096 |
| Սիդերիկ պարբերություն | 0,33503384 ± 0,00000058 օր |
| Թեքվածություն | 0,08479 ± 0,031° (Ուրանի հասարակածի նկատմամբ) |
| Ֆիզիկական հատկանիշներ | |
| Շառավիղ | 50 × 36 × 36 կմ[2] |
| Մակերևույթի մակերես | ~5500 կմ²[3] |
| Ծավալ | ~38 900 կմ³ |
| Զանգված | ~5,0 × 1016 կգ |
| Միջին խտություն | ~1,3 գ/սմ³ |
| Հասարակածային մակերևութային ձգողություն | ~0,0073 մ/վ² |
| 2-րդ տիեզերական արագություն | ~0,01 կմ/վ |
| Պտույտի պարբերություն | Սինքրոն |
| Առանցքի թեքում | 0,0° |
| Ալբեդո | 0,08 ± 0,01[4] |
| Մթնոլորտային տվյալներ | |
| Մթնոլորտի ջերմաստիճան | 64 Կ (−209 °C) |
Բացի ուղեծրից[1], շառավղից[2] և երկրաչափական ալբեդոից[4] Կորդելիայի մասին գործնականորեն ոչինչ հայտնի չէ։ «Վոյաջեր-2» փոխանցած լուսանկարների վրա Կորդելիան երևում է որպես երկարավուն մարմին, իր հիմնական առանցքով ուղղված դեպի Ուրանը։ Նրա լայնության հարաբերությունը երկարությանը կազմում է 0,7 ± 0,2։
Կորդելիան կատարում է «հովիվ արբանյակի» դեր Ուրանի Էպսիլոն օղակի համար[7]։ Կորդելիայի ուղեծիրը գտնվում է Ուրանի սինքրոն ուղեծրի ներսում, որի հետևանքով այս արբանյակի ուղեծիրը աստիճանաբար իջնում է[2]։
Տես նաև խմբագրել
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 Ջակոբսոն, Ռ. Ա. (1998). «Ուրանի ներքին արբանյակների ուղեծրերը դիտարկված Հաբլ տիեզերական աստղադիտակով և Վոյաջեր 2 կայանից». Աստղագիտական ամսագիր. 115 (3): 1195–1199. Bibcode:1998AJ....115.1195J. doi:10.1086/300263.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Կարկոշկա, Երիկ (2001). «Վոյաջերի տասնմեկերորդ հայտնագործությունը. Ուրանի արբանյակներ և առաջին ինը արբանյակների ֆոտոմետրիան». Իկարուս. 151 (1): 69–77. Bibcode:2001Icar..151...69K. doi:10.1006/icar.2001.6597.
- ↑ Հաշվարկվել է մյուս պարամետրերից ելնելով։
- ↑ 4,0 4,1 Կարկոշկա, Էրիկ (2001). «Հաբլ տիեզերական աստղադիտակից ստացված Ուրանի օղակների և 16 արբանյակների տարբերակող ֆոտոմետրիան». Իկարուս. 151 (1): 51–68. Bibcode:2001Icar..151...51K. doi:10.1006/icar.2001.6596.
- ↑ Սմիթ, Բ. Ա. (1986 թ․ հունվարի 27). «Ուրանի արբանյակները և օղակները». ՄԱՄ թերթիկ. 4168. Վերցված է 2011 թ․ հոկտեմբերի 31-ին.
- ↑ «Մոլորակների և արբանյակների անունները և հայտնաբերողները». Մոլորակների անվանումների լրատու. ԱՄՆԵԾ Աստղաերկրաբանություն. 2006 թ․ հուլիսի 21. Վերցված է 2006 թ․ օգոստոսի 6-ին.
- ↑ Էսպոզիտո, Լ. Վ. (2002). «Մոլորակների օղակներ». Ֆիզիկայի առաջխաղացումների հաշվոտվություններ. 65: 1741–1783. doi:10.1088/0034-4885/65/12/201. Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ հունիսի 16-ին. Վերցված է 2012 թ․ հունվարի 17-ին.