Դոմինիկ Սկուտեցկի

Դոմինիկ Սկուտեցկի
Ծնվել է	փետրվարի 9, 1848 կամ փետրվարի 14, 1849
Ծննդավայր	Gajary, Մալացկի շրջան, Բրատիսլավայի երկրամաս, Սլովակիա
Վախճանվել է	մարտի 13, 1921[…]
Մահվան վայր	Բանկա Բիստրիկա, Սլովակիա
Քաղաքացիություն	Ավստրիական կայսրություն և Չեխոսլովակիա
Կրթություն	Վիեննայի գեղարվեստի ակադեմիա
Մասնագիտություն	նկարիչ
Զավակներ	Karola Skutecká? և Alexander Skutecký?
	Döme Skuteczky Վիքիպահեստում

Դոմենիկ (Դոմենիկա) Սկուտեցկի (սլովակ.՝ Dominik Skutecký, փետրվարի 9, 1848(1848-02-09) կամ փետրվարի 14, 1849(1849-02-14)^[1]^[2], Gajary, Մալացկի շրջան, Բրատիսլավայի երկրամաս, Սլովակիա - մարտի 13, 1921(1921-03-13)^[3]^[4]^[1]^[…], Բանկա Բիստրիկա, Սլովակիա^[3]), սլովակ գեղանկարիչ։

Կենսագրություն խմբագրել

Դ. Սկուտեցկին 1863 թվականից ապրել է Վիեննայում, որտեղ նա հաճախել է քանդակագործ Դ. Մեյկսների դասերին։ 1865-1866 թվականներին սովորել է Վիեննայի գեղարվեստի ակադեմիային կից մասնավոր գեղարվեստական դպրոցում, այնուհետև շարունակել է ուսումը պրոֆեսորներ Կ. Վյուրզինգերի, Ե. Ենխերտի և Կ. Բլասսի մոտ, որն ավարտել է 1867 թվականին։

Ուսումն ավարտելուց հետո հաստատվել է Վենետիկում, Իտալիայում։ Գործնական հմտություններ է ձեռք բերել Գեղեցիկ արվեստների իրական ակադեմիայի՝ Պ. Մոլմենտիգոյի պատմական գեղանկարչության դասարանում։

Այնուհետև ընդունվել է Մյունխենի գեղեցիկ արվեստների ակադեմիա, որտեղ հինգ ամիսների ընթացքում ծանոթացել ու ուսումնասիրել է նատուրալիզմի և լումինիզմի ժամանակակից գեղարվեստական ուղղությունները։

1889 թվականին վերադարձել է հայրենիք և հաստատվել է Բանսկա-Բիստրիցեում, որը դարձել է գեղանկարչի հիմնական աշխատատեղը։

Նրա դուստրը՝ Կարոլա Սկուտեցկայա-Կարվաշովան, նույնպես նկարչուհի է դարձել, իսկ որդին՝ Ալեքսանդր Սկուտեցկին, դարձել է հայտնի ճարտարապետ։

Ստեղծագործություն խմբագրել

Դոմինիկ Սկուտեցկին համարվում է 19-րդ դարի վերջի-20-րդ դարի սկզբի Սլովակիայի ամենահայտնի նկարիչներից մեկը։ Ժանրային նկարների, դիմանկարների ու բնանկարների հեղինակ է։

Լինելով գեղանկարչության մեջ վենետիկյան ոճի ներկայացուցիչ՝ Դ. Սկուտեցկին պատկերել է ժողովրդական կյանքի տեսարաններ, նկարել է սլովակ պարզ մարդկանց («Դարբնոցում», «Բանսկա-Բիստրիցեի շուկան», 1889, Սլովակիայի ազգային պատկերասրահ, Բրատիսլավա)։

Նկարչի ստեղծագործությանը հատուկ էր ստեղծվող կերպարների ժողովրդավարությունն ու ռեալիզմը, միջավայրը բնական, առանց ավելորդությունների ներկայացնելու ձգտումը։ Նկարչի կողմից ստեղծված կտավները հիմնված են նրա ակադեմիական փորձի և իտալական նուրբ վարպետության ավանդույթների վրա։

