Ժան Մորեաս

Ժան Մորեաս; ֆր.՝ Jean Moréas
Ծննդյան անուն	հուն․՝ Ιωάννης Παπαδιαμαντόπουλος
Ծնվել է	ապրիլի 15, 1856[…]
Ծննդավայր	Աթենք, Հունաստանի թագավորություն
Վախճանվել է	ապրիլի 30, 1910 (54 տարեկան)
Վախճանի վայր	Սեն-Մանդե, Սենա, Ֆրանսիա
Գերեզման	Պեր Լաշեզ և Grave of Moréas
Գրական անուն	Jean Moréas
Մասնագիտություն	բանաստեղծ, գրող, վիպասան, ակնարկագիր և գրական քննադատ
Լեզու	ֆրանսերեն
Քաղաքացիություն	Ֆրանսիա և Հունաստան
Կրթություն	Փարիզի համալսարան
Գրական ուղղություններ	սիմվոլիզմ
	Jean Moréas Վիքիպահեստում

Ժան Մորեաս (Յաննիս Պապադիամանտոպուլոս, Ιωάννης Α. Παπαδιαμαντόπουλος, ապրիլի 15, 1856(1856-04-15)^[1]^[2]^[3]^[…], Աթենք, Հունաստանի թագավորություն^[4]^[1] - ապրիլի 30, 1910(1910-04-30)^[1]^[2]^[5], Սեն-Մանդե, Սենա, Ֆրանսիա^[1]^[7]), հույն բանաստեղծ, էսսեիստ, և արվեստի քննադատ^[8], գրել է մեծ մասամբ ֆրանսերեն, բայց նաև հունարեն իր երիտասարդության ընթացքում^[9]։

Կենսագրություն խմբագրել

Մորեասը ծնվել է 1856 թ.-ի ապրիլի 15-ին ականավոր աթենական ընտանիքում^[7]։ Նրա նախնիների թվում էին Հունաստանի անկախության պատերազմի երկու հայտնի տղամարդիկ, մասնավորապես՝ նրա հայրական պապը՝ Յաննիս Պապադիամանտոպուլոսը (1766–1826), ծնվել է Կորինթոսում, սակայն, ի վերջո, Էպիրոտեի նախնին է^[10], (նա մահապատժի էր ենթարկվել Միսսոլոնխիի անկումից հետո)^[11], իսկ իր մայրական մեծ հորեղբայրը՝ Յակովոս Տոմբազիսը՝ (1782–1829)^[12], Իդրաից, ով դարձավ հունական նավատորմի առաջին ծովակալներից մեկը^[13]։ Մորեասի հայրը Ադամանտիոս Պապադիամանտոպուլոսն էր Պատրասից՝ դատավոր, գիտնական և բանաստեղծ^[14]։

Ֆրանսիական կրթություն է ստացել, և 1875 թ.-ին մեկնել է Փարիզ՝ Փարիզի համալսարանում իրավագիտություն սովորելու համար։ ֆրանսիա գտնվելիս սկսեց շփվել գրական շրջանակների հետ, և ծանոթացավ Փարիզի գրական ակումբի հետ, մի խումբ ֆրանսիացի գրողներ, որոնց թվում էին Ալֆոնս Ալիսը, Չարլզ Կրոսը, Գի դը Մոպասանը, և Լեոն Բլոյը։ Նա նաև հույն նկարիչ Դեմերիոս Գալանիսի և ռումինացի բանաստեղծ Իոն Մինուլեսկուի ծանոթն էր։

Մահացել է 1910 թ.-ի մարտի 31-ին Փարիզում, Ֆրանիայում^[7]։

Աշխատանքներ խմբագրել

Մորեասը հրատարակել է իր բանաստեղծությունները «Lutèce» և «Le Chat noir» հրատարակություններում, իր բանաստեղծությունները հավաքել է «Les Syrtes» և «Cesantilèn» հրատարակություններում, որոնց վրա մեծ ազդեցություն է ունեցել Պոլ Վերլաինը։

