Թատրոնից հետո

Անտոն Չեխովի պատմվածք

«Թատրոնից հետո» (ռուս.՝ После театра), Անտոն Պավլովիչ Չեխովի պատմվածքը։ Առաջին անգամ հրատարակվել է 1892 թվականին։

Թատրոնից հետո
ռուս.՝ После театра
Տեսակգրական ստեղծագործություն
Ժանրպատմվածք
Ձևպատմվածք
ՀեղինակԱնտոն Չեխով
Բնագիր լեզուռուսերեն
Գրվել է1884
Հրատարակվել էապրիլի 7 (19), 1892

Հրապարակում խմբագրել

Առաջին անգամ հրատարակվել է «Պետերբուրգյան թերթ» պարբերականում (1892 թվականի ապրիլի 7, թիվ 94), «Ուրախություն» վերնագրով՝ Անտոն Չեխովի ստորագրությամբ։

Հետագայում աշխատանքն ընդգրկվել է նաև Ադոլֆ Մարքսի 1899-1901 թվականներին հրատարակած Անտոն Չեխովի ստեղծագործությունների ժողովածուում։ Այս հրատարակության համար պատմվածքը զգալիորեն կրճատվել է. մասնավորապես, հեռացվել է Նադյայի «գեղարվեստական ստեղծագործության գաղափարի» մասին պատկերացումները, Գորնիի և Գրուզդևի համեմատելի բնութագրերը։ Բոլոր փոփոխությունների արդյունքում սյուժեն ավելի շատ կենտրոնացել է գլխավոր հերոսի ապրումների շուրջ։

Չեխովի կենդանության օրոք պատմվածքը թարգմանվել է լեհերեն, չեխերեն, սլովակերեն և սերբախորվաթերեն[1]։

Սյուժե խմբագրել

16-ամյա Նադյա Զելենինան մոր հետ տուն է վերադառնում «Եվգենի Օնեգին» ներկայացումից հետո և ցանկանում է գրել նույնպիսի նամակ, ինչպիսին գրել էր Տատյանան։ Նրան սիրահարված են սպա Գորնին և ուսանող Գրուզդևը, սակայն նա ուզում է մտածել, որ ոչ ոք իրեն չի սիրում, քանի որ այդ դեպքում իրավիճակը դառնում է թշվառ, և հետևաբար, հետաքրքիր։ Նա մտածում է, թե նրանցից ում ավելի լավ կլինի գրել և սկսում է երկու երիտասարդների հետ կապված հիշողությունները մատների վրա ծալել։ Ի վերջո, նա ընտրում է Գրուզդևին, թեև պարզ է, որ ոչ նրան, ոչ էլ Գորնիին նա լրջորեն չի վերաբերվում։

Պատմություն խմբագրել

Թեև «Պետերբուրգյան թերթ» պարբերականում գրողը դեռևս չի հրապարակվել դեռևս 1888 թվականից, Սանկտ Պետերբուրգում գտնվելով 1891 թվականի դեկտեմբերից 1892 թվականի հունվար, հրատարակիչ Ս. Ն. Խուդենկովը նրան առաջարկել է նորից սկսել համագործակցություն։ «Խուդենկովը ինձ նշանակեց 40 կոպեկ տողի համար և տվեց 200 ռուբլի հետագայի համար, չնայած ես նրան չէի խնդրել այդ մասին», - գրում է Չեխովը Ն. Մ. Եժովին 1892 թվականի հունվարի 2-ին, Խուդենկովի հետ հանդիպումից երկու օր հետո։ Այդ ավանսի հաշվին Չեխովը «Սանկտ Պետերբուրգյան թերթին» ուղարկեց «Ուրախություն» պատմվածքը։ Չեխովի այդ ժամանակահատվածի նամակներում դրանց հետ տարվող աշխատանքի մասին որևէ հիշատակում չկար։ Կարելի է ենթադրել, որ Չեխովն ուղարկել էր անավարտ վեպում ընդգրկված ավելի վաղ գրված մի պատմություն։ Թերևս այդ պատճառով էլ նրա թղթերում II թվի ներքո բացակայում էր գրվածքի ձեռագիրը՝ կապված Զելենինաների ընտանիքի հետ։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. «ФЭБ: Долотова и др. Примечания: Чехов. ПСС. Т. 8. - 1977 (текст)». feb-web.ru. Վերցված է 2017 թ․ հուլիսի 3-ին.