Էդվարդ Մորդեյք

Էդվարդ Մորդեյք;
Տեսակ	գրական հերոս, գեղարվեստական անձ և Քաղաքային լեգենդ
Սեռ	արական
Ծնվել է	1887

Էդվարդ Մորդեյք (անգլ.՝ Edward Mordake); ինչպես նաև Էդվարդ Մորդրեյք (անգլ.՝ Edward Mordrake; 1887 - 1910), քաղաքային լեգենդի հերոս, 19-րդ դարում Անգլիայի բարձր ազնվականության ժառանգ, որը գլխի հետևում ունեցել է լրացուցիչ դեմք։ Այն չի կարողացել խոսել կամ ուտել, բայց կարողացել է ծիծաղել և լաց լինել։ Մորդեյքը բժիշկներից խնդրել է հեռացնել իր երկրորդ «դիվային գլուխը», քանի որ այն գիշերները հանգիստ չի թողել և սարսափելի անհանգստություն է պատճառել նրան։ Սակայն բժիշկներից ոչ մեկը չի համարձակվել կատարել այդ վիրահատությունը։ 23 տարեկան հասակում Էդվարդը ինքնասպանություն է գործել^[1]։ Այդ ֆիզիկական հիվանդությունն են ունեցել Չան Ցուպին (անգլ.՝ Chang Tzu Ping) և Պասկալ Պինոնը։

1977 թվականի հրատարակված հավելյալ վերջույթներ կամ մատեր ունեցող տաս մարդկանց ցուցակում գրվել են նաև Պինոնի և Մորդրեյքի անունները^[2]։

Առաջին հայտնի հիշատակությունը Մորդրեյքի մասին հանդիսանում է 1895 թվականի «Բոստոն Փոստ» թերթի «Ներկայիս գիտության հրաշքները» հոդվածը։ Դրա հեղինակը եղել է ֆանտաստիկ գրող Լոտին Հիլդրեթը։

Բժշկության անկանոնություններ և տարօրինակություններ խմբագրել

Ներկայացված է 1896 թվականի հրատարակության «Բժշկության անկանոնություններ և տարօրինակություններ» գրքում։ Այնտեղ արձանագրված է մեկ տարօրինակ դեպք։

Էդվարդ Մորդեյքը ծնվել է երկու դեմքով։ Հենց Էդվարդի խոսքերով նա ծնվել է Անգլիայի ամենաազդեցիկ ընտանիքներից մեկում։ Բոլոր ծանոթները նրա մասին խոսել են՝ որպես լուսավոր մարդ։ Ընկերները ասել են, որ նրան շնորհվել է Աստծո բարեհաճությունը։ Մորդեյքը նույնիսկ կարողացել է լավ նվագել տարբեր երաժշտական գործիքներ։ Բոլոր նրանք, ովքեր ծանոթ են եղել Էդվարդ Մորդեյքին նշել են, որ նա ունի գեղեցիկ դեմք, բայց միայն դիմացից։ Հետևում նա ունեցել է ուրիշ դեմք, որը տգեղ է եղել։

Այդպիսի ախտաբանությունը կոչվում է «Craniopagus parasiticus»: Դա կարող է առաջանալ այն դեպքում, երբ մի մարմնի մեջ սերտաճում են սիամական երկվորյակների երկու գանգերը։ Այդ մարդը գերադասել է մեկուսացումը։ Նույնիսկ հրաժարվել է ընտանիքի անդամների տեսակցություններից։

Վկաների ցուցմունքով երկրորդ դեմքը երբեք ոչ մի բառ չի ասել և երբեք ուտելիք չի կերել։ Այդ ժամանակ երկրորդ դեմքի աչքերը ուշադիր հետևել են շրջակայքին և կարողացել են մի քանի էմոցիաներ արտահայտել։ Երկրորդ դեմքը ծիծաղել է և մռայլվել։ Երկրորդ դեմքի շուրթերը շարժվել են և անդադար բլբլացրել։ Հաճախ դեմքերը կարողացել են տարբեր էմոցիաներ արտահայտել։ Օրինակ՝ մի դեմքը լաց է եղել, իսկ մյուսը ժպտացել։

