Իդֆու
Իդֆու[1][2], (Էդֆու[3], եգիպտ. Բեհդետ (bḥd.t) կամ Ջեբա (ḏb3), հուն. Ἀπόλλωνος πόλις μεγάλη), քաղաք Նեղոսի արևմտյան ափին, Լուքսորից 100 կիլոմետր դեպի հարավ։
Բնակավայր | ||
---|---|---|
Իդֆու | ||
Երկիր | Եգիպտոս | |
ԲԾՄ | 86 մետր, 90 մետր | |
Բնակչություն | 133 772 մարդ (նոյեմբերի 11, 2012) | |
Ժամային գոտի | DAZD? | |
| ||
Վերին Եգիպտոսի II նոմի մայրաքաղաք, Խորա Բեհդետսկովո Աստվածուհու պաշտամունքային կենտրոն, որը հույները նույնացրել են Ապոլլոնի հետ։
Հնագիտական հետազոտություն խմբագրել
Արևմտյան եվրոպացիներից առաջինը Իդֆու է այցելել Կլոդ Սիկարը։
Ֆրանսիացիների (1921-1933 թվականներ) և ֆրանկո-լեհացիների (1936 - 1939 թվականներ) պեղումները հայտնաբերեցին հնագույն քաղաքի մեծ մասը և մեծ գերեզեմանատուն (տես նաև՝ Իդֆուն Կազիմեժ Միխալովսկիի հոդվածում)։ Այստեղ հայտնաբերվել են 6-րդ դինաստիայի ժամանակաշրջանի բազմաթիվ մաստաբաներ, այդ թվում աստվածացրած Իզին, II նոմի ղեկավար՝ Ջեդկար Իսեսի և Պեպի առաջին թագավորների ժամանակ։ Իր կենդանության օրոք նա եղել է վեզիր, դատավոր, թագավորական արխիվի և «մեծագույն Հարավի Տասնյակի» կառավարիչ, մահվանից հետո արժանացել է տեղական սրբի կոչման։ Գտնվել են նաև Առաջին անցումային և Միջին թագավորական գերեզմանատան հետքեր։
Հորի տաճար խմբագրել
Ի պատիվ Հոր Բեխդետսկովո Աստծու կառուցվել է հսկայական տաճար, որն այժմ հանդիսանում է լավագույն պահպանված եգիպտական տաճարային շենքերից մեկը։ 137 մետր երկարությամբ, 79 մետր լայնությամբ, 36 մետր բարձրությամբ քանդակազարդ սյուներով, նա համարվում է Կառնակից հետո երկրորդ խոշոր տաճարը։ Շինարարությունը սկսվել է մ. թ. ա. 237 թվականին Պտղոմեոս 3-րդ Էվերգետի օրոք և ավարտվել է մ. թ. ա. 47 թվականին Պտղոմեոս 12-րդ Նեոս Դիոնիսոսի օրոք։ Տաճարը բացվել է Պտղոմեոս 10-րդ Ալեքսանդրի ժամանակաշրջանում (մ. թ. ա. 107-88 թվականներ)[4]։
Էդֆու Հորը պատկերված է թևավոր սկավառակի, բազեի, երբեմն էլ բազեի գլխով մարդու տեսքով։ Էդֆուի մակագրություններում նա եղել է նաև Հորոմ-Ռա՝ տաճարի ռելիեֆը ընդգծում է Հորի սերտ կապը հոր՝ Օսիրիսի, մոր՝ Իսիդայի և Հատհորի հետ։
էդֆու տաճարի արձանագրությունները մեծ նշանակություն ունեն եգիպտական բանասիրության համար, քանի որ դրանք ներկայացնում են հունահռոմեական ժամանակի հիերոգլիֆ տեքստերի ամենամեծ հավաքածուներից մեկը։
Գրականություն խմբագրել
- «Эдфу». Բրոքհաուզի և Եֆրոնի հանրագիտական բառարան: 86 հատոր (82 հատոր և 4 լրացուցիչ հատորներ). Սանկտ Պետերբուրգ. 1890–1907.
{{cite book}}
: CS1 սպաս․ location missing publisher (link)
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ Идфу // Словарь географических названий зарубежных стран / отв. ред. А. М. Комков. — 3-е изд., перераб. и доп. — М. : Недра, 1986. — С. 131.
- ↑ Географический энциклопедический словарь: географические названия / Под ред. А. Ф. Трёшникова. — 2-е изд., доп. — М.: Советская энциклопедия, 1989. — С. 182. — 210 000 экз. — ISBN 5-85270-057-6.
- ↑ Эдфу // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона : в 86 т. (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.
- ↑ Коростовцев М. А. Религия древнего Египта. — М.: Главная редакция восточной литературы издательства «Наука», 1976.
Արտաքին հղումներ խմբագրել
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Իդֆու» հոդվածին։ |
Այս հոդվածը կատեգորիայի կարիք ունի։ Դուք կարող եք օգնել նախագծին՝ կատեգորիա գտնել կամ ստեղծել ու ավելացնել հոդվածին։ |