Ահաբեկչություն «Պարկ» հյուրանոցում

Ահաբեկչություն «Պարկ» հյուրանոցում;
Տեսակ	մահապարտ ահաբեկիչ
Երկիր	Իսրայել
Տեղադրանք	Նեթանյա
Տարեթիվ	մարտի 27, 2002
Զոհվածներ	30 մարդ
Վիրավորներ	143
Ահաբեկիչների քանակ	1 մարդ
	Passover massacre Վիքիպահեստում

Ահաբեկչություն «Պարկ» հյուրանոցում («Park Hotel») (եբրայերեն՝ הפיגוע במלון פארק‎), ահաբեկչական գործողություն, «Համաս» կազմակերպության մահապարտ ահաբեկչի իրականացրած գործողությունը^[1], պայթեցրել է իրեն 2002 թվականի մարտի 27-ին Նեթանիայի հյուրանոցի բանկետային դահլիճում։ Ահաբեկչության հետևանքով 30 մարդ Է զոհվել, 140-ը՝ վիրավորվել։

Հյուրանոցի մասին խմբագրել

«Պարկ» հյուրանոցը փոքր է (90 սենյակ), որը գտնվում է Նեթանիա քաղաքում։ Հյուրանոցի երկու բանկետների սենյակները հաճախ օգտագործվում են հատուկ առիթների համար^[2]։

Ահաբեկչություն խմբագրել

2002 թվականի մարտի 27-ին, ժամը 19:30-ին (տեղական ժամանակ), արաբական մահապարտ ահաբեկիչը Ալ Աքսա նահատակաց բրիգադ կազմակերպությունից, Աբդել-Բասսեթ Աուդան^[3] (25 տարեկան, Թուլքարմ քաղաքի բնակիչ, 10 կմ արևելք Նետանիայից), մտել է «Պարկ» հյուրանոցի նախասրահ։ Ահաբեկչի տրամադրության տակ եղել է պայթուցիկի հզոր լիցք, որը տեղադրված է եղել ճամպրուկի մեջ։

Նրա վրա եղել է թեթև կոստյում, գլխարկ և ակնոց։ Պահպանությունը հյուրանոցի ուշադրություն է նրա ուշադրության կենտրոնում, ակնհայտ է, ընդունելով համար սովորական զբոսաշրջիկ։ Ահաբեկիչը մտել է մոտակայքում գտնվող բանկետային սրահ, որտեղ այդ երեկո հավաքվել է շուրջ 250 մարդ, որպեսզի նշի Փեսախ տոնի սկիզբը։ Այս տոնը ընտանեկան է, դահլիճում տարբեր տարիքի մարդիկ են եղել՝ իննսունամյա նախապապերից մինչև երեք տարեկան ծոռներ։ Մահապարտը գործի է դրել պայթուցիկ սարքը։ Արդյունքում 30 մարդ զոհվել է, 140-ը՝ վիրավորվել^[4]։

Ահաբեկչության նախապատրաստման և անցկացման պատասխանատվությունը ստանձնել են երկու ահաբեկչական կազմակերպություններ՝ «Համաս»-ը և «Ալ Աքսայի նահատակների բրիգադները» (ՖԱԹՀ-ի ռազմականացված թևը)^[5]։

Տուժածները տարիներ անց խմբագրել

Ուկրաինայի հայրենադարձ Աննա Վայշբեյնը, որը ահաբեկչության պահին հյուրանոցում մատուցողուհի էր և հաշմանդամ է դարձել, մրցանակային տեղեր է զբաղեցրել հաշմանդամների պարերի աշխարհի և Եվրոպայի առաջնություններում^[6]։