Նա, սկզբնապես, սիմվոլիզմի ոճով էր հետաքրքրված, գրել էր Սիմվոլիստական մանիֆեստը (1886), որը հրատարակել է Լը Ֆիգարո թերթում, մասամբ՝ վերականգնելու երիտասարդ գրողների նոր սերնդի հեղինակությունը «անկման» մեղադրանքից, որը ենթադրում էր մամուլը։ Մինչև 1980-ականների սկիզբը Մորեասը համարվում էր ամենակարևոր սիմվոլիստ բանաստեղծներից մեկը։

1981 թ.-ին, երբ սիմվոլիզմն ավելի բացահայտորեն առնչվեց անարխիզմի հետ, նա հրատարակեց «Le Pèlerin passionné »-ը, որը մերժեց Հյուսիսային Եվրոպայի ևգերմաներենի ազդեցությունները, ինչպիսիք են ռոմանտիզմը (ինչպես նաև սիմվոլիզմի որոշ ասպեկտներ), հօգուտ Հին Հռոմի և Հին Հունաստանի ազդեցությունների։ Այս աշխատանքը օգնեց հիմնել «հռոմեական դպրոցը», որի գեղագիտությունն ապահովեց Շառլ Մաուրասը «աջ փիլիսոփայության» համար անհրաժեշտ ֆրանսիական գործողություն գաղափարախոսությամբ։

Մորեասը գրել է նաև «Les Demoiselles Goubert» վեպը, որը կապված էր ֆրանսիացի վիպասան Պոլ Ադամի հետ։ Նրա ամենակարևոր հրապարակումներն էին՝

Սիրտեր (1884)
Կանտիլենները (1886)
Կրքոտ ուխտավորը (1891)
Դիրքորոշումներ (1893)
Հին Ֆրանսիայի հեքիաթները (1904)

Ծանոթագրություններ խմբագրել

Մեջբերումներ խմբագրել

↑ ^1,00 ^1,01 ^1,02 ^1,03 ^1,04 ^1,05 ^1,06 ^1,07 ^1,08 ^1,09 ^1,10 Мочос Я., Толмачев М. В. Мореаc // Краткая литературная энциклопедия (ռուս.) — М.: Советская энциклопедия, 1962. — Т. 4. — С. 971—972.
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
↑ ^3,0 ^3,1 Encyclopædia Britannica
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 Мореас, Жан (ռուս.) // Молочница — Наручи — 1916. — Т. 27.
↑ ^5,0 ^5,1 ^5,2 Կերպարվեստի արխիվ — 2003.
↑ Paris-Soir (ֆր.) — 1923. — ISSN 1256-0421; 2452-7637
↑ ^7,0 ^7,1 ^7,2 «Jean Moréas». Encyclopædia Britannica. Encyclopædia Britannica, Inc. 2007 թ․ օգոստոսի 14. Վերցված է 2016 թ․ նոյեմբերի 30-ին.
↑ Butler 1967, էջ. 176; Rees 1992, էջ. 388; Shipley 1972, էջ. 235.
↑ Τρυγόνες καί Έχιδνες – Vipers and Turtledoves (1873).
↑ Jouanny 1975, Chapter II: "Histoire d' une Famille", pp. 51–53.
↑ Finlay 1861, էջ. 111.
↑ Jouanny 1975, Chapter II: "Histoire d'une Famille", p. 60.
↑ Raynaud 1929, "Jean Moreas: L' Homme: sa vie intime", pp. 11–12.
↑ Adamson 2007, էջ. 70; Rees 1992, էջ. 388; Tiryakian 2009, էջ. 157; Hammerton 1975, էջ. 1011.

