Բոյկո Բորիսով

	Բոյկո Բորիսով
Կուսակցություն՝	Կայունության և զարգացման ազգային շարժում, Բուլղարիայի կոմունիստական կուսակցություն, GERB և անկախ քաղաքական գործիչ
Կրթություն՝	Academy of the Ministry of Interior, in Sofia?
Մասնագիտություն՝	քաղաքական գործիչ, սպա, հրշեջ, կարատեիստ, ֆուտբոլիստ, ռազմական գործիչ, ոստիկան և դասախոս
Դավանանք	ուղղափառություն
Ծննդյան օր	հունիսի 13, 1959[…] (64 տարեկան)
Ծննդավայր	Bankya, Բուլղարիայի Ժողովրդական Հանրապետություն
Քաղաքացիություն	Բուլղարիա
Կայք՝	boykoborissov.bg
Ինքնագիր
Պարգևներ	և Order of the Republic of Montenegro?
Boyko Borisov

Բոյկո Մետոդիև Բորիսով (բուլղար․՝ Бойко Методиев Борисов, հունիսի 13, 1959(1959-06-13)^[2]^[3]^[4]^[…], Bankya, Բուլղարիայի Ժողովրդական Հանրապետություն), Բուլղարիայի պետական և քաղաքական գործիչ։ Բուլղարիայի վարչապետը 2009 թվականի հուլիսից մինչև 2013 թվականի մարտը, 2014 թվականի նոյեմբերից մինչև 2017 թվականի հունվարն ու 2017 թվականի մայիսից։

Կենսագրություն խմբագրել

Ծնվել է Ներքին գործերի նախարարության հրշեջ աշխատակցի ընտանիքում։ Մայրը դպրոցի ուսուցիչ է։

Կրթություն խմբագրել

1977 թվականին փորձել է ընդունվել Ներքին գործերի նախարարության բարձրագույն հատուկ դպրոցի պետական անվտանգության ֆակուլտետ, սակայն ընդունվել է հրդեհային անվտանգության ֆակուլտետ, որն ավարտել է 1982 թվականին։

Աշխատանքային գործունեություն խմբագրել

Բոյկո Բորիսովը 1982-1990 թվականներին ծառայել է ներքին գործերի նախարարությունում, հակահրդեհային ծառայությունում, դասակի հրամանատար, ապա՝ վաշտի, իսկ ավելի ուշ եղել է Սոֆիայի ներքին գործերի նախարարության սպայական պատրաստության բարձրագույն ինստիտուտի դասախոս, կարատեի գծով մարզիչ։ 1991 թվականին հիմնադրել է Իպոն-1 մասնավոր պահնորդական ձեռնարկությունը, որը ձեռք է բերել ազդեցիկ և հայտնի հաճախորդություն, մասնավորապես, զբաղվել է սոցիալիստական Բուլղարիայի նախկին ղեկավար Տոդոր Ժիվկովի և նախկին թագավոր Սիմեոն Երկրորդի անվտանգության ապահովմամբ։

2004 թվականին նրան շնորհվել է գեներալ-լեյտենանտի կոչում։

Քաղաքական կարիերա խմբագրել

2001-2005 թվականներին Ներքին գործերի նախարարության գլխավոր քարտուղար Սիմեոն Սակսկոբուրգգոտսկու կառավարությունում։ 2005 թվականին սկսվեց Բոյկո Բորիսովի իրական քաղաքական կարիերան։ Նա ընդգրկվել է «Սիմեոն երկրորդ» կուսակցության ընտրական ցուցակում և այդ շարժումից ընտրվել է երկրի խորհրդարան։ Սակայն, նախընտրել է հրաժարվել մանդատից և մնալ ներքին գործերի նախարարությունում։ Սակայն, նախընտրել է հրաժարվել մանդատից և մնալ ներքին գործերի նախարարությունում ։

