Զավալի վանք(սերբ.՝ Манастир Завала, բոս․՝  և խորվ.՝ Manastir Zavala) ի պատիվ Զավալա գյուղի Զահումսկո սերբական ուղղափառ եկեղեցու[1], Հերցեգովինայի և Պրիմորիեի թեմի՝ Սուրբ Աստվածածին տաճար մտնելու, հավասար համայնքի, Հերցոգովինո-Ներետվենի կանտոնի, Բոսնիայի և Հերցեգովինայի ֆեդերացիայի։ Գտնվում է Օստրոգ լեռան ստորոտում գտնվող Պոպովո-Պոլ ձորում։

Զավալի վանք
Տեսակվանք
Երկիր Բոսնիա և Հերցեգովինա
ՎարչատարածքRavno Municipality?
Մասն էProtected landscape Vjetrenica - Popovo polje?
Ձևավորում1886
Քարտեզ
Քարտեզ

Պատմություն խմբագրել

Վանքի հիմնադրման ճշգրիտ ամսաթիվը հայտնի չէ։ Համաձայն ժողովրդական լեգենդի՝ այս վայրում առաջին եկեղեցին կանգնեցրել է կայսր Կոստանդին I Մեծը։ Առաջին գրավոր հիշատակումը տեղի է ունեցել 1514 թվականին և կապված է Օրեխովո գյուղում խաղողի գնման հետ մինչև Իգումեն Սերապիոնը[1][2]։

1587 թվականին կառուցվեց նոր տաճար։ 1619 թվականին նա նկարել է հիլանդարի վանական Գեորգի (Միտրոֆանովիչ)։ 1621 թվականին սերբ ապագա սուրբ Վասիլի Օստրոգը սկսնակ դարձավ Զավալայի վանքում։ 17-րդ և 18-րդ դարերի սկզբին թուրք-վենետիկյան պատերազմների ընթացքում վանքը մի քանի անգամ վնասվել է, իսկ 1722 թվականին՝ ավերվել։ 19-րդ դարում այն վերականգնել է Եսայի վանահայրը (Շոյիչ)։ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ընթացքում վանքը մեծապես վնասվել է ուստաշաների կողմից[1]։ 1992-1995 թվականներին Բոսնիայի պատերազմի ժամանակ Զավալան հայտնվեց պատերազմական գոտում, վանքի բոլոր շենքերը, բացառությամբ տաճարը, ավերվել են։ 2000-2002 թվականներին վանքն ամբողջությամբ վերականգնվեց[2][3]։

Վանքային եկեղեցին 2003 թվականից ընդգրկված է Բոսնիա և Հերցեգովինայի ազգային հուշարձանների ցանկում[4]։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 1,2 «Епархија захумско-херцеговачка: Манастир Завала» (սերբերեն). Վերցված է 2017 թ․ փետրվարի 18-ին.
  2. 2,0 2,1 Կաղապար:ПЭ
  3. «Монастырь Завала». Путеводитель по Боснии и Герцеговине. Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ ապրիլի 6-ին. Վերցված է 2017 թ․ փետրվարի 18-ին.
  4. «Graditeljska cjelina crkve Vavedenja Bogorodice u Zavali, Opština Ravno» (սերբա-խորվաթերեն). Komisija za očuvanje nacionalnih spomenika BIH. Վերցված է 2017 թ․ հուլիսի 15-ին.