Երկաթուղու երեխաները (անգլ.՝ «The Railway Children»), մանկագիր Էդիթ Նեսբիթի ստեղծագործությունը, որն առաջին անգամ անգլերենով տպագրվել է «The London Magazine»-ում 1905 թվականին։  Առանձին գրքով ստեղծագործությունը հրատարակվել է 1906 թվականին։ Սյուժեն բազմիցս էկրանավորվել է[1]։

Երկաթուղու երեխաները
անգլ.՝ The Railway Children
Տեսակգրավոր աշխատություն
Ժանրմանկական վեպ
ՀեղինակԷդիթ Նեսբիթ
Երկիր Կոլումբիա
Բնագիր լեզուանգլերեն
ՏեսարանԱնգլիա
ԿերպարներGreat Northern and Southern Railway?
ՆկարազարդողJinSoul?
Հրատարակվել է1906
 The Railway Children

Սյուժե խմբագրել

 
Առաջին հրատարակության տիտղոսաթերթը

Լոնդոնյան մի ընտանիք տեղափոխվում է Յորկշիրում՝ երկաթուղու մոտ գտնվող «Երեք խողովակ» տուն։ Ընտանիքի հայրը, որը նախկինում աշխատել էր արտաքին գործերի նախարարությունում, հայտնվել է բանտում լրտեսության կեղծ մեղադրանքով։ Երեխաները՝ Ռոբերտը, Փիթերը և Ֆիլլիսը, ընկերություն են անում կայարանի հերթապահ Միստր Փարքսի և ռուս ներգաղթյալ Վլադիմիր Սչեպանսկու հետ, որն Անգլիա է ժամանել իր ընտանիքը գտնելու հույսով։ Վեպը երջանիկ ավարտ է ունենում. ընտանիքի հորը ազատում են՝ հանելով անարդար մեղադրանքները և վերադարձնելով նրա բոլոր իրավունքները։

Ստեղծման պատմություն խմբագրել

Անմեղ դատապարտյալի թեման հեղինակին սկսել է հետաքրքրել Դրեյֆուսի գործի շնորհիվ, որը տեղի է ունեցել գրքի ստեղծումից մի քանի տարի առաջ։ Ռուս էմիգրանտի նախատիպը կարող են լինել Սերգեյ Միխայլովիչ Ստեպնյակ-Կրավչինսկին և Պյոտր Ալեքսեևիչ Կրոպոտկինը, որոնք եղել են գրողի ընկերները[2]։

Գիրքն անդրադառնում է ռուս-ճապոնական պատերազմի թեմային և դրա նկատմամբ անգլիացիների վերաբերմունքին, քննադատում կայսերական Ռուսաստանը։

Էկրանավորում խմբագրել

Գիրքն էկրանավորվել է 6 անգամ.

  • 1940 – «Children' s Hour»-ի սերիա,
  • 1951 – ԲիԲիՍի-ի արտադրության 8 և 4 սերիանոց ֆիլմեր։
  • 1957 – Բի Բի Սի-ի արտադրության 8 սերիանոց ֆիլմ։
  • 1968 – Բի Բի Սի-ի արտադրության 7 սերիանոց ֆիլմ։ Գլխավոր դերերում՝ Ջենի Էգաթեր և Ջիլիան Բեյլի։
  • 1970 – Լայներ Ջեֆֆրիսի ֆիլմը, որի գլխավոր դերերում նկարահանվել են Ջենի Էգաթերը և Դինա Շերիդանը։
  • 1999 – ITV հեռուստատեսային սերիալ։ Դերերում՝ Ջենի Էգաթեր, Ջեմայմա Ռուպեր, Ջեք Բլյումենո, Ջեյ Ջեյ Ֆիլդ։

Ստեղծագործության հիման վրա ստեղծվել են նաև թատերական բեմադրություններ։

Գրագողության մեղադրանքներ խմբագրել

2011 թվականին Նեսբիթը մեղադրվել է Ադա Ջ. Գրեյվսից սյուժեն փոխառելու մեջ։ Վերջինիս «Տունը երկաթուղու մոտ» ստեղծագործությունն առաջին անգամ հրատարակվել է 1896 թվականին և մաս-մաս լույս տեսել հայտնի ամսագրում 1904 թվականին[3]։ Երկու ստեղծագործություններն ունեն բազմաթիվ ընդհանուր գծեր[4]։

Ժողովրդական մշակույթում խմբագրել

Մեծ Լոնդոնի Լիում գտնվող 200-մետր երկարությամբ ճանապարհը[5] կոչվել է «Երկաթուղու երեխաների ճանապարհ» ի պատիվ Նեսբիթի համանուն վեպի[6]։ Նույնպիսի անունով ճանապարհ կա Օքսենհոուփում[7]։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. Vaughan Williams Memorial Library
  2. Lyn Gardner (2005 թ․ մարտի 26). «How did E Nesbit come to write The Railway Children?» (անգլերեն). the Guardian. Վերցված է 2018 թ․ մարտի 26-ին.
  3. Copping, Jasper (2011 թ․ մարտի 20). «The Railway Children 'plagiarised' from earlier story». London: The Daily Telegraph. Վերցված է 2011 թ․ մարտի 21-ին.
  4. Salkeld, Luke (2011 թ․ մարտի 20). «Author of classic book The Railway Children accused of plagiarism: Did E. Nesbit lift from Ada J. Graves's earlier novel?». London: The Daily Mail. Վերցված է 2011 թ․ մարտի 21-ին.
  5. Brown, Matt. «Photo of Railway Children Walk – Lee». Flickr. Վերցված է 2014 թ․ նոյեմբերի 29-ին.
  6. «Railway Children Walk». www.geoview.info. Վերցված է 2014 թ․ նոյեմբերի 29-ին.
  7. Jones, Roger. «Visit to Hebden Bridge». www.rogerjonesblog.wordpress.com. Wordpress. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ դեկտեմբերի 22-ին. Վերցված է 2014 թ․ նոյեմբերի 29-ին.

Գրականություն խմբագրել

  • Эдит Несбит Дети железной дороги / Переводчик: А. Шарапова. — Энас-книга, 2010. — 256 с. — (Маленькие женщины). — ISBN 978-5-91921-012-2
  • Эдит Несбит Дети железной дороги / Переводчик: Ж. Сарманова. — Фолиант, 2013. — 48 с. — (Мировая классика - детям). — ISBN 978-601-292-664-4
  • Эдит Несбит Дети железной дороги. Повесть / Переводчик: А. Шарапова. — Энас-книга, 2014. — 256 с. — (Книги на все времена). — ISBN 978-5-91921-187-7
  • Эдит Несбит Дети железной дороги / Переводчики: Иванов А., Устинова А.. — Эксмо, 2015. — 352 с. — (Лучшая классика для девочек). — 4000 экз. — ISBN 978-5-699-81770-2
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Երկաթուղու երեխաները» հոդվածին։