Սակայն շուտով Բոյկո Բորիսովը լքել է իր պաշտոնը ներքին գործերի նորանշանակ նախարարի հետ հակամարտության պատճառով, պաշտոնաթող Է եղել ոստիկանության ծառայությունից՝ գեներալ-լեյտենանտ կոչումով։ Նույն թվականին նա առաջադրել է իր թեկնածությունը Սոֆիայի կմետի պաշտոնում և հաղթել է ընտրություններում։ 2006 թվականին գլխավորել է նոր կուսակցություն «Քաղաքացիները հանուն Բուլղարիայի Եվրոպական զարգացման»։

Հունգարիայի վարչապետ խմբագրել

2009 թվականի հուլիսի 5-ին հերթական ընտրություններում Բուլղարիայի եվրոպական զարգացման քաղաքացիներ շարժումը հաղթել էր Ազգային ժողովի տեղերի մեծամասնությանը։ Բոյկո Բորիսովը ձևավորեց միակուսակցական կառավարություն, որի կազմը Ազգային ժողովի կողմից հաստատվեց 2009 թվականի հուլիսի 27-ին։ Մասնավորապես, կառավարության կազմում, որտեղ Բոյկո Բորիսովը զբաղեցրել է վարչապետի պաշտոնը, որպես վարչապետի տեղակալ և ներքին գործերի նախարար է ընդգրկվել նրա մերձավոր զինակից, Բուլղարիայի եվրոպական զարգացման քաղաքացիներ կուսակցության նախագահ Ցվետան Ցվետանովը, փոխվարչապետի և ֆինանսների նախարարի պաշտոնն ստացել է հայտնի լիբերալ տնտեսագետ, Համաշխարհային բանկի նախկին աշխատակից Սիմեոն Դյանկովը, իսկ արտաքին գործերի նախարարությունը գլխավորել Է Եվրախորհրդարանի պատգամավոր, սոցիոլոգ Ռումյանա Ժելևան։ 2010 թվականի հունվարին Ռումյանա Ժելևի անվան շուրջ սկանդալից հետո կառավարությունը ստիպված էր լքել։

2013 թվականի փետրվարին Սոֆիայում և Բուլղարիայի այլ քաղաքներում ոստիկանության հետ բախումներով ուղեկցվող զանգվածային բողոքների պատճառով Բորիսովը հրաժարական էր տվել նախարարների կաբինետի հետ միասին^[6]։

2014 թվականի նոյեմբերի 7-ին Բուլղարիայի Ժողովրդական ժողովը կրկին հաստատել է Բորիսովին վարչապետի պաշտոնում^[7]^[8]։ Նրա թեկնածությանը կողմ է քվեարկել 185 պատգամավոր, դեմ՝ 85, ձեռնպահ չի եղել^[9]։

Բորիսովի առաջին կառավարության գործունեություն խմբագրել

Վարչապետի պաշտոնում Բորիսովի գործունեությունն աչքի է ընկնում Ռուսաստանի նկատմամբ զուսպ-բացասական վերաբերմունքով։ Այսպես, իշխանության գալուց անմիջապես հետո նա հայտարարել է նախորդ կառավարության գործունեության, այդ թվում՝ էներգետիկայի ոլորտում Ռուսաստանի հետ պայմանագրերի ստուգման մեկնարկի մասին։ Բորիսովը Բուլղարիայի պատրաստակամությունն է հայտնել մասնակցել Բելենեի ԱԷԿ-ի նախագծերին և Հարավային հոսք գազատրանսպորտային միջազգային նախագծին, սակայն միայն փոխշահավետ պայմանների առկայության դեպքում։ Բորիսովի կառավարությունը փոխըմբռնման հուշագիր է ընդունել Թուրքիա-Հունաստան-Իտալիա խողովակաշարից Հունաստան-Բուլղարիա ճյուղավորման կառուցման վերաբերյալ, որը նախատեսված է Ադրբեջանից Եվրոպա գազի արտահանումն ավելացնելու համար։ Անկարա կատարած այցի ընթացքում Բորիսովը ստորագրել է Նաբուկո գազատարի ստեղծման մասին արձանագրությունները՝ շրջանցելով Ռուսաստանը (նախագիծը չի իրականացվել), «Հարավային հոսք» մրցակցային նախագծին։ Փաստաթուղթը ստորագրել են նաև Ավստրիան, Հունգարիան, Ռումինիան և Թուրքիան։

