Գաբրիել Բոննո դը Մաբլի
Գաբրիել Բոննո դը Մաբլի (ֆր.՝ Gabriel Bonnot de Mably, մարտի 14, 1709[1][2][3], Գրենոբլ - ապրիլի 2, 1785[1], Փարիզ, Ֆրանսիայի թագավորություն), ֆրանսիացի ուտոպիստ փիլիսոփա, պատմաբան։
 Gabriel Bonnot de Mably | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | մարտի 14, 1709[1][2][3] Գրենոբլ |
| Մահացել է | ապրիլի 2, 1785[1] (76 տարեկան) Փարիզ, Ֆրանսիայի թագավորություն |
| Գերեզման | Սուրբ Ռոխի եկեղեցի |
| Քաղաքացիություն |  Ֆրանսիա |
| Մասնագիտություն | փիլիսոփա, քաղաքական գործիչ, գրող և պատմաբան |
| Գործունեության ոլորտ | փիլիսոփայություն |
| Տիրապետում է լեզուներին | ֆրանսերեն[1][4] |
 Gabriel Bonnot de Mably Վիքիպահեստում | |
Էտիեն Բոննո դը Կոնդիլյակի եղբայրը։
Սովորել է ճիզվիտական կոլեջում և սեմինարիայում, այնուհետև հրաժարվել է հոգևոր ծառայությունից, 1742 թվականից զբաղվել դիվանագիտական, 1746 թվականից՝ գիտական գործունեությամբ։ Մաբլիի հայացքների հիմքում ընկած էին հասարակական դաշինքի և բնական իրավունքի տեսությունները։ Նա գանում է, որ մարդկանց թշնամությունը ոչ թե բնական վիճակի, այլ հետագայում առաջացած մասնավոր սեփականության և անհավասարության հետևանք է (այսպիսով նա հակադրվել է Թ. Հոբսին և ֆիզիոկրաաներին)։ Ըստ Մաբլիի, մարդկանց սոցիալական միասնության ձգտման հիմքը հավասարության ձգտումն է («սոցիալական սերը»)։ Բանականությունը չի կարող իշխել մարդկանց զգացումներին (այդ «կատաղի հրեշին»), և նրանք չեն կարող վերադառնալ բնական վիճակի։ Հետևաբար, կոմունիստական իդեալի հաստատումը անհնար է, և նա քարոզում էր ճըգնավորական կոմունիզմ՝ գույքային անհավասարության նվազեցում, պահանջմունքների սահմանափակում, ճոխությունների կանխում։ Մաբլի գտնում էր, որ ժողովուրդը գերագույն իշխանության կրողն է, որ նա հեղափոխության իրավունք ունի, հատկապես, եթե այն ուղղված է բռնության դեմ։ Սակայն հեղափոխությունը, ըստ Մաբլի, միայն մասնակի, սահմանափակ լուծման միջոց է։ Չնայած աշխարհայացքային սահմանափակությանը, Մաբլի գաղափարները մեծ լիցք են հաղորդել Ֆրանսիական հեղափոխության ձախ ուժերին։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 2,0 2,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
- ↑ 3,0 3,1 Brozović D., Ladan T. Hrvatska enciklopedija (хорв.) — LZMK, 1999. — 9272 p. — ISBN 978-953-6036-31-8
- ↑ CONOR.Sl
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Գաբրիել Բոննո դը Մաբլի» հոդվածին։ |