Իտալական արվեստի թանգարան

Իտալական արվեստի թանգարանը (իսպ։ Museo de Arte italiano) պետական թանգարան է Լիմայում (Պերու), որը գտնվում է մշակույթի ազգային ինստիտուտի ղեկավարման ներքո։ Այն Պերուի միակ եվրոպական արվեստի թանգարանն է։

Իտալական արվեստի թանգարան
Տեսակպատկերասրահ
Երկիր Պերու[1]
ՏեղագրությունԼիմա
Ղեկավարության նստավայրԼիմա, Պերու
ՀասցեAvenida Paseo de la República, 250
Հիմնադրվել էնոյեմբերի 11, 1923
ՀիմնադիրItalian Peruvian?
Մակերես800 քառակուսի մետր
Կայքmuseos.cultura.pe/museos/museo-de-arte-italiano
Քարտեզ
Քարտեզ
Front view of the museum.

Պատմություն խմբագրել

Իտալական արվեստի թանգարանը Պերուի իտալական համայնքի կողմից նվիրաբերվել է 1921 թվականին անկախության 100-ամյակի կապակցությամբ։ Դրա պաշտոնական բացումը տեղի է ունեցել 1923 թվականի նոյեմբերի 11-ին։

Երկար տարիներ աշխատելուց հետո 1972 թվականին թանգարանն անցավ մշակույթի ազգային ինստիտուտի տնօրինությանը։ Հաստատությունը նվիրատվություններ է ստացել իտալացի ժամանակակից նկարիչներից, 1989 և 1990 թվականներին մշտական հավաքածուն համալրվել է ևս 35 արվեստի գործերով։ 1991 թվականից ի վեր զգալի ջանքեր են գործադրվել բուն թանգարանի շենքի և հավաքածուի վերականգնման և վերագնահատման ուղղությամբ։ Այս պահին այդ քայլերը ձեռնարկվում են Իտալիայի դեսպանատան և իտալական արվեստի թանգարանի բարեկամների ասոցիացիայի մշտական աջակցության շնորհիվ։

Թանգարան խմբագրել

Շենքը բաց է երդմնակալության պահից։ Նախագիծը փոխանցվել է իտալացի ճարտարապետ Գաետանո Մորետտիին, ով նաև նախագծել է չինական շատրվանը, որը չինական համայնքի նվերն է Անկախության տոնակատարությանը։ Այն գտնվում է Լիմայի պատմական կենտրոնում Պասեո դե լա Ռեպուբլիկա պողոտայի երկրորդ թաղամասում։ Այն ունի մեծ բակ, ավտոկայանատեղիներ և 6 սրահ՝ իր մշտական հավաքածուն ցուցադրելու և այնտեղ անցկացվող ժամանակավոր ցուցահանդեսների համար։ Երկրորդ սենյակում կա մեծ վիտրաժային պատուհան՝ ոգեշնչված Բոտիչելիի «Պրիմավերա» նկարից։

Շենքը կառուցվել է 16-րդ դարում և ունի Բրամանտեի ճարտարապետության տարրեր, ռելիեֆներ և դեկորատիվ մանրամասներ, որոնք ոգեշնչված են Դոնատելլոյից, Գիբերտիից, Միքելանջելոյից և Բոտիչելլիից։ Ճակատը զարդարված է իտալական գլխավոր քաղաքների խորհրդանիշներով և վենետիկյան երկու խճանկարներով ՝ Իտալիայի պատմության ամենահայտնի մարդկանց պատկերներով։

Մշտական հավաքածու խմբագրել

Արվեստի գործերի առաջին ընտրությունը, որոնք պետք է մտնեին թանգարանի մշտական հավաքածուի մեջ, պատրաստել է Մարիո Վանինի Պարենտին։ Այսպիսով, նա ձեռք բերեց ավելի քան 200 բնօրինակ արվեստի գործերի հավաքածու, ներառյալ քանդակներ, նկարներ, գծանկարներ, փորագրություններ և կերամիկա։ Այսպիսով, թանգարանում ներկայացված է Իտալիայի բոլոր շրջանների արվեստը։ Հավաքածուի մեծ մասը թվագրվում է 20-րդ դարի սկզբով, թեև ավանգարդային շարժումն այստեղ բացակայում է։

