«Երկնքով՝ ոտաբոբիկ» (ռուս.՝ «По небу босиком»), Սուլթան Խաժիրոկոյի ֆիլմը, որը նկարահանվել է ռոմանտիկ տրագիկոմեդիայի ժանրում[2]։ Ֆիլմի պրեմիերան տեղի է ունեցել 2015 թվականի դեկտեմբերի 17-ին[3]։ Հետխորհրդային Ռուսաստանի Դաշնությունում ստեղծված առաջին լիամետրաժ ֆիլմն է, որն ամբողջությամբ նկարահանվել է Կովկասում։

Երկնքով՝ ոտաբոբիկ
Երկիր Ռուսաստան
Ժանրերաժշտական ֆիլմ
Թվական2015
Լեզուռուսերեն
Տևողություն92 րոպե[1]

Սյուժե խմբագրել

Ֆիլմի գործողությունները տեղի են ունենում Հյուսիսային Կովկասում։ Կապելլա անունով մի աղջիկ, որին արվեստի մեծ սիրահար իր հայրն այդպես է անվանել Սիքստինյան կապելլայի պատվին, վերադարձել է Մեծ Բրիտանիայից՝ հայրենիքում ուսումը շարունակելու համար։ Այստեղ նա անմիջապես դառնում է համակուրսեցիների ուշադրության առարկան, հատկապես երկու ընկերների՝ Բիտի և Ռուսլանի։ Սկզբում նրանք պարզապես փորձում են նորեկին։ Նրանց սովորական զվարճանքը «դիմացկունության փորձությունն» անցկացնելն է․ նրանք գրազ են գալիս, թե որքան կդիմանա աղջիկը՝ նախքան ղեկավարությանը բողոքելը (կբերի ծնողներին, կհեռացնա)։ Ֆիլմը պատմում է Բիտի (Կոկաևի) և Կապելլայի (Կարագուլովա) հարաբերությունների մասին։ Բայց այս անգամ Բիտան և Կապելլայի միջև ծնվում է փոխադարձ համակրանք, որը վերաճում է իսկական զգացմունքի։ Երիտասարդ զույգի կյանքում տեղի են ունենում փորձություններ, որոնք ստիպում են նրանց արագ հասունանալ…

Նկարահանող խումբ խմբագրել

  • Ռեժիսոր՝ Սուլթան Խաժիրոկո, երաժիշտ, կատարող և կլիպմեյքեր[4], Հարավային Օսիայի, Ադիգեայի և ԿԿԲՀ վաստակավոր արտիստ[5][6], 2015 թվականի դեկտեմբերից՝ նաև Հյուսիսային Օսիայի վաստակավոր արտիստ[7]
  • Պրոդյուսերները՝ Ռեզուան Կարդանով և Ասլան Բեզիրով
  • Գլխավոր բեմադրող օպերատոր՝ Ալեքսանդր Սյուտկին
  • Գաֆեր՝ Իգոր Գրիցիկ

Դերերում խմբագրել

  • Ալան Կոկաև – Բիտ
  • Միլանա Կարագուլովա – Կապելլա
  • Արսենուկո Մասաև – Ռուսլան
  • Սուլթան Խաժիրոկո – Բորիս
  • Վալենտին Կամերգոև – Ասլան Հասանովիչ
  • Ռոզա Բայզուլաևա – Կապելլայի տատը
  • Ֆաթիմա Մամաևա – Կապելլայի մայրը
  • Յուսուպ Օմարով – Ֆարիզ
  • Սատի Կազանովա – Բիտի մայրը
  • Եֆրեմ Ամիրամով – քեռի Գերցել
  • Նատալյա Գուլկինա
  • Ռուստամ Սաիդահմեդով – Ռուստամ
  • Լարիսա Կյարովա – մորաքույր Ալիա
  • Ասլան Կարդանով – Բիտը մանուկ հասակում
  • Մագոմեդ Չեմաև – Բորիսը մանուկ հասակում
  • Բասիր Շիբզուխով
  • Էլդար Դիմով – դեկան
  • Ալիմ Կունիժև – Բրյուս Լի
  • Կանտեմիր Աֆաունով – անհաջողակ
  • Օլեգ Գուսեյնով – Ասլան Հասանովիչի օգնականը
  • Բորիս Կոժարով – Ազիֆ պապ
  • Ահմեդ Բոզիև – պատկերասրահի տերը