Մասնակիցների ձերբակալություններ և դատապարտում խմբագրել

2006 թվականի հունվարի 10-ին Տուլ-Կարեմում Համաս ահաբեկչական կազմակերպության ռազմականացված խմբավորման պարագլուխ 39-ամյա Աբաս աս-Սաիդը Թել Ավիվի շրջանային դատարանի կողմից դատապարտվել էր 35 ցմահ ազատազրկման և ևս 50 տարվա ազատազրկման՝ «Պարկ» հյուրանոցում և Նեթանիայի «հա-Շարոն» առևտրի կենտրոնում ինքնասպանությունների կազմակերպման համար^[7]։ Մեղադրյալը հերքել է այն փաստը, որ ինքը գլխավորել Է Համասի մարտական թևը և մերժել է ահաբեկչություններին իր մասնակցությունը։ Հետաքննության տվյալներով՝ ինքնասպանությունների կազմակերպումից բացի, Աբաս աս-Սաիդը պլանավորում էր ահաբեկչություն իրականացնել ցիանիդի օգտագործմամբ^[8]։

2008 թվականի մարտի 26-ին սեփական տան մոտ ձերբակալվել է այդ հանցագործության ևս մեկ մասնակից՝ «Իզադին ալ Քասամի բրիգադի» (Համասի զինյալներ) ահաբեկչական կազմակերպության տուլար կարեմի բաժանմունքի առաջնորդ Ումար Աբու Ջաբերը։ Ահաբեկիչը փորձել է թաքնվել, սակայն ընկել է տան մատույցներում տեղադրված դղյակի մեջ^[9]։

2009 թվականի սեպտեմբերի 15-ին Իսրայելի պաշտպանության բանակի հատուկ ստորաբաժանումները Կֆար Ցուրիֆ գյուղում՝ Բեթղեհեմի մերձակայքում, ձերբակալվել էին Մուհամեդ Հարուիշը, որը ծրագրել էր ահաբեկչություն «Պարկ» հյուրանոցում։ Նրա հետ ձերբակալվել է նրա օգնական Ադեն Սմարան, որը նույնպես մասնակից է եղել ահաբեկչության պլանավորմանը^[10]։

Իսրայելի բանտերում գտնվում են 2002-2009 թվականներին ձերբակալված վեց անձինք, որոնք պատասխանատու են հյուրանոցում տեղի ունեցած սպանդի համար։ Նրանք կրում են 35 ցմահ ազատազրկում՝ ի լրումն յուրաքանչյուր 150 տարվա ազատազրկման։

Պաղեստինյան MAAN գործակալությունը 2010 թվականի հուլիսի 20-ին հաղորդել էր իսրայելական ռազմական տրիբունալի որոշման մասին, որը պաղեստինցի գրոհայիններին պարտավորեցրել էր հյուրանոցին 18 մլն դոլար վճարել իրենց պատճառած վնասի համար^[11]^[12]։

Այս մասին հայտարարել է աս-Սաիդ բողոքարկել է դատավճիռը։ Նրա պնդմամբ՝ դատարանն ի գիտություն չի ընդունել քննության ժամանակ իրենից ստացված կարևոր տեղեկատվությունը։ 2011 թվականի սեպտեմբերին Իսրայելի Գերագույն դատարանը մերժել էր Աբաս աս-Սաիդի բողոքը։ «Դիմումատուն ոչնչի առաջ կանգ չի առել՝ իրականացնելով իր մտադրությունը։ Մենք բոլորս լսում ենք սարսափելի ահաբեկչության զոհերի բղավոցը, նրանց արյունը մեզ աղաղակում է երկրից»,- ասված է ահաբեկչի բողոքարկմանը դատավորի պատասխանում։

Պաղեստինյան ազգային վարչություն և ահաբեկչություն խմբագրել

Ահաբեկչությունից հետո ՊԱՎ-ի անվտանգության ծառայությունների ներկայացուցիչները պնդում էին, որ ահաբեկչությունը կատարած Աբդել Բասսեթ-Օդեհը նրանց կողմից հետախուզում էր հայտարարվել դեռևս 1998 թվականին^[13]։

2011 թվականի ապրիլին Մահմուդ Աբբասի վարչակազմը պարգևատրել է Աբաս աս-Սայիդին, որին Իսրայելի իշխանությունները համարում են ահաբեկչության կազմակերպիչ, պաշտոնական տոնական նշան^[14]^[15]։ ԲՀԿ-ի վարչակազմից նա ամսական 12 000 շեկելի չափով «խղճահարություն» է ստանում (ավելի քան 3000 դոլար)^[16]։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