Ծառայություններ խմբագրել

Թանգարանն ունի կարևոր գրադարան, որը պարունակում է կարևոր տեղեկատվական նյութեր և գրքեր իտալացի նկարիչների մասին, որոնք ներկայացված են թանգարանում, ինչպես նաև նրա պատմությունը։ Նրա հավաքածուի մասին կան մի քանի տեսալսողական նյութեր։ Մեկ այլ ծառայություն է կատալոգը, որն ունի ավելի քան 300 էջ, ամբողջական տեղեկատվությամբ մշտական հավաքածուի մաս կազմող 313 արվեստի գործերի, ինչպես նաև իտալացի նկարիչների կենսագրությունների մասին, որոնց աշխատանքներն այնտեղ ցուցադրվում են։

Էքսկուրսիաներ կույր մարդկանց համար խմբագրել

1998 թվականից թանգարանն առաջարկում է էքսկուրսիաներ կույրերի համար։ Այս եզակի ծառայությունը թանգարանի փիլիսոփայության մի մասն է, որի նպատակն է արվեստն ու մշակույթը հասցնել բոլոր մարդկանց։ Հատուկ ձեռնոցներով նրանք կարող են դիպչել բրոնզե և մարմարե քանդակների հավաքածուին, ինչը եզակի փորձ է, որը միայն նրանք կարող են զգալ, քանի որ արգելվում է հասարակության լայն զանգվածներին դիպչել արվեստի գործերին։

Իտալական արվեստի թանգարանի բարեկամների ասոցիացիա խմբագրել

Թանգարանը, ինչպես իր հավաքածուն, պահանջում է մշտական խնամք և վերականգնում, որի ծախսերը բավականին նշանակալի են։ Այդ իսկ պատճառով թանգարանն իր սկզբնական շքեղության մեջ ներդրում ունենալու և պահպանելու համար 1991 թվականին Պերուում Իտալիայի դեսպանի նախաձեռնությամբ ստեղծվեց Իտալական արվեստի թանգարանի բարեկամների ասոցիացիան։ Դրա հիմնական նպատակն է խթանել բոլոր գործողությունները, որոնք օգնում են պահպանել, թարմացնել, վերակենդանացնել և խթանել թանգարանային կյանքը։

Նորություններ խմբագրել

Թանգարանը, Բացի Պերուի ամենակարևոր հավաքածուներից մեկը ունենալուց, նաև հյուրընկալեց մի քանի կարևոր ժամանակավոր ցուցահանդեսներ, ինչպիսիք են "Giotto in Padua" - ն 2004 թվականին, որը ներկայացնում էր Սկրովեգնիի մատուռի պաշտոնական կրկնօրինակը, որը նախկինում շրջում էր Եվրոպայի և Հարավային Ամերիկայի այլ երկրներում։ "Del mito al sueño. Rodin... Dalí" 2008 և 2009 թվականներին, որը ներառում էր Սումայայի թանգարանին պատկանող 30 քանդակներ վեց եվրոպացի վարպետներ՝ Օգյուստ Ռոդեն, Սալվադոր Դալի, Էդգար Դեգա, Էմիլ Անտուան Բուրդել, Պիեռ-Օգյուստ Ռենուար և Ջորջիո դե Կիրիկո։

Հավաքածու խմբագրել

Թանգարանի նոր ժամանակավոր ցուցադրությունը, որը կոչվում է "Հավաքածու", հանրության համար բաց կլինի 2010 թվականի մայիսին։ Այստեղ կներկայացվի Լիմայում Իտալիայի դեսպան Ֆրանչեսկո Ռաուզիի մասնավոր հավաքածուն։ Ցուցահանդեսին հանրությանը կներկայացվեն արվեստի 40 գործեր ՝ քանդակներից մինչև նկարներ, այդ թվում ՝ ռուսական ավանգարդ արվեստի գործեր և Իտալիայի, Բրազիլիայի, Կանադայի, Կորեայի և Միացյալ նահանգների նկարիչների ժամանակակից պլաստիկ արտահայտություններ։ Պերուից ցուցահանդեսում կներկայացվեն Ֆերնանդո դե Շիշլոյի որոշ աշխատանքներ։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

Արտաքին հղումներ խմբագրել

 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Իտալական արվեստի թանգարան» հոդվածին։