Նկարահանման ընթացք խմբագրել

Ֆիլմը հետխորհրդային ժամանակաշրջանում ստեղծված առաջին լիամետրաժ ֆիլմն է, որն ամբողջությամբ նկարահանվել է Հյուսիսային Կովկասում[8]։ Ֆիլմի նկարահանումներն անցկացվել են 2014 թվականի հուլիսից մինչև սեպտեմբեր։ Ֆիլմը գրեթե լիովին նկարահանվել է նկարահանող խմբի սեփական գումարով՝ առանց բյուջետային միջոցների կամ խոշոր ներդրողների ներգրավման[9]։ Ֆիլմի սյուժեն կապված չէ որոշակի տեղանքի հետ, այն նկարահանվել է Հյուսիսային Կովկասի գրեթե բոլոր հանրապետություններում, ինչպես նաև Ստավրոպոլի երկրամասում (Պյատիգորսկ) և Թուրքիայում (Ստամբուլ)[10]։ Ֆիլմը պարունակում է լայնածավալ պարային տեսարաններ, որոնց նկարահանումներին ներգրավվել են այնպիսի համույթներ, ինչպիսիք են՝ «Կաբարդինկա», «Կալիստո»[11]։ Որպես պարուսույց հանդես է եկել գլխավոր դերակատար Ալան Կոկաևը[12]։

Քննադատություն խմբագրել

Ինչպես նշում են ֆիլմի ստեղծողները, և անկախ նրանցից՝ քննադատությունը, ոճական տեսանկյունից ֆիլմը հնդկական կինոյի բոլիվուդյան ավանդույթները ռուսական, կովկասյան հող տեղափոխելու փորձ է[9][13]։

Յուլիա Ավակովան ֆիլմը գնահատել է որպես երիտասարդ ռեժիսորի հաջողություն։ Ֆիլմի սյուժեն նա բնութագրել է որպես ժամանակակից և Հյուսիսային Կովկաս տեղափոխված դասական պատմություն «երկու երիտասարդների սիրո մասին, որոնք դիմակայում են մերձավորների հակազդեցությանը» և «Երկնքով ոտաբոբիկ» ֆիլմն անվանել առաջին կինոնկարը, որը պատմում է այն մասին, թե ինչ է տեղի ունենում Կովկասի երիտասարդ բնակիչների հոգիներում, որոնք մեծացել են իրենց հայրենիքի համար շատ բարդ ժամանակներում, այն հազվադեպ, եթե ոչ ժամանակակից ռուսական կինեմատոգրաֆում միակ ողջախոհ ֆիլմն է սիրո մասին[13]։

Դերասանական խաղի որոշակի պարզամտությունը, Ավակովայի կարծիքով, լիովին փոխհատուցվում է հերոսների բնականությամբ, վառ կերպարներով և ընտրված «բոլիվուդյան» ձևաչափի շրջանակներում՝ ժողովրդական պարերի բեմադրության վարպետությամբ։ Ֆիլմի ակնհայտ թերությունների թվին, որոնք, ըստ երևույթին, արվել են ավելի մեծ լսարան նվաճելու հաշվարկով, նա նշել է ժամանակակից երիտասարդական քաղաքային մշակույթի տարրերի ոչ այնքան հաջող օգտագործումը, և «ստերիլ» ձայներով կատարված անդրկուլիսյան հնչյունավորումն առանց հերոսներից ակնկալվող կովկասյան առոգանության[13]։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. Internet Movie Database — 1990.
  2. Сюжет KavkazTV95
  3. «Фильм «По небу босиком», снятый на Северном Кавказе, выйдет в октябре 2015» (ռուսերեն). Кавказ Инфо. 10.06.2015. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ օգոստոսի 14-ին. Վերցված է 2015 թ․ օգոստոսի 11-ին.
  4. Фатима Кучиева (2015 թ․ նոյեմբերի 13). «По небу босиком». Градус Осетии.
  5. «Исполнители: Султан-Ураган». 9volna.ru. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ նոյեմբերի 12-ին. Վերցված է 2016 թ․ նոյեմբերի 12-ին.
  6. «Султан Ураган представляет первую полнометражную художественную киноленту». adigeatoday.ru. Վերցված է 2016 թ․ նոյեմբերի 12-ին.
  7. «Автор фильма «По небу босиком» Султан-Ураган стал заслуженным артистом Северной Осетии». Վերցված է 2016 թ․ նոյեմբերի 12-ին.
  8. Сергей Евсеев По небу босиком // Открытая газета. — 2015. — № 50 (693).
  9. 9,0 9,1 Sputnik. «"По небу босиком": первый кавказский блокбастер XXI века». sputnik-ossetia.ru. Վերցված է 2016 թ․ նոյեմբերի 12-ին.
  10. «Ефрем Амирамов сыграл в фильме» (ռուսերեն). FM-Продакшн. 05.08.2014. Վերցված է 2015 թ․ օգոստոսի 11-ին.
  11. «По небу босиком» (ռուսերեն). РИА Кабардино-Балкария. 14.08.2014. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ փետրվարի 14-ին. Վերցված է 2015 թ․ օգոստոսի 11-ին.
  12. Алан Кокаев Արխիվացված 2015-09-04 Wayback Machine на сайте Театра «Школа драматического искусства»
  13. 13,0 13,1 13,2 Юлия Авакова (2015 թ․ դեկտեմբերի 17). «Вышел первый за последние двадцать лет крупный северокавказский фильм». Кинократия. Российская газета. Վերցված է 2016 թ․ նոյեմբերի 12-ին.

Արտաքին հղումներ խմբագրել