Իվան Ֆրանկոյի հուշարձան (Օդեսա)

Իվան Ֆրանկոյի հուշարձան (ուկրաիներեն՝ Пам'ятник Івану Франку), որը կանգնեցվել է ուկրաինացի գրող, գիտնական և հրապարակախոս Իվան Ֆրանկո պատվին Ուկրաինայի Օդեսա քաղաքում։

Իվան Ֆրանկոյի հուշարձան (Օդեսա)
Քարտեզ
Քարտեզ
Տեսակհուշարձան
Երկիր Ուկրաինա
ԲնակավայրՕդեսա
Նյութբրոնզ
 Ivan Franko monument in Odesa Վիքիպահեստում

Պատմություն խմբագրել

Տեղադրվել է 2006 թվականի դեկտեմբերին Ալեքսանդրովսկի պողոտայի և Ուսպենսկայա փողոցի կանաչ գոտու վերջում[1]․ Իվան Ֆրանկոն մի քանի անգամ այցելել է Օդեսա, այստեղ 1900 թվականին բուժվել է։ Հուշարձանը բացվել է ի պատիվ գրողի 150-ամյակի[2]։

Քանդակագործը Բորիս Ռումյանցևն է, ճարտարապետը՝ Նիկիտա Ռումյանցևը։ Բրոնզե հուշարձանը ձուլել է Կիևի «Նկարիչ» ստեղծագործական և արտադրական գործարանը։ Առանց պատվանդանի հուշարձանի բարձրությունը 3,02 մ է[2][3]։

Օդեսայում հուշարձանի բացման հանդիսավոր միջոցառմանը մասնակցել են քաղաքային խորհրդի և շրջանային պետական կառավարման, կրթական և հասարակական կազմակերպությունների, ազգային մշակութային ընկերությունների ներկայացուցիչներ[3]։

Բացման արարողության պատվավոր հյուրը Ուկրաինայի գրողների ազգային միության անդամ, բանաստեղծ Դմիտրի Պավլիչկոնն էր[3]։

Շատ բարձր եմ գնահատում այս պահը։ Ես հավատում եմ, որ Ֆրանկոյի՝ Օդեսա ժամանման հետ այստեղ անպայման եվրոպական քամու կփչի։ Սա ոչ միայն ուկրաինական, այլև եվրոպական մեծ նշան է այս քաղաքի համար։

Հանդիսավոր միջոցառումների ժամանակ պաշտոնապես նշվեց[4]

Օդեսայում Իվան Ֆրանկոյի հուշարձանի կառուցումը մեծ նշանակություն ունի ամբողջ Ուկրաինայի համար։ Կամենյարի նման գեղեցիկ հուշարձան նույնիսկ Կիևում չկա, այն կառուցվել է մի քաղաքում, որտեղ ապրել և ստեղծագործել են նաև Պուշկինը, Իվան Վազովը, Խրիստո Բոտևը, Ադամ Միցկևիչը և շատ ժողովուրդների այլ նշանավոր ստեղծագործողներ։ Մեզ համար Իվան Ֆրանկոն ամբողջ Եվրոպայի նշանավոր քաղաքացի է, ուկրաինացի գրական և քաղաքական ականավոր հանճար, ով ճանապարհ հարթեց դեպի սոցիալական արդարություն, իր ժողովրդին առաջնորդեց դեպի պետականության վերածնունդ։ Այն, ինչ այժմ տեղի է ունենում Օդեսայում, անշուշտ, օգնում է բոլոր ուկրաինացիներին զգալ իրենց ազգի մեծությունը

Հուշարձանը Ուկրաինայի հարավում առաջինն է ուկրաինացի հայտնի գրող և գործիչ Իվան Ֆրանկոյի համար, մինչ Օդեսայում հուշարձանի բացումը նրա պատվին անվանակոչվել է քաղաքի փողոցներից մեկը և գրադարանը։ Հուշարձանը հանդիսավոր կերպով բացել են Օդեսայի մարզային պետական վարչակազմի ղեկավար Իվան Պլաչկովը, Օդեսայի քաղաքի քաղաքապետի առաջին տեղակալ Անատոլի Վորոխաևը և բանաստեղծ Դմիտրի Պավլիչկոն։ Հանդիսավոր միջոցառումների ժամանակ ծաղիկներ են դրվել իշխանությունների ներկայացուցիչների, Օդեսայի և Իզմայիլի ՄԵՏՀ ՄՏԿ-ի, քահանաների վրա[3]։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. «Nomination Database». www.nobelprize.org. Արխիվացված օրիգինալից 2016 թ․ օգոստոսի 16-ին. Վերցված է 2017 թ․ հուլիսի 4-ին.
  2. 2,0 2,1 «Шукач | Памятник Ивану Франко в Одессе» (ռուսերեն). www.shukach.com. Արխիվացված օրիգինալից 2017 թ․ նոյեմբերի 7-ին. Վերցված է 2017 թ․ հուլիսի 4-ին.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 «OMR.GOV.UA - Официальный сайт города Одесса / Новости / Памятник Ивану Франко открыт в Одессе». omr.gov.ua. Արխիվացված օրիգինալից 2017 թ․ նոյեմբերի 7-ին. Վերցված է 2017 թ․ հուլիսի 4-ին.
  4. «Открыт памятник Ивану Франко». vo.od.ua. Վերցված է 2017 թ․ հուլիսի 4-ին.