Իվան Ալեքսանդրովիչ Ֆոմին (ռուս.՝ Ива́н Алекса́ндрович Фоми́н, հունվարի 22 (փետրվարի 3), 1872, Օրյոլ, Ռուսական կայսրություն[1] - հունիսի 12, 1936(1936-06-12)[1][2][3][…], Մոսկվա, ԽՍՀՄ[1]), խորհրդային ճարտարապետ։

Իվան Ֆոմին
ռուս.՝ Иван Александрович Фомин
Դիմանկար
Ծնվել էհունվարի 22 (փետրվարի 3), 1872
ԾննդավայրՕրյոլ, Ռուսական կայսրություն[1]
Մահացել էհունիսի 12, 1936(1936-06-12)[1][2][3][…] (64 տարեկան)
Մահվան վայրՄոսկվա, ԽՍՀՄ[1]
ԳերեզմանՆովոդեվիչյան գերեզմանոց
Քաղաքացիություն Ռուսական կայսրություն և  ԽՍՀՄ
ԿրթությունՄոսկվայի կայսերական համալսարան և Գեղարվեստի բարձրագույն դպրոց (1909)
ԵրկերKrasnye Vorota? և Teatralnaya?
Մասնագիտությունճարտարապետ և ճարտարապետության պատմաբան
ԵրեխաներIgor Ivanovich Fomin?[4] և Q97664475?
 Ivan Fomin Վիքիպահեստում

Սովորել է (1894-1897 թվականներին և 1905-1909 թվականներին) Պետերբուրգի գեղարվեստի ակադեմիայում, 1915 թվականից՝ ակադեմիկոս։ Նախահեղափոխական շրջանի գործերում Ֆոմինը ստեղծագործաբար զարգացրել է ռուսական կլասիցիզմի ճարտարապետական սկզբունքները (նախկինում Ա․ Ա․ Պոլովցևի (1911 - 1913 թթ.) և Ս․ Ս․ Աբամելիք- Լազարևի (1912-1914 թթ.) տները Պետերբուրգում և այլն)։

1920-ական թվականներին Ֆոմինը առաջարկել է համադրել դասական (փոխառնել միայն օրդերային համակարգը) և ժամանակակից ճարտարապետության սկզբունքները, հանդես եկել դասականի նորացման (իր խոսքերով «պրոլետարական դասականի» ստեղծման) տեսությամբ։ 1920-1930-ական թվականների գործերից են՝ նախկին «Դինամո» ընկերության տունը (1928-1930 թթ.), Մոսսովետի նոր մասնաշենքը (1929-1930) Մոսկվայում, Ուկրաինայի ԽՍՀ Մինիստրների խորհրդի շենքը (1934-1938 թթ., ճարտարապետ Պ․ Վ․ Աբրոսիմովի հետ) Կիևում։

Պատկերներ խմբագրել

Գրականություն խմբագրել

  • Ежегодник Общества архитекторов-художников. Выпуск 12. Ленинград. 1927 г. Стр. .
  • Ежегодник Общества архитекторов-художников. Выпуск 13. Ленинград. 1930 г. Стр. 128—132.
  • Ильин М. Иван Александрович Фомин. — Москва: Издательство Академии Архитектуры СССР, 1946. — 50 с.
  • Стригалёв А. Иван Александрович Фомин // Архитектура СССР. — 1972. — № 2. — С. 17—24.
  • Лисовский В. Г. И. А. Фомин. — Л.: Лениздат, 1979. — 160 с. — (Зодчие нашего города). — 40 000 экз. (обл.)
  • Лисовский В. Г. Иван Фомин и метаморфозы русской неоклассики. — СПб.: Коло, 2008. — 488 с.
  • Минкус М., Пекарева Н. И. А. Фомин. М.: ГИЛСА, 1953 г.
  • Нащокина М. B. Архитекторы московского модерна. Творческие портреты. — 3-е изд. — М.: Жираф, 2005. — С. 415—426. — 2500 экз. — ISBN 5-89832-043-1.
  • Хмельницкий Д. С. Архитектура Сталина: Психология и стиль. М.: «Прогресс-Традиция», 2007 г.
  • Хан-Магомедов С. О. Иван Фомин. М.: ГНИМА им. А. В. Щусева, фонд «Русский авангард». 2011 г.

Ծանոթագրություններ խմբագրել

 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Իվան Ֆոմին» հոդվածին։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 12, էջ 685