↑ Israel Passover bomb suspect held
↑ «Гостиница «Парк»». Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ հունվարի 6-ին. Վերցված է 2020 թ․ փետրվարի 13-ին.
↑ Названо имя боевика-смертника, совершившего теракт в Нетании(չաշխատող հղում)
↑ «Пасхальный вечер в Израиле». Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ հուլիսի 28-ին. Վերցված է 2020 թ․ փետրվարի 13-ին.
↑ Террорист-камикадзе взорвал бомбу в отеле израильского города Нетания
↑ Репатриантка победила смерть, террор и инвалидность, став чемпионкой, 10.10.2009
↑ Организатор теракта в отеле «Парк» в Нетании получил 35 пожизненных сроков
↑ Организатор теракта в отеле "Парк" в Нетании получил 35 пожизненных сроков
↑ «Арестован третий организатор теракта в отеле «Парк» в 2002 году». Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ մայիսի 24-ին. Վերցված է 2020 թ․ փետրվարի 13-ին.
↑ «Арестован террорист ХАМАСа, спланировавший взрыв в отеле «Парк»». Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ սեպտեմբերի 16-ին. Վերցված է 2020 թ․ փետրվարի 13-ին.
↑ Netanya bombers told to compensate hotel(չաշխատող հղում)
↑ «Палестинских убийц обязали выплатить отелю Park 18 миллионов, 22.07.2010». Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ փետրվարի 13-ին. Վերցված է 2020 թ․ փետրվարի 13-ին.
↑ «Хамас» взял на себя ответственность за теракт в Нетании
↑ Махмуд Аббас наградил террориста, убившего 40 евреев, 10.04.2011 mignews
↑ A Palestinian 'gift' for Passover - Official Palestinian promotion of terrorism, 8 Apr 2011 МИД Израиля
↑ )Либерман надеется пресечь выплату «зарплат» арабским террористам(չաշխատող հղում)

Արտաքին հղումներ խմբագրել

Passover suicide bombing at Park Hotel in Netanya. Сайт Министерства иностранных дел Израиля
טבח ליל הסדר. פיגוע מלון «פארק» בנתניה
Фото с места трагедии Արխիվացված 2016-03-04 Wayback Machine
Фото с места трагедии
«My mother was killed by a suicide bomber», Bernt Hermele Part1, Part2, Part3, Part4 youtube(անգլ.)

[1] Israel Passover bomb suspect held

[2] «Гостиница «Парк»». Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ հունվարի 6-ին. Վերցված է 2020 թ․ փետրվարի 13-ին.

[3] Названо имя боевика-смертника, совершившего теракт в Нетании(չաշխատող հղում)

[4] «Пасхальный вечер в Израиле». Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ հուլիսի 28-ին. Վերցված է 2020 թ․ փետրվարի 13-ին.

[5] Террорист-камикадзе взорвал бомбу в отеле израильского города Нетания

[6] Репатриантка победила смерть, террор и инвалидность, став чемпионкой, 10.10.2009

[7] Организатор теракта в отеле «Парк» в Нетании получил 35 пожизненных сроков

[8] Организатор теракта в отеле "Парк" в Нетании получил 35 пожизненных сроков

[9] «Арестован третий организатор теракта в отеле «Парк» в 2002 году». Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ մայիսի 24-ին. Վերցված է 2020 թ․ փետրվարի 13-ին.

[10] «Арестован террорист ХАМАСа, спланировавший взрыв в отеле «Парк»». Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ սեպտեմբերի 16-ին. Վերցված է 2020 թ․ փետրվարի 13-ին.

[11] Netanya bombers told to compensate hotel(չաշխատող հղում)

[12] «Палестинских убийц обязали выплатить отелю Park 18 миллионов, 22.07.2010». Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ փետրվարի 13-ին. Վերցված է 2020 թ․ փետրվարի 13-ին.

[13] «Хамас» взял на себя ответственность за теракт в Нетании

[14] Махмуд Аббас наградил террориста, убившего 40 евреев, 10.04.2011 mignews

[mfa110408-15] A Palestinian 'gift' for Passover - Official Palestinian promotion of terrorism, 8 Apr 2011 МИД Израиля

[16] )Либерман надеется пресечь выплату «зарплат» арабским террористам(չաշխատող հղում)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]