Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Դեյմոս (այլ կիրառումներ)

Դեյմոս (հին հունարեն՝ Δείμος «սարսափ»), Մարսի երկու արբանյակներից մեկը[1][2]։ Հայտնաբերվել է ամերիկյան աստղագետ Ասաֆ Հոլլի կողմից 1877 թվականին և անվանվել է հին հունական աստված Դեյմոսի անունով, պատերազմի աստված Արեսի որդի[3][4]։


Դեյմոս
(Deimos)
Δείμος
Դեյմոսի լուսանկար կատարված Մարս Ռեքոնաիսանս Օրբիթեր ԱՄԿ-ից
Հիմնական տվյալներ
Հայտնաբերվել է12 օգոստոս 1877 թ. (Ասաֆ Հոլլի կողմից)
Հեռավորությունը Մարսից23 458 կմ
Ուղեծրային տվյալներ
Մեծ կիսաառանցք23 458 կմ
Էքսցենտրիսիտետ0,0002
Սիդերիկ պարբերություն1,26244 օր
Ուղեծրային արագություն1,35 կմ/վ
Թեքվածություն0,93° (Մարսի հասարակածի նկատմամբ)
Ֆիզիկական հատկանիշներ
Շառավիղ6,2 կմ
Զանգված1,48 × 1015 կգ
Միջին խտություն1,471 գ/սմ³
Հասարակածային մակերևութային ձգողություն0,0039 մ/վ²
2-րդ տիեզերական արագություն5,6 մ/վ
Պտույտի պարբերությունսինքրոն
Առանցքի թեքում
Ալբեդո0,068
Մթնոլորտային տվյալներ

Նկարագրություն խմբագրել

Դեյմոսը պտտվում է Մարսի կենտրոնից 6,96 շառավղի հեռավորության վրա, և կատարում է մեկ պտույտ մոլորակի շուրջ 30 ժամ 17 րոպե 55 վայրկյանում[5][6]։ Այն պտտվում է սեփական առանցքի շուրջ նույն արագությամբ ինչպես և Մարսի շուրջ, այդ պատճառով միշտ շրջված է դեպի Մարսը նույն կողմով[7][8]։ Դեյմոսի ուղեծիրը աստիճանաբար մեծանում է և նա հեռանում է Մարսից։ Դեյմոսը, ինչպես և Երկրի Լուսինը գտնվում է սինքրոն ուղեծրից բարձր, որը և բերում է նրա աստիճանաբար հեռանալուն մոլորակից։ Ֆոբոսը ի հակառակ դրան գտնվում է այդ ուղեծրից ներքև[9], և աստիճանաբար մոտենում է Մարսին[10][11][12]։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. «Спутники Марса Фобос и Деймос». marsiada.ru. Վերցված է 2018 թ․ փետրվարի 5-ին.
  2. «Марсианский спутник Деймос - Новости астрономии». quasar.by. Վերցված է 2018 թ․ փետրվարի 5-ին.
  3. Ltd, Small Bay. «Деймос Греческая мифология». godsbay.ru (ռուսերեն). Վերցված է 2018 թ․ փետրվարի 5-ին.
  4. «Деймос». Риордан Вики (ռուսերեն). Վերցված է 2018 թ․ փետրվարի 5-ին.
  5. «Деймос спутник Марса его фотографии с характеристики» (ռուսերեն). 2014 թ․ նոյեմբերի 9. Վերցված է 2018 թ․ փետրվարի 5-ին.
  6. «Астронет > Деймос». Վերցված է 2018 թ․ փետրվարի 5-ին.
  7. «Деймос - спутник Марса». v-kosmose.com (ռուսերեն). Վերցված է 2018 թ․ փետրվարի 5-ին.
  8. «Фобос и Деймос: судьба одной гипотезы / Планета Марс». www.astronautica.ru. Վերցված է 2018 թ․ փետրվարի 5-ին.
  9. «Спутники Марса, Фобос и Деймос». galspace.spb.ru. Վերցված է 2018 թ․ փետրվարի 5-ին.
  10. «9 фактов о Фобосе и Деймосе». Российская газета (ռուսերեն). 2013 թ․ հոկտեմբերի 15. Վերցված է 2018 թ․ փետրվարի 5-ին.
  11. «Деймос спутник Марса». astro-azbuka.ru. Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ հունվարի 11-ին. Վերցված է 2018 թ․ փետրվարի 5-ին.
  12. «Фобос и Деймос – спутники Марса Archives | CollectedPapers». CollectedPapers (ռուսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ դեկտեմբերի 20-ին. Վերցված է 2018 թ․ փետրվարի 5-ին.

Արտաքին հղումներ խմբագրել

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 3, էջ 347