Զարքայի մարզ
| Այս հոդվածն աղբյուրների կարիք ունի։ Դուք կարող եք բարելավել հոդվածը՝ գտնելով բերված տեղեկությունների հաստատումը վստահելի աղբյուրներում և ավելացնելով դրանց հղումները հոդվածին։ Անհիմն հղումները ենթակա են հեռացման։ |
Զարքայի մարզ կամ Ազ-Զարկայի մարզ(արաբ․՝ محافظة الزرقاء)՝ մուհաֆազա Հորդանանում։ Գտնվում է երկրի մայրաքաղաք Ամմանից հյուսիս-արևելք։ Հյուսիսից սահմանակցում է Ալ-Մաֆրակի, հարավից՝ Ամմանի, արևմուտքից՝ Բալքայի և Ջարաշի մարզերին, իսկ արևելքից սահման ունի Սաուդյան Արաբիայի հետ։ Վարչական կենտրոնը և խոշորագույն քաղաքը Զարքան է։ Տարածքը կազմում է 4761 կմ²։
 արաբ․՝ محافظة الزرقاء | |
|---|---|
 | |
| Երկիր |  Հորդանան |
| Կարգավիճակ | Մուհաֆազա |
| Մտնում է | Հորդանան |
| Ներառում է | 3 շրջաններ |
| Վարչկենտրոն | Զարքա |
| Խոշորագույն քաղաք | Զարքա |
| Հիմնական լեզու | արաբերեն |
| Բնակչություն (2015) | 1 364 878 |
| Խտություն | 199.9 |
| Կրոնական կազմ | Իսլամ |
| Տարածք | 4 761 կմ² |
 | |
| Սահմանակցում է | Ալ-Մաֆրակի մարզ և Ամմանի մարզ |
| ISO 3166-2 կոդ | JO-AZ |
| Հեռախոսային կոդ | +962(5) |
Անվանում խմբագրել
«Զարքա» բառը ծագում է աքքադերեն «զար» (ջուր) և «քի» (տարածք, շրջան) բառերից։ Աքքադցիներն այսպես են անվանել Զարքա գետի շրջանը, իսկ գետն անվանել են Մեծ գետ կամ Կոկորդիլոսների գետ։ Հետագայում տարբեր մշակույթների ազդեցության տակ քաղաքի և տարածաշրջանի անունը փոխվել է դառնալով Զարքա կամ Զարկա (արաբ․՝ الزرقاء), որը արաբերենից թարգմանաբար նշանակում է կապույտ։ Հորդանանցիների շրջանում նաև տարածված է ez-Zergā կամ ez-Zer'a արտասանության ձևերը։
Պատմություն խմբագրել
Զարքայի մարզի տարածքը բնակեցված է եղել հնագույն ժամանակներից։ Մարզի տարածքը տարբեր ժամանակներում եղել է Ամմոնի, Նաբաթեայի թագավորությունների կազմում, այնուհետև ընկել է հռոմեական տիրապետության տակ։ 7-րդ դարում մարզի տարածքը մտել է Օմայյան խալիֆայության կազմի մեջ։ Զարքայի մարզի տարածքում են գտնվում մի շարք պալատներ, ինչպիսիք են Հալլաբաթ պալատը, Կասր Ամրան, Կասր Շաբիբը, Ազրաքի ամրոցը, որոնք կառուցվել են դեռևս նաբաթեացիների կողմից, և հետագայում օգտագործվել են՝ որպես օմայյան խալիֆների նստավայրեր։
20-րդ դարի սկզբին օսմանյան իշխանությունների կողմից Հիջազի երկաթուղու կառուցումից հետո, Զարքան դարձել է կարևոր տրանսպորտային հանգույց և սկսել զարգանալ։ Անդրհորդանանի էմիրության ստեղծումից հետո մարզի տարածքում են տեղակայվել Հորդանանի զինված ուժերի մի շարք կարևոր ռազմաբազաներ։
Աշխարհագրություն խմբագրել
Զարքայի մարզի տարածքը մեծամասամբ հանդիսանում է Սիրիական անապատի մի մասը։ Մարզի արևմտյան հատվածը գտնվում է Զարքա գետի ավազանում և խիտ բնակեցված է։ Մարզի արևելքում՝ Ազրաք քաղաքի մոտակայքում է գտնվում Ազրաքի ճահիճներ պետական արգելոցը, որն իրենից ներկայացնում է տարածաշրջանի համար բացառիկ օազիս, որը կարևոր նշանակություն է ունեցել չվող թռչունների համար։
Բնակչություն խմբագրել
2004 թ. մարդահամարի համաձայն՝ Զարքայի մարզի բնակչությունը կազմել է 764,650 մարդ, որոնց 97%-ը եղել են Հորդանանի քաղաքացիներ։ 2010 թվականին բնակչության մոտավոր թիվը եղել է 910000 մարդ։ 2015 թվականի մարդահամարի համաձայն՝ բնակչության թիվը կազմել է 1,364,878 մարդ[1]։ Մարզի երկու խոշոր քաղաքներն են Զարքան և Ռուսեյֆան, որոնք Հորդանանի համապատասխանաբար 2-րդ և 4-րդ խոշոր քաղաքներն են համարվում։
Վարչական բաժանում խմբագրել
Զարքայի մարզը բաժանվում է 3 շրջանների՝
- Ալ-Հաշիմիյայի շրջան (արաբ․՝ لواء الهاشمية)
- Կենտրոնական շրջան (արաբ․՝ لواء قصبة الزرقاء)
- Ռուսեյֆայի շրջան (արաբ․՝ لواء الرصيفة)
Տես նաև խմբագրել
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ «Արխիվացված պատճենը» (PDF). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2016 թ․ մարտի 28-ին. Վերցված է 2022 թ․ ապրիլի 14-ին.