Սկուտեցկին նշանակալի դեր է խաղացել Բանսկա-Բիստրիցայի մշակութային կյանքում։ 1902 թվականին նրա կողմից ցուցահանդես է կազմակերպվել, որտեղ ցուցադրվել են ավելի քան 120 ստեղծագործություններ։ Նրա նկարները գտնվում են շատ երկրների հավաքածուներում, գեղարվեստական թանգարաններում ու պատկերասրահներում, մասնավոր հավաքածուներում^[5]։

Բանսկա-Բիստրիցայի պետական պատկերասրահում կազմակերպվել է հատուկ ցուցահանդես, որը նվիրված է եղել Դոմինիկ Սկուտեցկու ստեղծագործությանը։

Նկարներ խմբագրել

Կայսր Մաքսիմիլիանը թելադրում է իր հուշերը (1867)
Ինքնանկար (1868)
Իտալուհի շիկահերը (մոտ 1869)
Բնանկար Զոխորի մոտ (1872)
Սեսիլիա Լվովայի դիմանկարը (1874)
Շուկա Բանսկա-Բիստրիցեում (1890)
Ֆրանց Իոսիֆ Առաջինի դիմանկարը (1895)
Երեկոն Հին սարերում (1898)
Կնոջ դիմանկարը (1886)
Դարբնոց Հին սարերում
Սիրուն խառնաշփոթ
Աղավնիներով տիկինը
Կաթսաների կռում
Թղթե ամրոց և այլն

Պատկերասրահ խմբագրել

"Դարբնոցում", 1897
"Վաճառողուհին", 1895
Շուկա Բանսկա-Բիստրիցեում (1890)

Ծանոթագրություններ խմբագրել

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Artists of the World Online, Allgemeines Künstlerlexikon Online, AKL Online (գերմ.) / Hrsg.: A. Beyer, B. Savoy — B: K. G. Saur Verlag, Verlag Walter de Gruyter, 2009. — ISSN 2750-6088 — doi:10.1515/AKL
↑ ^2,0 ^2,1 Կերպարվեստի արխիվ — 2003.
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 ^3,5 Скутецкий Доминик // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 Döme Skutezky (նիդերլ.)
↑ Stála expozícia Dominika Skuteckého Արխիվացված 2012-03-21 Wayback Machine, Stredoslovenská galleria, Banská Bystrica (2011)

Գրականություն խմբագրել

Tilkovský, V. Dominik Skutecký: Život a díelo. Bratislava, 1954.

Արտաքին հղումներ խմբագրել

Skutecký, Dominik (անգլ.)

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Դոմինիկ Սկուտեցկի» հոդվածին։

[_42d26fe547f22b8a-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Artists of the World Online, Allgemeines Künstlerlexikon Online, AKL Online (գերմ.) / Hrsg.: A. Beyer, B. Savoy — B: K. G. Saur Verlag, Verlag Walter de Gruyter, 2009. — ISSN 2750-6088 — doi:10.1515/AKL

[_0538ba93a6a39267-2] 2,0 ^2,1 Կերպարվեստի արխիվ — 2003.

[_d1270fbcf27596c1-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 ^3,5 Скутецкий Доминик // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.

[_1e2586e8496b450d-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 Döme Skutezky (նիդերլ.)

[stala-5] Stála expozícia Dominika Skuteckého Արխիվացված 2012-03-21 Wayback Machine, Stredoslovenská galleria, Banská Bystrica (2011)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

Դոմինիկ Սկուտեցկի

Ծնվել է	փետրվարի 9, 1848(1848-02-09) կամ փետրվարի 14, 1849(1849-02-14)^[1]^[2]
Ծննդավայր	Gajary, Մալացկի շրջան, Բրատիսլավայի երկրամաս, Սլովակիա
Վախճանվել է	մարտի 13, 1921(1921-03-13)^[3]^[4]^[1]^[…]
Մահվան վայր	Բանկա Բիստրիկա, Սլովակիա^[3]
Քաղաքացիություն	Ավստրիական կայսրություն և Չեխոսլովակիա
Կրթություն	Վիեննայի գեղարվեստի ակադեմիա
Մասնագիտություն	նկարիչ
Զավակներ	Karola Skutecká? և Alexander Skutecký?
Döme Skuteczky Վիքիպահեստում