Թոմաս Մորգան
Թոմաս Հանտ Մորգան (անգլ.՝ Thomas Hunt Morgan, սեպտեմբերի 25, 1866[1][2][3][…], Լեքսինգտոն, Կենտուկի, ԱՄՆ[4] - դեկտեմբերի 4, 1945[4][1][2][…], Փասադենա, Լոս Անջելես շրջան, Կալիֆոռնիա, ԱՄՆ), ամերիկացի կենսաբան, գենետիկայի հիմնադիրներից, ԱՄՆ-ի ազգային ԳԱ պրեզիդենտ (1927-1931)։
.svg){kind=small}
Կենսագրություն խմբագրել
Ավարտել է Կենտուքիի (1886) և Ջ․ Հոփքինսի (1891, Բալթիմոր) համալսարանները։ Եղել է Բրին-Մորի Կանանց կոլեջի (1891-1904) և Նյու Յորքի Կոլումբիայի համալսարանի (1904-1928) պրոֆեսոր, Կալիֆոռնիայի տեխնոլոգիական ինստիտուտի կենսաբանության լաբորատորիայի ղեկավար (1928-1945)։ Սկզբնական աշխատանքները վերաբերում են փորձարարական սաղմնաբանությանը, կենդանիների օրգանիզմի ռեգեներացիայի և սեռի որոշման հարցերին։ 1910 թվականից ուսումնասիրել է մուտացիաների ժառանգումը գենետիկական նոր օբյեկտի՝ դրոզոֆիլ պտղաճանճի մոտ։ Դրա հիման վրա Մորգանը փորձնականորեն հիմնավորել է (աշխատակիցների հետ) ժառանգականության նյութական հիմքի մասին պատկերացումները և վերջնականորեն ապացուցել ու ավարտել ժառանգականության քրոմոսոմային տեսությունը։ Մորգանի և նրա աշխատակիցների կողմից հաստատված գենի շղթայակցման և կրոսինգովերի օրինաչափությունները բացահայտեցին Մենդելի օրենքների բջջաբանական մեխանիզմները և խթան հանդիսացան բնական ընտրության տեսության գենետիկական հիմքերի մշակման համար։ Մորգանը նոբելյան մրցանակի դափնեկիր է (1933), ԽՍՀՄ ԳԱ պատվավոր անդամ 1932 թվականից։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Allen G. E. Encyclopædia Britannica
- ↑ 3,0 3,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 Морган Томас Хант // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ 5,0 5,1 Biographical Memoirs of the Royal Society
- ↑ www.pas.va
- ↑ (unspecified title) — doi:10.1085/JGP.9.4.467
- ↑ The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1933 — Nobel Foundation.
- ↑ Table showing prize amounts — Nobel Foundation, 2019.
- ↑ Award winners : Copley Medal — Royal Society.
- ↑ https://docs.google.com/spreadsheets/d/1dsunM9ukGLgaW3HdG9cvJ_QKd7pWjGI0qi_fCb1ROD4/pubhtml?gid=216486814&single=true
- ↑ List of Royal Society Fellows 1660-2007 — Royal Society. — P. 252.
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 8, էջ 48)։ 
|
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Թոմաս Մորգան» հոդվածին։ |