Աղբյուրներ խմբագրել

Adamson, Walter L. (2007). Embattled Avant-gardes: Modernism's Resistance to Commodity Culture in Europe. Berkeley and Los Angeles, California: University of California Press. ISBN 978-0-520-25270-7.
Butler, John Davis (1967). Jean Moreas: A Critique of His Poetry and Philosophy. The Hague, Netherlands and Paris, France: Mouton.
Finlay, George (1861). History of the Greek Revolution (Volume II). London and Edinburgh, United Kingdom: William Blackwood and Sons.
Hammerton, Sir John Alexander (1975). Concise Universal Biography: A Dictionary of the Famous Men and Women of All Countries and All Times, Recording the Lives of More Than 20,000 Persons and Profusely Illustrated with Authentic Portraits and Other Pictorial Documents. Detroit, Michigan: Gale Research Company. ISBN 978-0-8103-4209-5.
Jouanny, Robert A. (1975). Jean Moréas, écrivain Grec (Bibliothèque des lettres modernes, Volume 25) (French). Paris, France: Lettres Modernes Minard. ISBN 2-256-90750-3.{{cite book}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
Raynaud, Ernest (1929). Jean Moréas et les Stances: avec un index de tous les noms cités. Paris, France: Société Française d'Éditions Littéraires et Techniques.
Rees, William (1992). The Penguin Book of French Poetry 1820-1950: With Prose Translations. London, United Kingdom: Penguin Classics. ISBN 978-0-14-042385-3.
Shipley, Joseph Twadell (1972). Modern French Poetry: An Anthology. Manchester, New Hampshire: Ayer Publishing. ISBN 0-8369-6394-6.
Tiryakian, Edward A. (2009). For Durkheim: Essays in Historical and Cultural Sociology. Burlington, Vermont: Ashgate Publishing Company. ISBN 978-0-7546-7155-8.

Գրականություն խմբագրել

Andreas Embirikos. Les étapes de Jean Moréas. Lausanne, 1948.
R. Georgin. Jean Moréas. Paris, 1930.
Jean de Gourmont. Jean Moréas. Paris, 1905.
J. Weber. Jean Moréas u. die französische Tradition. Nuremberg, 1934.

Արտաքին հղումներ խմբագրել

Media related to https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Jean_Mor%C3%A9as Les étapes de Jean Moréas. Lausanne, 1948
Greek. https://en.wikipedia.org/wiki/Wikisource has original text related to this article:https://en.wikisource.org/wiki/el:%CE%96%CE%B1%CE%BD_%CE%9C%CE%BF%CF%81%CE%B5%CE%AC%CF%82
French https://en.wikipedia.org/wiki/Wikisource. has original text related to this article:https://en.wikisource.org/wiki/fr:Jean_Mor%C3%A9as
Moréas' Poems

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ժան Մորեաս» հոդվածին։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 8, էջ 52)։

[_5bfbd33d0b215722-1] 1,00 ^1,01 ^1,02 ^1,03 ^1,04 ^1,05 ^1,06 ^1,07 ^1,08 ^1,09 ^1,10 Мочос Я., Толмачев М. В. Мореаc // Краткая литературная энциклопедия (ռուս.) — М.: Советская энциклопедия, 1962. — Т. 4. — С. 971—972.

[_8af9eec6812fd5b5-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.

[_c20caa9336461b1e-3] 3,0 ^3,1 Encyclopædia Britannica

[_a161f5b990a11692-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 ^4,3 Мореас, Жан (ռուս.) // Молочница — Наручи — 1916. — Т. 27.

[_a0a8c8b58ad52d08-5] 5,0 ^5,1 ^5,2 Կերպարվեստի արխիվ — 2003.

[_7fc6d685fd7922f4-6] Paris-Soir (ֆր.) — 1923. — ISSN 1256-0421; 2452-7637

[Britannica-7] 7,0 ^7,1 ^7,2 «Jean Moréas». Encyclopædia Britannica. Encyclopædia Britannica, Inc. 2007 թ․ օգոստոսի 14. Վերցված է 2016 թ․ նոյեմբերի 30-ին.

[8] Butler 1967, էջ. 176; Rees 1992, էջ. 388; Shipley 1972, էջ. 235.

[9] Τρυγόνες καί Έχιδνες – Vipers and Turtledoves (1873).

[10] Jouanny 1975, Chapter II: "Histoire d' une Famille", pp. 51–53.

[11] Finlay 1861, էջ. 111.

[12] Jouanny 1975, Chapter II: "Histoire d'une Famille", p. 60.

[13] Raynaud 1929, "Jean Moreas: L' Homme: sa vie intime", pp. 11–12.

[14] Adamson 2007, էջ. 70; Rees 1992, էջ. 388; Tiryakian 2009, էջ. 157; Hammerton 1975, էջ. 1011.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[7]

[8]

[9]

[6]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]