Բորիսովի կառավարությունը հասել Է երկրի Կենտրոնական բանկի նախագահի հրաժարականին, որը նոր ժամկետով վերընտրվել է նախկին կառավարության երաշխավորությամբ։

2013 թվականի հունվարին կառավարությունը որոշեց կտրուկ բարձրացնել էլեկտրաէներգիայի սակագինը։ Արդյունքում, որոշ տարեց մարդիկ ստացել են հաշիվներ, որոնց գումարը գերազանցել է իրենց կենսաթոշակը։ Այդ որոշումը զանգվածային բողոքների պատճառ է դարձել, որոնք տեղի են ունեցել փետրվարի կեսերին Սոֆիայում և Բուլղարիայի մի շարք այլ քաղաքներում և հանգեցրին ցուցարարների և ոստիկանության բախման։ Փետրվարի 18-ին Բորիսովը մասամբ բավարարել է ցուցարարների պահանջները՝ հրաժարական տալով ֆինանսների ոչ պոպուլյար նախարար Սիմեոն Դյանկովին, իսկ փետրվարի 19-ին լիցենզիան հետ է կանչել Չեխական CEZ ընկերությունից, որը պատասխանատու էր բաշխիչ ցանցերի համար։ Սակայն դա չիջեցրեց դիմակայության լարվածությունը, և փետրվարի 20-ին հրաժարական տվեց ամբողջ կաբինետը^[6]։

2013 թվականի մարտի կեսերին Բուլղարիայի կառավարության ղեկավարի պաշտոնում Բորիսովին փոխարինել էր տեխնիկական վարչապետ Մարին Ռայկովը^[10]։

Բորիսովի երկրորդ կառավարության գործունեությունը խմբագրել

Նոր կառավարությունը՝ Բայկովի ղեկավարությամբ, որն աշխատանքի է անցել 2014 թվականի նոյեմբերի 7-ին, կոալիցիոն է, դրանում ընդգրկվել են ՔՀԲԵԶ կուսակցության 12 ներկայացուցիչներ, ԲՀ-ից 7-ը ԱԲՎ-ից մեկը^[11]։

2016 թվականի նոյեմբերի 13-ին, ՔԵԲ իշխող կուսակցության թեկնածու Ցեցկա Ցաչևայի ընտրություններում պարտվելուց հետո, հայտարարել է կառավարության պաշտոնաթողության մասին^[12]։

Բորիսովի երրորդ կառավարության գործունեությունը խմբագրել

2017 թվականի մարտի 27-ին տեղի ունեցան խորհրդարանական ընտրություններ, որտեղ հաղթանակ տարավ ՔՀԲԵԶ-ն։

2017 թվականի մայիսի 4-ին Բորիսովը կրկին հաստատվել է վարչապետի պաշտոնում, նրա թեկնածությանը կողմ է քվեարկել 133 պատգամավոր, դեմ՝ 100 պատգամավոր^[13]։

Բորիսովի և որ նախագահ Ռադևի միջև բռնկվեց կոնֆլիկտ։ 2020 թվականին բուլղարական բողոքի ակցիաների ընթացքում, որոնք ուղղված էին վարչապետի եև նրա կողմնակիցների, օլիգարխների՝ Դոգանի Պեևսկու դեմ, նախագահը պաշտպանել է ցուցարարներին։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

