Կոչանի հովիտ
Կոչանի հովիտ (Մակեդոներեն՝ Кочанска Котлина) գտնվում է Բրեգալնիցա գետի երկայնքով Հյուսիսային Մակեդոնիայի արևելյան մասում, 41° և 55' լայնության և 22° և 25'երկայնության վրա։ Այն զբաղեցնում է 1020 կմ² տարածք և տարածվում է Բրեգալնիցայի երկու կողմերում ՝ տարածվելով հարավ-արևմուտքից դեպի հյուսիս-արևելք ՝ 26 կմ երկարությամբ։ Հովտի հատակը, այսինքն ՝ նրա հարթ հատվածը, զբաղեցնում է 115 կմ² տարածք։ Ամենացածր կետը գտնվում է արևմտյան մասում, որտեղ Զլետովսկայա գետը թափվում է Բրեգալնիցա ՝ 290 մետր բարձրության վրա։ Դեպի արևելք շարժվելուն պես բարձրությունը աստիճանաբար բարձրանում է մինչև 330 մետր։ Հովտի ամենացածր և ամենաբարձր կետերի միջև տարբերությունը 40 մետր է։
Հովտի որոշ հատվածների համար կան հատուկ անուններ։ Այսպիսով, միջին մասը հայտնի է որպես Կոչանի (կամ Կոչանսկո) դաշտեր, հարավ-արևելյանը ՝ Վինիչկո, իսկ Արևմուտքը ՝ Զլետովսկո։ Խոշոր գյուղերից են՝ Օրիզարսկո, Իստիբանսկո, Զռնովսկո, Օբլեշևսկո և այլ գյուղեր։
Հովտի բերրի հողը և ջրի առատությունը իդեալական են բնական այս գեղեցիկ պայմաններում հացահատիկային մշակաբույսեր, հատկապես բրինձ աճեցնելու համար։
Պատմություն խմբագրել
Նախորդ ուսումնասիրությունների համաձայն ՝ գիտնականները եկել են այն եզրակացության, որ հովիտը առաջացել է տեկտոնական ազդեցություններից։ Ռելիեֆի այսօրվա ձևի և կառուցվածքի ձևավորման համար որոշիչ նշանակություն ունեցան տեկտոնական շարժումները, որոնք տեղի ունեցան մինչև օլիգոցենի կեսը։ Այդ ժամանակաշրջանում երկիրը հայտնվեց երկու բաժանարար գծերի միջև ՝ հյուսիսից Օսոգովո և մյուսը հարավից Պլաչկովիցա։ Ուշ միոցենում և վաղ պլիոցենում հովիտը ողողվել է քաղցրահամ լճով, որը հարևան մյուս լճերի հետ միասին կազմել է միջին Վարդարի լիճը։ Այս լճի խորությունը պլիոցենի դարաշրջանում գերազանցում էր 500 մետրը.[1]։
Կլիմա խմբագրել
Տարեկան միջին ջերմաստիճանը 13 °C է, ինչը այս հովիտը դարձնում է երկրի ամենատաք հովիտներից մեկը։ Այն նման է Վելես կամ Ստրումիցա հովտում օդի ջերմաստիճանին։ Կոչանի հովիտը հարուստ է ջերմային աղբյուրներով, հատկապես Իստիբանիա, Դոլնի-կեղծիք, Բանյա և Կրուպիշտե գյուղերում։ Կոչանիից ոչ հեռու գտնվող Դոլնի-Զաբոգ գյուղում իրականացվել է 35 մետր և 460 մետր խորությամբ երկու հորատում, արդյունքում՝ բնական աղ վայրկյանում 300 լիտր արտադրողականությամբ բնական աղբյուրի ջրի ջերմաստիճանը տատանվում է 70-80 °C միջակայքում[2]։ Կոչանի հովտի ջերմային ջրի բուժիչ հատկությունները, ըստ Ռիստո Չանևի, նույնական են Գևգելիայի մոտակայքում գտնվող Նեգորչիի լոգարանների ջրին։
Հղումներ խմբագրել
- ↑ Kočani and the region from prehistory to the present days, Kočani Municipality, December 2003
- ↑ Kocani Geothermal District Heating System(չաշխատող հղում)