Ալկմեոն (հին հունարեն՝ Ἀλκμαίων Κροτωνιάτης, անհայտ, Կրոտոնե - անհայտ, Կրոտոնե), հնագույն շրջանի հույն բժշկագետ և փիլիսոփա[2]։ Եղել է Պյութագորասի աշակերտներից։ Համարվում է հին հունարեն առաջին բժշկագիտական տրակտատի հեղինակը։ Հետաքրքրված է եղել նաև աստղագուշակությամբ և օդերևութաբանությամբ։ Աշխատությունները պահպանվել են միայն քաղվածքների տեսքով ավելի ուշ շրջանի հեղինակների գործերում։ Մեծ ուշադրություն է դարձրել մարդու զգայարաններին, հատկապես ուղեղին, որ համարել է գիտակցության կարևոր գործոն։ Առաջիններից է եղել իր բնագավառում, ովքեր կատարել են դիահերձում։

Ալկմեոն
Ἀλκμαίων Κροτωνιάτης
Ծնվել էանհայտ Կրոտոնե
Մահացել էանհայտ Կրոտոնե
ՈւղղությունՊյութագորասականություն[1] և նախասոկրատյան փիլիսոփայություն[1]
Մասնագիտությունբժիշկ և փիլիսոփա
Գործունեության ոլորտփիլիսոփայություն
Տիրապետում է լեզուներինհին հունարեն

Ալկմեոնը բնորոշվել է որպես անտիկ շրջանի բնափիլիսոփայության և բժշկագիտության տեսության ու նյարդաբանության առավել աչքի ընկնող ներկայացուցիչներից մեկը[3]։ Կենսաբանությանը վերաբերող նրա աշխատությունը առաջիններից մեկն է այդ բնագավառում։ Ալկմեոնի ծննդյան տարեթիվը որոշելու հետ կապված դժվարությունների պատճառով նրա դերն ու կարևորությունը երկար ժամանակ անտեսվել է[4]։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 Répertoire des sources philosophiques antiques (ֆր.)CNRS.
  2. Huffman, Carl (2021), «Alcmaeon», in Zalta, Edward N. (ed.), The Stanford Encyclopedia of Philosophy (Summer 2021 ed.), Metaphysics Research Lab, Stanford University, Վերցված է 2021 թ․ օգոստոսի 19-ին
  3. Debernardi, Alberto; Sala, Elena; D'Aliberti, Giuseppe; Talamonti, Giuseppe; Franchini, Antonia Francesca; Collice, Massimo (2010 թ․ փետրվար). «Alcmaeon of Croton». Neurosurgery. 66 (2): 247–252, discussion 252. doi:10.1227/01.NEU.0000363193.24806.02. ISSN 1524-4040. PMID 20087125. S2CID 7737957.
  4. Carl Huffman (2017). Alcmaeon. Metaphysics Research Lab, Stanford University. {{cite book}}: |work= ignored (օգնություն)

Գրականություն խմբագրել

  • Диоген Лаэртский "О ЖИЗНИ, УЧЕНИЯХ И ИЗРЕЧЕНИЯХ ЗНАМЕНИТЫХ ФИЛОСОФОВ"
  • Andriopoulos, D.Z. (1990). «Alcmeon's and Hippocrates's Concept of Aetia». In Nicolacopoulos, Pantelis (ed.). Greek Studies in the Philosophy and History of Science. Dordrecht: Kluwer.
  • Codellas, P.S. (1931–1932). «Alcmaeon of Croton: His Life, Work, and Fragments». Proceedings of the Royal Society of Medicine. 25 (7): 1041–1046. doi:10.1177/003591573202500759. PMC 2183733. PMID 19988748.
  • Foca, A. (2002). «The Origin of Experimental Medicine in the School of Alcmaeon from Kroton and the Diffusion of His Philosophy within the Mediterranean Area». Skepsis. 13–14: 242–253.
  • Guthrie, W.K.C (1962). A History of Greek Philosophy:The Earlier Presocratics and the Pythagoreans. Vol. 1. London: Cambridge University Press. ISBN 0-521-29420-7.
  • Jones, W.H.S. (1979). Philosophy and Medicine in Ancient Greece. New York: Arno Press. ISBN 0-405-10606-8.
  • Lloyd, Geoffrey (1975). «Alcmaeon and the Early History of Dissection». Sudhoffs Archiv. 59 (2): 113–147. PMID 138982.
  • Longrigg, James (1993). Greek Rational Medicine: Philosophy and Medicine from Alcmaeon to the Alexandrians. London and New York: Routledge. ISBN 0-415-02594-X.
  • Mansfeld, Jaap (1975). «Alcmaeon: 'Physikos' or Physician?». In de Vogel, C.J.; Mansfeld, Jaap; de Rijk, Lambertus Marie (eds.). Kephalaion: Studies in Greek Philosophy and its Continuation Offered to Professor C. J. de Vogel. Assen: Van Gorcum.
  • Sigerist, Henry E., ed. (1961). A History of Medicine:Early Greek, Hindu, and Persian Medicine. Vol. 2. New York: Oxford University Press.

Արտաքին հղումներ խմբագրել