Իռլանդիայի բոլորակ աշտարակներ

Իռլանդիայի բոլորակ աշտարակներ, քարե աշտարակներ, որոնք կառուցվել են վաղ միջնադարում` 9-12-րդ դարերում։ Առավելապես մեծ տարածում են ստացել Իռլանդիայում, երկու աշտարակ կա Շոտլանդիայում, ևս մեկը` Մեն կղզում։

Կառուցման առանձնահատկություններ և նշանակություն խմբագրել

Հստակ հայտնի չէ, թե ինչի համար են նախատեսված եղել աշտարակները։ Համարվում է, որ նրանք կարող էին լինել յուրօրինակ զանգակատներ, որոնք մարդկանց աղոթքի էին կանչում։ Դրա օգտին է վկայում այն հանգամանքը, որ աշտարակները միշտ կառուցվել են եկեղեցիների մոտակայքում։ Կա նաև վարկած, որ դրանք ապաստարաններ են ծառայել թշնամու հարձակումների ժամանակ։

Աշտարակների բարձրությունը 18-30 մ է^[1]։ Ամենաբարձր աշտարակը, որն ունի 34 մ բարձրություն, գտնվում է Գոլուեյ կոմսության Կիլմակդու բնակավայրում։ Բոլոր աշտարակների կառուցման եղանակն ու ներքին հարդարանքը գրեթե նույնն է։ Կլոր պատերի ներսում կառուցվում էր ևս մեկը, իսկ դրանց արանքը լցվում էր խճաքարով։ Աշտարակի մուտքերը սովորաբար գտնվել են հիմքի մակարդակից 2-3 մ հեռավորության վրա։ Հավանաբար դա արվել է պաշտպանական նկատառումներով, որպեսզի թշնամիները հեշտությամբ չներթափանցեն աշտարակ։ Աշտարակի ներքին հատվածը բաժանվել է մի քանի մակարդակների, որոնք միանում են փայտե աստիճաններով։

Որոշ աշտարակներ ավարտվում են կոնաձև տանիքներով։ Կա կարծիք, որ մնացած աշտարակները ևս կառուցվել են նույն կերպ, պարզապես տարիների ընթացքում տանիքները փլուզվել են։ Որոշ աշտարակներ միջնադարում ունեցել են ատամնավոր վերջավորություններ, ինչը բնորոշ է եղել ժամանակի ճարտարապետությանը։

Իռլանդիայի տարածքում հաշվում են մոտ 120 բոլորակ աշտարակ։ Նրանց մեծ մասը ժամանակի ընթացքում վերածվել է ավերակների, իսկ գրեթե անփոփոխ պահպանվել է մոտ 20 աշտարակ։