Զոքանչ, հարսի մայրը, բարեկամ, որը հայտնվում է ամուսնության արդյունքում։

Զոքանչ
 Mothers-in-law Վիքիպահեստում

Մշակույթում խմբագրել

Ժողովրդական բանահյուսության մեջ զոքանչը ավանդաբար համարվում է ժողովրդական հեքիաթների, զրույցների, ասացվածքների, երգերի, կատակների և բանավոր ժողովրդական արվեստի այլ գործերի կերպար։ Բանը նրանում է, որ հարսանիքը կապում է երկու ընտանիքի՝ կինը գնում է ապրելու ամուսնու տանը։ Իսկ զոքանչը հանդես է գալիս որպես «մյուս» կլանի ներկայացուցիչ, և, հետևաբար, իր նկատմամբ համապատասխան վերաբերմունքով։ Նրան սիրում են, գնահատում են, այցելում, բայց միևնույն է վերաբերվում են որպես «ուրիշ»։ Այս վերաբերմունքը փոխանցվում է հումորի և հեգնանքի միջոցով։ Երբեմն զոքանչի և փեսայի հարաբերությունները ներկայացվում են որպես ուղղակիորեն անտագոնիստական՝ հիմնվելով երիտասարդ տղամարդու և տարիքով կնոջ տարիքային տարբերության, սկզբունքորեն տարբեր աշխարհայացքների, տարբեր արժեքային կողմնորոշումների, հարաբերությունների ձևավորման և այլնի վրա։

 
Խաբկանք՝ կին և զոքանչ
  • Լավ զոքանչի փեսան՝ ամենասիրելի որդին է։
  • Փեսան խոսում է զոքանչի հետ մինչև երեկո, բայց լսելու բան չկա։
  • Լավ զոքանչի փեսան նիհար չի լինի։

Վյաչեսլավ Մոլոտովը հիշեցնում է, որ Լենինը անիծել է հետևյան կերպ՝ «Երեք զոքանչ ունենա՛ք»[1]։

Երգեր խմբագրել

  • «Слушай, тёща» («Լսիր, զոքանչ») (Պախմուտովա Ա., Դրուժինինսկի Մ., Песняры խումբ[2])
  • Нэнси - Զոքանչ
  • Վ․ Պավլիկ - «Тёща дай»
  • «Զոքանչ» - խումբ՝ Сектор Газа, ալբոմ՝ «Нажми на газ»

Կինո խմբագրել

  • Զոքանչ (ֆիլմ)
  • Գերմանացիների կողմից գերեվարված զոքանչը
  • Սիրելի զոքանչ / Belle Maman (1999)

Տես նաև խմբագրել

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. Феликс Чуев. 140 бесед с Молотовым. Второй после Сталина. — Москва : Родина, 2019. — С. 243. — 656 с. — ISBN 978-5-907149-23-6.
  2. Песняры: информация о песне

Գրականություն խմբագրել

  • Антонов (ред.) Социология семьи. М., 2005. С. 44
  • Малярова Н. В. Конфликт семейный. Энциклопедический социологический словарь. М., 1995. С. 305.
  Ընթերցե՛ք «զոքանչ» բառի բացատրությունը Հայերեն Վիքիբառարանում։