Կախազարդ
Կախազարդերը ազատ կախովի զարդեր են, որոնք սովորաբար փոքրիկ օղակով ամրեցվում են մանյակին, այն մենք գիտենք որպես «կախազարդ վզնոց»[1]: Կախազարդ ականջօղը ականջօղ է, որի զարդը կախված է։ Ժամանակակից ֆրանսերենում կախազարդը «pendre»-ի գերունդային ձևն է «կախել» և նաև նշանակում է «ընթացքում»։ Դրա անունը ծագել է լատիներեն «pendere» և հին ֆրանսերեն «pendr» բառերից, որոնք երկուսն էլ թարգմանվում են որպես «կախվել»։ Որքանով կարող է կախազարդի դիզայնը ներառվել ընդհանուր վզնոցի մեջ, միշտ չէ, որ ճիշտ է դրանք համարել առանձին իրեր[2]։
Որոշ դեպքերում, սակայն, մանյակը և կախազարդը իրարից տարբերելը շատ ավելի պարզ է[2]։
Ընդհանուր ակնարկ խմբագրել
Կախազարդերը մարմնի զարդարանքի գրանցված ամենահին տեսակներից են։ Այն պատրաստելու համար օգտագործվել են քարեր, խեցիներ և ավելի շուտ փչացող նյութեր։ Հին եգիպտացիները սովորաբար կրում էին կախազարդեր, որոնցից մի քանիսը նման էին հիերոգլիֆների։
Կախազարդերը կարող են ունենալ մի քանի գործառույթ, որոնք կարելի է համատեղել.
- Կոչում (այսինքն՝ Սկաուտական Իռլանդիայի գլխավոր սկաուտի կոչում, ԿուՉուլենի շքանշան)
- Նույնականացում (այսինքն՝ կրոնական խորհրդանիշներ, սեռական խորհրդանիշներ, ռոք խմբերի խորհրդանիշներ)
- Զարդարանք
- Հավելումներ (այսինքն՝ թանկարժեք և կիսաթանկարժեք քարեր)
- Պաշտպանություն (այսինքն՝ հմայագրեր, կրոնական խորհրդանիշներ)
- Ինքնահաստատում (այսինքն՝ սկզբնատառերը, անունները)
Կախազարդերի բազմաթիվ մասնագիտացված տեսակները ներառում են գրքույկներ, որոնք բացվում են, հաճախ պատկերը բացահայտելու համար, և կախազարդեր, որոնք կախված են մետաղական ավելի մեծ առարկաներից։
Տեսակներ խմբագրել
Դարերի ընթացքում կախազարդերը տարբեր ձևերի են եղել, և ծառայել են տարբեր նպատակների։
Հմայագիր
Թեև հմայագրերը լինում են տարբեր ձևերի, ամենատարածվածն է կրելի հմայագիրը, որը կրում են պարանոցին կամ ձեռքին, կամ ոտքին՝ կախազարդի տեսքով։ Սրանք առարկաներ են, որոնք ենթադրվում է, որ օժտված են կախարդական կամ հոգևոր զորությամբ՝ պաշտպանելու կրողին վտանգից կամ ցրելու չար ազդեցությունները[3]։
Թալիսման
Հմայագրի նման, թալիսմանը այն իրն է, որը ունի գերբնական հատկություններ։ Այնուամենայնիվ, թեև հմայագիրը ունի պաշտպանիչ ուժ, թալիսմանը նախատեսված է կրողին հատուկ օգուտ կամ ուժ տալու համար[4]։
Լոկետ
Լոկետը փոքր իր է, որը բացվում է, ունի մի տարածություն, որը ծառայում է փոքր առարկայի, սովորաբար լուսանկար պահելու համար։ Դրանք սովորաբար վզնոցից կախված կախազարդի տեսքով են լինում, թեև երբեմն դրանք կախվում են հմայիչ թևնոցից[5]։
Մեդալիոն
Մեդալիոնը ամենից հաճախ լինում է մետաղյա մի մաս, որը կրում են որպես կախազարդ պարանոցին կամ ամրացնում հագուստի վրա։ Դրանք հիմնականում շնորհվում են որպես մրցանակներ, պաշտոններ կամ կրոնական օրհնություններ[6]։
Ֆունկցիոնալ կախազարդեր
Գործիքները, որոնք կրում են որպես կախազարդ, ներառում են Մաօրի «պունամու» կախազարդերը։ Հովիվների սուլիչները, նավաստիի սուլիչները և օկարինանները կարող են պատրաստվել նաև որպես կախազարդ։ Որպես կախազարդ պատրաստվել են շարժական աստղագիտական և նավիգացիոն գործիքներ։
21-րդ դարի առաջին տասնամյակում ոսկերիչները սկսեցին USB ֆլեշ կրիչներ ներառել կախազարդերի մեջ[7][8]։
Նորաձև կախազարդեր
Նորաձև կախազարդերը ներառում են փոքրիկ ստեղծագործական մի կտոր, որը հաճախ պատրաստված է թանկարժեք կամ ոչ թանկարժեք քարերից և մետաղներից, ինչպիսիք են ադամանդները կամ մարգարիտները, որոնք կախված են շղթայից կամ վզնոցից։ Սրանք սովորաբար կրում են որպես արտահայտիչ կամ նորաձ զարդ[9]։
Այլ տեսակներ խմբագրել
- Ամրեցման կախազարդ
Ծանոթագրություններ խմբագրել
|
Վիքիպահեստ նախագծում կարող եք այս նյութի վերաբերյալ հավելյալ պատկերազարդում գտնել Կախազարդ կատեգորիայում։ |
- ↑ «The Early Pendant: A Jewelry And A Talisman». Talismanamulet.org. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 8-ին. Վերցված է 2012 թ․ օգոստոսի 7-ին.
- ↑ 2,0 2,1 Johns, Catherine (1996). The Jewellery of Roman Britain Celtic and classical Traditions. Routledge. էջ 104. ISBN 9780415516129.
- ↑ «amulet». The Columbia Encyclopedia (6th ed.). Encyclopedia.com. 2014. Վերցված է 2014 թ․ հոկտեմբերի 27-ին.
- ↑ «Talisman». Encyclopedia of Occultism and Parapsychology. Encyclopedia.com. 2001. Վերցված է 2014 թ․ հոկտեմբերի 27-ին.
- ↑ Luscomb, Sally (1999 թ․ օգոստոսի 30). The Collector's Encyclopedia of Buttons. Atglen, PA: Schiffer. էջ 242. ISBN 0-7643-1815-2.
- ↑ «Medal». The Columbia Encyclopedia. Encyclopedia.com. 2014. Վերցված է 2014 թ․ հոկտեմբերի 27-ին.
- ↑ Yamamoto, Mike (2007 թ․ փետրվարի 1). «USB as fashion statement». CNet. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հոկտեմբերի 5-ին. Վերցված է 2013 թ․ հոկտեմբերի 3-ին.
- ↑ Yamamoto, Mike (2007 թ․ հունիսի 11). «The hot trend in designer jewelry: USB keys». CNet. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հոկտեմբերի 5-ին. Վերցված է 2013 թ․ հոկտեմբերի 3-ին.
- ↑ «Ways to Style Pendant Necklaces».