Ամասիա (եբրայերեն՝ אֲמַצְיָה‎ Ամացիա, «Տիրոջ հզորը»), Հովասի որդին ՝ 9 Հուդայի թագավոր։ Նա գահ բարձրացավ 25 տարեկան հասակում և թագավորեց 29 տարի 9-րդ դարի երկրորդ կեսին կամ 8-րդ դարի առաջին կեսին։ Թագավորության հավանական ամսաթվերի շարքում նշված են. Մ.թ.ա. 840-811 թվականներ (ըստ «Հրեական հանրագիտարանի»), 798-769 թվականներ (ըստ «Հրեական կարճ հանրագիտարանի») և մ.թ.ա. 796-767 թվականներ (ըստ Թիելի ժամանակագրության)։ Նրա կինը ՝ Հովեմիան, Երուսաղեմից էր։

Ամասիա թագավոր
Ծնվել է՝մ.թ.ա. մոտ 821
ԾննդավայրԵրուսաղեմ, Հուդայի թագավորություն
Մահացել է՝մ.թ.ա. մոտ 767
Վախճանի վայրLachish, Հարավային մարզ, Իսրայել
ԵրկիրՀուդայի թագավորություն
ՏոհմDavidic line?
քաղաքական գործիչ
ՀայրJehoash of Judah?[1]
ՄայրJoaddan?
ԵրեխաներUzziah?[2]

Ամասիան հաջող ռազմական արշավ անցկացրեց Իդումեայի (Եդոմ) դեմ. Նա գրավեց Եդոմի մայրաքաղաք Սելան ։ Ըստ ամենայնի, Ամասիային չի հաջողվել ելք ունենալ Կարմիր ծով։ Նա կարողացավ գրավել միայն Մեռյալ ծովի հարավում և Սինայի հյուսիսային մասը ընկած տարածքը։ Եդոմի դեմ տարած հաղթանակից հետո Հրեաստանում տարածվեցին եդոմացիների պաշտամունքները, որոնք աջակցում էր ինքը՝ թագավորը, ինչը բացասաբար ընդունվեց ժողովրդի կողմից։ Այնուհետև պատերազմ սկսվեց Իսրայելի և Հրեաստանի միջև։ Հրեաները ջախջախվեցին, նրանց զորքը ցրվեց, և ինքը ՝ Ամասիան, գերվեց Յովասի կողմից։ Իսրայելական զորքերը հաղթականորեն մտան Երուսաղեմ, քանդեցին բերդի պարսպի մի մասը և գրավեցին թագավորական պալատի և Տաճարի գանձերը։ Մինչ Ամասիան էր գերության մեջ, իշխանությունը երկրում անցել ձեռքը նրա որդու Ազարիա, ով է, որ գրքում քրոնիկները կոչվում է Օզիան (Օզիան)։

Այնուհետև պատերազմ սկսվեց Իսրայելի և Հրեաստանի միջև։ Հրեաները ջախջախվեցին, նրանց զորքը ցրվեց, և ինքը՝ Ամասիան, գերվեց Յովասի կողմից։ Իսրայելական զորքերը հաղթականորեն մտան Երուսաղեմ, քանդեցին բերդի պարսպի մի մասը և գրավեցին թագավորական պալատի և Տաճարի գանձերը։ Մինչ Ամասիան էր գերության մեջ, իշխանությունը երկրում անցել ձեռքը նրա որդու Ազարիա, ով է, որ գրքում քրոնիկները կոչվում է Օզիան (Օզիան)։

Յովասի մահից հետո Ամասիային ազատ արձակեցին։ Վերադառնալով Երուսաղեմ ՝ նա ստիպված էր իշխանությունը կիսել իր որդու հետ։ Որոշ ժամանակ անց դավադրություն կազմվեց թագավորի դեմ։ Ամասյային հաջողվեց փախչել, և նա ապաստան գտավ Լաչիշ քաղաքում։ Այս իրադարձությունների ժամանակագրությունը շատ շփոթեցնող է։ Հնարավոր է, որ Հրեաստանում մի քանի տարի տիրեց երկակի իշխանություն։ Հետո Ազարիային հավատարիմ զորքերը գրավեցին Լաչիշը և սպանեցին Ամասիան։

Ծանոթագրություններ

խմբագրել

Գրականություն

խմբագրել

Ամասիա արքա // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона : в 86 т. (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907

 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ամասիա թագավոր» հոդվածին։