Գապ
Գապ (ֆր.՝ Gap, օքս.՝ Gap), քաղաք և համայնք Ֆրանսիայի հարավարևելյան մասում՝ Պրովանս-Ալպեր-Լազուր ափ երկրամասում, որի կազմի մեջ մտնող Վերին Ալպեր դեպարտամենտի պրեֆեկտուրան, ինչպես նաև Գապի շրջանի սուպրեֆեկտուրան՝ վարչական կենտրոնն է և ամենամարդաշատ բնակավայրը։ Բնակչության թվաքանակը 2019 թվականի տվյալներով եղել է 40.631: Զբաղեցնում է 110,43 քառակուսի կիլոմետր տարածք։
| Բնակավայր | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Գապ | |||||
| ֆր.՝ Gap[1] օքս.՝ Gap | |||||
| |||||
 | |||||
| Երկիր |  Ֆրանսիա | ||||
| Մակերես | 110,43 կմ² | ||||
| ԲԾՄ | 745 մետր | ||||
| Բնակչություն | ▲40 500 մարդ (հունվարի 1, 2021)[2] | ||||
| Ժամային գոտի | UTC+1 և UTC+2 | ||||
| Փոստային դասիչ | 05000[3] | ||||
| Պաշտոնական կայք | ville-gap.fr(ֆր.) | ||||
| |||||
Աշխարհագրություն խմբագրել
Ընկած է Դոֆինեի Ալպեր անվանումով հայտնի լեռնազանգվածի հարավային հատվածում՝ Լյուի գետի ափին, Նապոլեոնի երթուղու վրա, որը հատելով Ալպյան լեռները՝ Գրենոբլը կապում է Լազուր ափի հետ։
Կլիմա խմբագրել
Գապին բնորոշ է օվկիանոսային կլիման՝ մայրցամաքայինի զգալի ազդեցությամբ հանդերձ։ Ամառները տաք են, ձմեռները՝ ցուրտ ու ձնառատ, ինչը հատուկ է ալպյան այլ բնակավայրերին ևս։
| Գապի կլիմայական տվյալները | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Ամիս | հունվ | փետ | մարտ | ապր | մայ | հուն | հուլ | օգոս | սեպ | հոկ | նոյ | դեկ | Տարի |
| Միջին բարձր °C (°F) | 6.3 (43.3) |
8.0 (46.4) |
13.3 (55.9) |
16.8 (62.2) |
21.5 (70.7) |
24.5 (76.1) |
27.6 (81.7) |
26.5 (79.7) |
23.0 (73.4) |
18.2 (64.8) |
10.8 (51.4) |
7.7 (45.9) |
17.02 (62.62) |
| Միջին օրական °C (°F) | 0.9 (33.6) |
2.2 (36) |
6.5 (43.7) |
9.6 (49.3) |
13.8 (56.8) |
16.9 (62.4) |
19.4 (66.9) |
18.5 (65.3) |
15.8 (60.4) |
11.1 (52) |
5.5 (41.9) |
2.1 (35.8) |
10.2 (50.4) |
| Միջին ցածր °C (°F) | −4.6 (23.7) |
−3.7 (25.3) |
−0.3 (31.5) |
2.3 (36.1) |
6.0 (42.8) |
9.2 (48.6) |
11.2 (52.2) |
10.5 (50.9) |
8.5 (47.3) |
3.9 (39) |
0.1 (32.2) |
−3.6 (25.5) |
3.29 (37.92) |
| Տեղումներ մմ (դյույմ) | 70.8 (2.787) |
70.0 (2.756) |
72.5 (2.854) |
70.8 (2.787) |
81.7 (3.217) |
70.0 (2.756) |
45.8 (1.803) |
58.3 (2.295) |
64.2 (2.528) |
95.0 (3.74) |
91.7 (3.61) |
77.5 (3.051) |
868.3 (34.185) |
| աղբյուր: {{{աղբյուր 1}}} | |||||||||||||
Պատմություն խմբագրել
Ներկայիս Գապի տեղում մեր թվականությունից առաջ 14-րդ դարում հիմնվել է հինհռոմեական Vapincum ռազմական ճամբարը։ V դարում բնակավայրը պարսպապատվել է։ Մինչև XVI դարը կառավարվել է կաթոլիկ եպարխիայի կողմից։ 1512 թվականին անցել է Ֆրանսիայի տիրապետության տակ։ XVI—XVII դարերում զգալի վնասներ է կրել կրոնական պատերազմների հետևանքով։
1790 թվականին դարձել է Վերին Ալպեր դեպարտամենտի պրեֆեկտուրան՝ վարչական կենտրոնը։
XIX դարում կառուցված նոր ճանապարհների և երկաթուղու շնորհիվ Գապը կապվել է Իտալիայի և Դրոմ գետի հովտի բնակավայրերի հետ։
Ժողովրդագրություն խմբագրել
| Պատմական բնակչություն | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| From 1962 to 1999: population without double counting; for the following dates: municipal population. Աղբյուր՝ LdH/EHESS/Cassini until 1999[4]: | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ուշագրավ փաստեր խմբագրել
- Գապը հանդիսանում է Ֆրանսիայի ամենաբարձրադիր պրեֆեկտուրան։
- Քաղաքի հոկեյի թիմը՝ Rapaces-ը («Գիշատիչ թռչուններ») Ֆրանսիայի կրկնակի չեմպիոն է։
- «Տուր դե Ֆրանս» հեծանվավազքի որոշակի էտապ պարբերաբար անցնում է Գապով։
- Ֆրանսիայի մարզական ազգային թերթը՝ L'Équipe-ը, 2013 թվականին Գապը հռչակել է երկրի ամենասպորտային քաղաք[5]։ 2002 թվականին էլ Գապը ճանաչվել էր տարվա ալպիական քաղաք։
Անվանի անձինք խմբագրել
- Գիյոմ Ֆարել (1489-1565) - բողոքական ռեֆորմատոր, որը գործել է Շվեյցարիայի ֆրանսախոս շրջաններում, ֆրանսերեն և օքսիտաներեն է թարգմանել Աստվածաշունչը[6]
- Սեբաստիեն Օժյե (1983) — ֆրանսիացի ավտոմրցարշավորդ, աշխարհի յոթակի չեմպիոն[7].