Այն ժամանակ, երբ մարդիկ պնդել են, որ երկրորդ գլուխը ձայն չի հանում, Էդվարդը ասել է, որ գիշերները հաճախ արթնացել է այն պատճառով, որովհետև երկրորդ դեմքը սկսել է ինչ-որ բաներ շշնջալ։ Նա բժիշկներին անընդհատ խնդրել է վիրահատության միջոցով հեռացնել երկրորդ դեմքը և նույնիսկ պատրաստ է եղել բարդ վիրահատության։ Նա հայտարարել է, որ «չար» դեմքը գիշերային ժամերին դիվային բառեր է շշնջում։

Վախենալով ճակատագրական արդյունքից, բժիշկներից ոչ-ոք չի փորձել կատարել այդ վիրահատությունը։ 23 տարեկան հասակում Էդվարդը ինքնասպանություն է գործել՝ կրակելով իր երկրորդ դեմքին։ Եվ դա եղել է այն ժամանակ, երբ Էդվարդը եղել է բժիշկների խիստ հսկողության տակ։ Ինքնասպանությունից հետո նրա հարազատները նամակ են գտել, որի մեջ Էդվարդը խնդրել է հուղարկավորությունից առաջ հեռացնել իր «դիվային» դեմքը։ Նա դա խնդրել է նրա համար, որ «այն չշարունակի իր սարսափելի շշուկը իմ գերեզմանում»։

Նա խնդրել է նաև, որ իրեն թաղեն անմարդաբնակ վայրում, ։ Նրա այդ խնդրանքը իրականացվել է, բայց տապանաքար չի դրվել։ Սակայն հայտնի չէ բժիշկները իրականացրել են նրա առաջին խնդրանքը, թե ոչ։

Կերպարը մասսայական մշակույթում խմբագրել

Թոմ Ուեյթսը իր Alice ալբոմի համար երգ է գրել Էդվարդ Մորդրեյքի մասին՝ «Աղքատ Էդվարդ» վերնագրով^[3]^[4]։
Էդվարդ Մորդրեյքի կերպարը հայտնվել է 2014 թվականի «Ամերիկյան սարսափ պատմություն» ֆիլմի 4-րդ եթերաշրջանում։ Սյուժեի համաձայն Մորդրեյքը համարվում է այն ոգին, որն իր հետ տանում է այն մարդկանց, որոնք համարձակվում են երգել Հելոուինի ժամանակ։
2019 թվականի օգոստոսին SCROWS խումբը գրել է «Ed» երգը, որը նվիրված է Էդվարդ Մորդրեյքին։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

↑ Anomalies and Curiosities of Medicine, pp. 188—189. George M. Gould, Walter L. Pyle. Kessinger Publishing. ISBN 978-0-7661-3211-5 (2003)
↑ The People’s almanac presents the book of lists, p. 314. David Wallechinsky, Irving Wallace, Amy Wallace. Morrow. ISBN 978-0-688-03183-1 (1977)
↑ YouTube — Tom Waits — Poor Edward
↑ Hoskyns, Barney (2009), Lowside of the Road: A Life of Tom Waits, Random House, էջ 405, ISBN 978-0-7679-2709-3

Արտաքին հղումներ խմբագրել

«Edward Mordake – 'Poor Edward'». J. Tithonus Pednaud. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ մայիսի 26-ին. Վերցված է 2008 թ․ նոյեմբերի 11-ին.

[1] Anomalies and Curiosities of Medicine, pp. 188—189. George M. Gould, Walter L. Pyle. Kessinger Publishing. ISBN 978-0-7661-3211-5 (2003)

[2] The People’s almanac presents the book of lists, p. 314. David Wallechinsky, Irving Wallace, Amy Wallace. Morrow. ISBN 978-0-688-03183-1 (1977)

[3] YouTube — Tom Waits — Poor Edward

[4] Hoskyns, Barney (2009), Lowside of the Road: A Life of Tom Waits, Random House, էջ 405, ISBN 978-0-7679-2709-3

[1]

[2]

[3]

[4]