↑ https://news.bg/regions/boyko-borisov-hristiyanstvoto-ni-e-zapazilo.html
↑ ^2,0 ^2,1 Transfermarkt.com(բազմ․) — 2000.
↑ ^3,0 ^3,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
↑ ^4,0 ^4,1 Munzinger Personen (գերմ.)
↑ https://rtcg.me/vijesti/politika/213479/djukanovic-urucio-orden-cg-borisovu.html
↑ ^6,0 ^6,1 «Болгарское правительство подало в отставку из-за беспорядков». Lenta.ru. 2013 թ․ փետրվարի 20. Վերցված է 2013 թ․ փետրվարի 20-ին.
↑ «Новым премьер-министром Болгарии стал лидер партии ГЕРБ Бойко Борисов» (ռուսերեն). ТАСС. 2014 թ․ նոյեմբերի 7. Վերցված է 2014 թ․ նոյեմբերի 7-ին.
↑ «Близнашки предаде поста на Борисов» (բուլղարերեն). Нова Телевизия. 2014 թ․ նոյեմբերի 7. Վերցված է 2014 թ․ նոյեմբերի 7-ին.
↑ «149 депутатов избрали Бойко Борисова премьер-министром Болгарии». АО „Новините“. 2014 թ․ նոյեմբերի 7. Վերցված է 2014 թ․ նոյեմբերի 7-ին.
↑ «ВЗГЛЯД / Назначен временный премьер-министр Болгарии». Վերցված է 2013 թ․ ապրիլի 9-ին.
↑ «В Болгарии утверждено новое правительство с премьер-министром Бойко Борисовым». Болгарские новости по-русски. 2014 թ․ նոյեմբերի 7. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ նոյեմբերի 7-ին. Վերցված է 2014 թ․ նոյեմբերի 7-ին.
↑ ТАСС: Международная панорама - Премьер Болгарии объявил об отставке правительства
↑ Бойко Борисов стал новым премьером Болгарии - ТАСС

Արտաքին հղումներ խմբագրել

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Բոյկո Բորիսով» հոդվածին։

[_aee212aa64658e73-1] ttps://news.bg/regions/boyko-borisov-hristiyanstvoto-ni-e-zapazilo.html

[_eb52bcfc867c3fab-2] 2,0 ^2,1 Transfermarkt.com(բազմ․) — 2000.

[_3efe73fb9ad548b4-3] 3,0 ^3,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)

[_7b86ccc7af797830-4] 4,0 ^4,1 Munzinger Personen (գերմ.)

[_e46642cd11059a09-5] ttps://rtcg.me/vijesti/politika/213479/djukanovic-urucio-orden-cg-borisovu.html

[lenta.20.02.13-6] 6,0 ^6,1 «Болгарское правительство подало в отставку из-за беспорядков». Lenta.ru. 2013 թ․ փետրվարի 20. Վերցված է 2013 թ․ փետրվարի 20-ին.

[7] «Новым премьер-министром Болгарии стал лидер партии ГЕРБ Бойко Борисов» (ռուսերեն). ТАСС. 2014 թ․ նոյեմբերի 7. Վերցված է 2014 թ․ նոյեմբերի 7-ին.

[8] «Близнашки предаде поста на Борисов» (բուլղարերեն). Нова Телевизия. 2014 թ․ նոյեմբերի 7. Վերցված է 2014 թ․ նոյեմբերի 7-ին.

[9] «149 депутатов избрали Бойко Борисова премьер-министром Болгарии». АО „Новините“. 2014 թ․ նոյեմբերի 7. Վերցված է 2014 թ․ նոյեմբերի 7-ին.

[10] «ВЗГЛЯД / Назначен временный премьер-министр Болгарии». Վերցված է 2013 թ․ ապրիլի 9-ին.

[11] «В Болгарии утверждено новое правительство с премьер-министром Бойко Борисовым». Болгарские новости по-русски. 2014 թ․ նոյեմբերի 7. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ նոյեմբերի 7-ին. Վերցված է 2014 թ․ նոյեմբերի 7-ին.

[12] ТАСС: Международная панорама - Премьер Болгарии объявил об отставке правительства

[13] Бойко Борисов стал новым премьером Болгарии - ТАСС

[2]

[3]

[4]

[1]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]