Քույր քաղաքներ խմբագրել
Գապը բարեկամական և գործընկերային հարաբերություններ է հաստատել հետևյալ քաղաքների հետ.
Պատկերասրահ խմբագրել
Տես նաև խմբագրել
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ Code officiel géographique
- ↑ Populations légales 2021 — The National Institute of Statistics and Economic Studies, 2023.
- ↑ Base officielle des codes postaux — La Poste, 2018.
- ↑ Cassini-Ehess|15035|Gap
- ↑ «Gap ville la plus sportive de France au "challenge l'Equipe"» (ֆրանսերեն). Վերցված է 2016 թ․ հուլիսի 10-ին.
- ↑ Georges Dioque, Dictionnaire biographique des Hautes-Alpes, Société d'études des Hautes-Alpes, p. 200.
- ↑ «Sébastien Ogier» [Sébastien Ogier] (ֆրանսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ հունվարի 25-ին.
- ↑ 8,0 8,1 «Le Comité de Jumelage» [The twinning Committee] (ֆրանսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ հոկտեմբերի 6-ին. Վերցված է 2015 թ․ ապրիլի 11-ին.
- ↑ «Le jumelage avec Pinerolo» [The twinning with Pinerolo] (ֆրանսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հուլիսի 1-ին.
- ↑ «Le jumelage avec Traunstein» [The twinning with Traunstein] (ֆրանսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հուլիսի 1-ին.
- ↑ «La coopération décentralisée avec Bangou» [Decentralized cooperation with Bangou] (ֆրանսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հուլիսի 1-ին.
- ↑ «La coopération décentralisée avec Katmandou» [Decentralized cooperation with Kathmandu] (ֆրանսերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հուլիսի 1-ին.
Գրականություն խմբագրել
- Gautier, Théodore (1844). Précis de l'histoire de la ville de Gap [Handbook of the history of the town of Gap] (ֆրանսերեն). Afred L'Allier, printer-bookseller.
- Duchamblo, Richard (1994). Histoires de notre ville: Gap, ses rues, ses hommes [Histories of our city: Gap, its streets, its men] (ֆրանսերեն). Gap: Librairie des Hautes-Alpes.
History and anecdotes about the town of Gap - Duchamblo, Richard (1994). La libération de Gap [The liberation of Gap] (ֆրանսերեն). Gap: Louis-Jean.
Booklet on the release of Gap in August 1944 - Gallia Christiana (Nova, 1715), I, 452–473, Instrumenta, 86–89, (Nova, 1725), III, 1051–1107; Instrumenta, 177–188, 205–8;
- Joseph Hyacinthe Albanès, Gallia christiana Novissima (Montbeliard, 1899), I,
- Jean-Irénée Depéry, Histoire hagiologique du diocese de Gap (Gap, 1852);
- Honoré Fisquet, France Pontificale (Paris, 1868);
- Gaillaud, Histoire de Notre Dame d'Embrun (Gap, 1862);
- Joseph Roman, Sigillographie du diocese de Gap (Grenoble, 1870);
- Joseph Roman, Tableau historique du département des Hautes-Alpes (Paris, 1889–91);
- Ulysse Chevalier, Topo-bibl., pp. 988, 1266.
Արտաքին հղումներ խմբագրել
- Coolidge, William Augustus Brevoort (1911). . Encyclopædia Britannica (անգլերեն). Vol. 11 (11th ed.). էջ 455.
- Պաշտոնական կայք
- Gap 2018 olympic bid web site
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Գապ» հոդվածին։ |